Новости за 08.01.2023

Германияда ирандык жаран массалык түрдө өлүмгө дуушар кылчу химиялык заттар менен кол салууну пландаган деген шек менен кармалганы 8-январда белгилүү болду. Полиция Дортмунд шаарына чукул Кастроп-Рауксел шаарындагы ирандыктын батиринде аны менен чогуу дагы бир адам кармалганын билдирди.  Алардын батиринен атайын коргонуучу кийимчен кишилер бир нерселерди алып чыгышканын көрүшкөн. Бир саамдан кийин Дюссельдорфтун полициясы батирди биринчи жолу тинткенде уулуу заттар табылбаганын билдирген. Укук... Читать дальше...

Армениянын Гюмри шаарындагы Орусиянын аскер базасынын жанындагы нааразылык акциясында 100дөн ашуун киши кармалды. Бул тууралуу акцияны уюштурган «Улуттук демократиялык полюс» саясий кыймылы билдирди. Демонстранттар аскердик базага кеткен жолду тороп, орустардын тынчтык орнотуучу контингентинен Лачин коридору аркылуу Тоолук Карабакка кеткен жолду ачууну талап кылышты. Эгер тынчтык орнотуучулардын аракети байкалбаса аларды «баскынчылар» деп атай турганын айтышты. "Орусиянын 102-базасы Арменияны... Читать дальше...

Кыргызстанда советтик репрессиянын курмандыктарын актоо боюнча мыйзам долбоору сунушталды. Документ 1918-1953-жылдары саясий жана диний ишеними, социалдык, улуттук жана башка белгилери боюнча куугунтукка алынгандарды реабилитация кылуу үчүн жазылган. Долбоордун авторлору бул сталиндик репрессиянын себептерин жана масштабын көрсөтүп, тарыхый адилеттүүлүктү калыбына келтирмек деп эсептешет. “Тарыхый адилеттүүлүк керек” Жогорку Кеңештин төрт депутаты – Жанарбек Акаев, Нурланбек Шакиев, Чолпон... Читать дальше...

8-январда Чаткал районундагы Горка-Ак-Таш унаа жолунун 1-4-чакырымына кар көчкү түшүп, жол толугу менен жабылып калды. Бул тууралуу Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин басма сөз кызматы билдирди. Түшкөн кар көчкүнүн көлөмү 7 миң 725 куб метрге жетет. Учурда №27 жол тейлөө ишканасынан жана Чаткал айыл аймагынан тартылган эки техника тазалоо иштерин жүргүзүп жатат. Кыргызгидромет кызматы 9-11-январдагы жаан-чачынга байланыштуу өлкөнүн тоолуу райондорунда, Төө-Ашуу, Ала-Бел, Өтмөк ашууларында, Чычкан капчыгайында... Читать дальше...

Кыргызгидромет кызматы билдиргендей, 9-10-11-январда түнкүсүн көпчүлүк аймактарда мезгил-мезгили менен кар жаайт. Айрым жерлерге кар калың түшөт. Жолдор тайгак, тоңголок жана кар күрткүсү болот. Батыштан соккон шамалдын ылдамдыгы айрым жерлерде секундасына 15-20 метрге жетет. 12-13-январларда абанын температурасы дагы төмөндөп, бийик тоолуу райондордогу суук түнкүсүн -30…-35 градуска чейин жетет. 9-11-январдагы жаан-чачынга байланыштуу өлкөнүн тоолуу райондорунда, Төө-Ашуу, Ала-Бел, Өтмөк ашууларында... Читать дальше...

Ботобай ырчынын аты ачык аталып, чыгармаларын жарыялоо аракети жакындан бери колго алынууда. Социализм заманында орошон талантты басмачыларга жан тарткан деп кодулашып, чыгармаларын жыйноо, жарыялоо иштери жүргүзүлгөн эмес. "Куугунтук курмандыктары" рубрикасынын кезектеги берүүсүндө Ноокаттан чыккан Ботобай ырчы тууралуу кеп кылабыз. Ыр издөө Ушу тапта кыйла жылдардан бери аты аталбай келген Ботобай ырчынын эл арасында сакталып калган чыгармаларын жыйнап, китеп кылып чыгуу аракети көрүлүүдө. Читать дальше...

Жогорку Кеңештин депутаты Дастан Бекешев алдыдагы аптада аба ырайынын кескин өзгөрүшүнө байланыштуу мектептерди убактылуу онлайн окутууга өткөрүүнү сунуштады. Мындай билдирүүнү ал билим берүү жана илим министри Улан Мамбетакуновго жолдогонун Твиттерге жазды. "11-январда суук түшөт жана ошол маалда балдар мектепке бара башташат. Бишкектин коомдук транспорту мындай кырдаалга даяр эмес, мектеп жана бала бакчаларчы? Билим берүү министрине Whatsapp аркылуу кайрылып, онлайн окутууну бир канча күнгө узартып турууну сурандым", - деп жазган Бекешев. Читать дальше...

