Новости за 11.01.2023

Ооганстандын борбору Кабулда "Талибан" бийлигинин Тышкы иштер министрлигинин имаратынын жанында жардыруу болду. Al Jazeera кабарлагандай, 11-январда жанкечти өзүн жардырганда жети адам өлүп, он киши жараат алды. "Талибандын" өкүлү Ахмадулла Муттаки террорчу министрликтин имаратына кирүүгө аракет кылганын, бирок коопсуздук кызматкерлери аны токтоткондо өзүн жардырып жибергенин билдирди. Бул күнү Кытайдын делегациясы Тышкы иштер министрлигинин имаратына барышы керек эле. Былтыр декабрда Кабулда... Читать дальше...

11-январда Жогорку Кеңештин жалпы жыйынында Кемпир-Абад иши боюнча камалгандардын маселеси кайра көтөрүлдү. Сот реформасына багытталган мыйзамдар талкууланып жатканда депутат Адахан Мадумаров мурдагы саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиевдин окуясын эстеп, анын күнөөсү жоктугу аныкталганын, ал эми аны автоматчан барып кармоого буйрук бергендер жоопко тартылбаганын айтып, аны “шоу” деп сыпаттады.  Мыйзам боюнча министрди кармоого башкы прокурор гана буйрук бере аларын айткан Мадумаров... Читать дальше...

Кыргызстанда такси кызматын лицензиялоо сунушу Жогорку Кеңеште колдоо тапкан жок. 11-январда депутаттар такси айдоочуларды лицензия алууга милдеттендирген мыйзам долбоорун биринчи окууда четке какты.  “Кыргызстандагы лицензиялык-уруксат берүү системасы жөнүндө” мыйзам долбоорун Ички иштер министрлиги сунуштап жаткан. Эгер мыйзам колдоо тапса, такси фирма өзү үчүн лицензия алып, анын баасы бир жылга 1 миң сом болмок. Ал эми ошол фирмага кирген айдоочулар лицензияны бир жылга 500 сомго сатып алмак. Читать дальше...

Жогорку Кеңеш Кыргызстанда 10 миллион жана 20 миллион сомдон ашык инвестиция салган чет өлкөлүк жарандарга беш жылдан 10 жылга чейин виза берүү боюнча мыйзам долбоорун кабыл алды. Анын авторлору өлкөдө бизнес баштайм деген башка мамлекеттин жарандарына жакшы мүмкүнчүлүк түзүлгөнүн айтып жатышат. Талдоочулар инвестиция тартуу үчүн эң биринчи салык саясатын ачык кылып, бийлик ишкерлердин мүлкүнүн корголушуна кепилдик бериши керек дешет. Жогорку Кеңеш 11-январдагы жыйынында “Тышкы миграция жөнүндө”... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин 11-январдагы сессиясында депутат Жанарбек Акаев мыйзамсыз козголгон кылмыш иштерине байланыштуу прокуратура, сот кызматкерлеринин жоопкерчилиги тууралуу маселе көтөрдү.  "Кечээ эле Жогорку Соттон адвокат Камил Рузиев акталды, мурдагы саламаттыкты сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиевди шоу кылып кармап кетишти эле, бирок ал да акталды. Мыйзамсыз иш козгогон прокурорлор жоопко тартылдыбы? Садыр Жапаров акталды да, аны камаган соттор прокурорлор жазага тартылдыбы же жокпу?", - деп сурады Акаев. Читать дальше...