Ноокат районунун Жаңы-Ноокат айыл аймагында бир адам тамак-аштан ууланып, ооруканага түштү. Бул тууралуу район аралык ооруларды алдын алуу жана санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл бөлүмүнүн башчысы Кудрет Маматаиров "Азаттыкка" билдирди. 20 жаштагы келин 5-январдын кечинде үй шартында консерваланган салат жеген. Эртеси күнү эртең менен өзүн жаман сезип, башы айланган. Алдын ала эпидемиологиялык изилдөөлөрдө ага ботулизм деген диагноз коюлган. Бейтапка бардык медициналык жардам көрсөтүлгөн, абалы орто. Читать дальше...

Кытайда социалык тармактарда бийликтин COVID-19га каршы ишин сындаган миңден көп кишинин аккаунту жабылып калды. Кытай бийлиги эпидемия башталгандан бери уланып келаткан чектөөлөрдү четинен ала баштады. 8-январдан тарта Бээжин чет өлкөгө чыгууну каалаган же өлкө ичинде саякатка чыккысы келген жарандарына, чет элдиктерге карата катаал чектөөлөрүн жокко чыгарат. Кытайдагы Sina Weibo социалдык тармагы платформаны колдонуу эрежеси бузулганы тууралуу 13 миңдей учурду каттаганын билдирди.  Мындай эреже бузуулар негизинен эксперттерге... Читать дальше...

Түркмөнстандын президенти Сердар Бердымухамедов бийлик башына келгенден бери биринчи жолу Кытайга барды. Жолугушууда Кытайдын лидери Си Цзинпин жаратылыш газ тармагындагы кызматташтыкты "кытай-түркмөн алакасынын өзөгү" деп мүнөздөдү.  Түркмөнстан бул өлкөгө газды Борбор Азия аркылуу өткөн газ куурлары аркылуу экспорттоп келет. Буга чейин Бишкек менен Бээжин түркмөн газын Кытайга Кыргызстан аркылуу да ташуу тууралуу макулдашкан.   Болочокто Кытайдын көгүлтүр отунга муктаждыгы өсөт деген божомолдордон... Читать дальше...

7-январда Иранда былтыр күзүндө башталган нааразылык акцияларынын дагы эки катышуучусу дарга аcылды. Ушуну менен акцияга катышкан төрт адам өлүм жазасына тартылганын CNN телеканалы билдирди. Сот 22 жаштагы Мохаммед Мехди Карами менен 39 жаштагы Мохаммад Хоссейниге Басиж аскердик полициясынын кызматкерин өлтүрдү деген чечим чыгарган. Бул иш боюнча үч кишиге өлүм жазасы берилип, 11 адам абакка кесилди. Эл аралык Мунапыс уюму (Amnesty International) соттолгондорго кысым болуп, алар айыпты күч менен моюнуна алганын жарыялады. Читать дальше...

Кыргызстанда кыз ала качууга жаза күчөтүлгөнүнө 10 жыл болду. Кылмыш-жаза кодексинин беренелери өзгөртүлүп, 175-беренеде "ала качуу" эмес, "адам уурдоо" жана "никеге тургузуу үчүн адам уурдоо" деген эки пункт берилген.​ Мындай кылмышка айыпталгандар 5-7 жыл эркинен ажыратылат жана жабырлануучунун тосмо арызы кабыл алынбайт. Буга карабай адам өлүмү менен коштолгон кайгылуу окуялар тыйылган жок. 35 жаштагы Наргизаны (аты-жөнү өзгөртүлдү) мурда-кийин тааныбаган жигит ала качып, жаш кыздын салтка баш ийип бергенине быйыл 12 жыл болот. Читать дальше...

Президент Садыр Жапаров Кыргызстанга карыз берген эл аралык каржы институттарына кайрылып, тышкы карызды төлөөнүн ордуна "жашыл" долбоорлорду ишке ашырууну сунуштады. Мамлекет башчы бул кайрылууну 8-январда Фейсбуктагы баракчасына жазды. Анда Кыргызстан жашыл экономика жаатында башка өлкөлөрдөн артта калганы, бийлик бул багыттагы иштерди тездетүүгө ниеттенип жатканы айтылат. Президент бул багытта өлкөнүн тышкы карызын "жашыл" долбоорлор боюнча демилгелерге алмаштыруу маселесин карап чыгууну тапшырганын билдирди. Читать дальше...