Бишкек шаарынын Биринчи май райондук соту 11-январда Жогорку Кеңештин мурдагы депутаты, саясатчы Канатбек Исаевдин бөгөт чарасын карап, аны 20-февралга чейин үй камагына чыгарды. Бул тууралуу райондук соттун басма сөз кызматы "Азаттыкка" маалымдады. Канатбек Исаев Кемпир-Абад ишине байланыштуу кармалган саясатчы жана активисттер менен чогуу былтыр 23-октябрда камакка алынган болчу. Биринчи май райондук соту ал 2017-жылы козголгон кылмыш ишинин алкагында кармалганын билдирген.  Анын тергөө абагындагы... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин депутаты Эмил Жамгырчиевдин иши сотко чейинки териштирүү жүргүзүүнү уюштуруу үчүн өлкөнүн башкы прокуроруна жөнөтүлдү. Бул тууралуу 11-январда “Азаттыкка” Жогорку соттун басма сөз кызматынан билдиришти. Жогорку сот Башкы прокуратуранын Жамгырчиевге жана өкмөттүк аппараттын башчысынын мурдагы орун басары Бактыбек Калмуратовго козголгон ишти жаңы ачылган жагдайлар боюнча кайра тергөө тууралуу өтүнүчүн канааттандырды. Башкы прокуратура аларды актаган сот чечимин жокко чыгаруу өтүнүчү менен Жогорку сотко кайрылганы... Читать дальше...

Грекиянын акыркы падышасы Константин II 82 жашында Афинада көз жумду. Ал 1964-1973-жылдары мамлекетти башкарганы айтылганы менен, иш жүзүндө бийликте 1967-жылдын декабрына чейин болгон. Атасы өлгөндөн кийин тактыга отурган 23 жаштагы Константин II курч саясий кризиске туш келген. Парламенттин колдоосуна ээ болбогон бир нече өкмөт алмашкандан соң, 1967-жылы апрелдеги аскердик төңкөрүштө бийлик "кара полковниктердин" режимине өткөн. Падыша 1967-жылдын декабрына чейин хунта менен бирге болуп, аны... Читать дальше...

“Кемпир-Абадды коргоо комитети” жарандык бирикмеси бүгүн 11-январда ички иштер министри Улан Ниязбековго кайрылып, алардын тынч акцияга чыккан тарапташтарын кармап кеткен милиция кызматкерлери мыйзам бузду деген пикирин билдирди. Кайрылуу комитеттин мүчөсү, камактагы саясатчы Равшан Жээнбековдун "Фейсбуктагы" баракчасына жарыяланды. Кайрылууда Кыргызстандын Конституциясы ар бир кыргыз жаранына тынч митингге чыгуу кепилдигин берери, ошол укугунан пайдаланып камактагылардын тарапташтары, жакындары... Читать дальше...

Тажикстандын "Барки Точик" мамлекеттик энергохолдинги менен Da Afghanistan Breshna Sherkat —DABS - "Брешна" энергетикалык компаниясы Ооганстанга электр энергиясын жеткирүү жөнүндө келишимди узартты. "Талибан" өкмөтүнүн Энергетика жана суу ресурстары министрлиги билдиргендей, келишим 2023-жылдын аягына чейин күчүндө болот. Ошол эле маалда Тажикстан 2023-жылы канча көлөмдө электр кубатын экспорттой турганы айтылган жок. Өткөн жылы "Брешна" компаниясынын өкүлдөрү Тажикстандан Ооганстанга электр... Читать дальше...

Казакстанда "Туңгуч президент – Елбасы" мыйзамы күчүн жоготту.  Конституциялык сот бир топ депутаттардын өтүнүчүн карап, канааттандырды. Токтом кабыл алынган күндөн баштап иштейт жана даттанууга жатпайт.  Конституциялык соттун сайтындагы маалыматка ылайык, бул чечим "2022-жылы 5-июнда өткөн референдумдун жыйынтыгына жана казак калкынын эркине негизделип чыгарылды". Былтыр декабрда мажилис "Туңгуч президент - Елбасы" тууралуу Конституциялык мыйзамдын күчүн жоюу жараянын баштаган. 2000-жылы кабыл... Читать дальше...

Шашылыш билдирүү 12-13-январда абанын температурасынын төмөндөөсү уланат. Чүй, Талас өрөөндөрүндө түнкүсүн -20…-25°, күндүз -14…-19°, Ош, Жалал-Абад, Баткен облустарынын өрөөндөрүндө жана Ысык-Көл ойдуңунда түнкүсүн -12…-17°, күндүз -9…-14°, Нарын облусунун дыйканчылык аймактарында жана тоолуу райондордо түнкүсүн -26…-31°, күндүз -17…-22°, тоо этектеринде түнкүсүн -22…-27°, күндүз -15…-20°, бийик тоолуу райондордо түнкүсүн -30…-35°, күндүз -23…-28° болот.  Мындай шартта жайыттарда мал кармоо кыйындап... Читать дальше...

"Азаттык" элеттик акын Шабдан Сулайманов менен анын чыгармачылыгы жана күнүмдүк турмушу тууралуу маек куруп, коомдогу болуп жаткан окуялар тууралуу оюн укту. - Арыбаңыз! Айыл-апа тынчпы? Элетте кышкы тиричилик деле өз нугунда жүрүп жаткандыр? - Бар бол. Айылда жай турмуш өтүп жатат. Биздин Талды-Булак айылыбыз деңиз деңгээлинен 2 миң метр бийик жайгашкан. Жашообуз жер менен малга тыгыз байланган. Башка иш деле жок. Мен да эл катары мал-кел менен алекмин. Биз малды багабыз, мал бизди багат. Эртең менен эрте турмай... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин 11-январдагы сессиясында депутат Исхак Масалиев Кемпир-Абад иши боюнча камалгандардын тергөө амалдары эки айдан бери жүрбөй жатканын айтып чыкты. Депутат жыйынга катышкан баш прокурордун орун басары Турусбек Ишеналиевге кайрылып, камактагыларды бошотууга чакырды. "Эки айдан бери 25 киши камакта олтурат, бир да жолу суракка чакырылган жок. Ошол чай ичкенге мен да катышкам, ал жерде бийликти алмаштыруу же басып алуу тууралуу бир да сөз айтылган эмес. Күбө катары мага ишенсеңер... Читать дальше...

Кемпир-Абад иши боюнча былтыр октябрдан бери абакта отурган активист Перизат Суранова 11-январда президент Садыр Жапаровго кат менен кайрылды. Анын катын укук коргоочулар интернетке жарыялашты. Анда активист өзү менен кошо абакта отурган саясатчы Асия Сасыкбаева менен БШКнын мурдагы мүчөсү Гүлнара Журабаеваны камактан чыгарууга чакырган: "Сасыкбаева 72, Журабаева 63 жашта, экөөнүн тең ден соолугу талаптагыдай эмес жана күндөн-күнгө начарлап баратат. Эки байбиче пайгамбар жашынан өтүп, балдарынын төрүндө отурар кезде тор капаста камалышып... Читать дальше...

Бишкек шаардык соту 10-январда актер Чыңгыз Мамаевдин бөгөт чарасын карап, аны үй камагына чыгарды. Бул тууралуу шаардык соттун басма сөз кызматы "Азаттыкка" билдирди. 6-декабрда шаардык сот Мамаевге козголгон кылмыш иши кайра тергөөгө жөнөтүлгөнүн, чечим "Тергөөнүн кемчиликтерин толуктоо үчүн" деген негизде 22-ноябрда кабыл алынганын билдирген. Мамаев быйыл апрель айында зордуктоого шек саналып кармалган. Ага Кылмыш-жаза кодексинин 155-беренеси (сексуалдык мүнөздөгү зомбулук аракети) менен иш козголгон. Читать дальше...

Мамлекеттик салык кызматы "Чек талап кылып, байге утуп ал!" деген ураан менен лотерея өткөрүүнү быйыл да улантат. Бул тууралуу мекеменин басма сөз катчысы Эркин Сазыков "Азаттыкка" билдирди. Учурда Министрлер кабинетинде лотерея өткөрүүнүн нормативдик-актылары даярдалып жатат. Сазыков мындан тышкары жарандарды көзөмөлдүк-кассалык машинанын (ККМ) чектерин талап кылууга кызыктыруу үчүн соода кылганда төлөгөн акчасынын бир бөлүгүн кэш катары кайтарып берген долбоор даярдалып жатканын айтты. Мында жаран ККМ чектерин чогултуп... Читать дальше...

Ош шаардык ички иштер башкармалыгынын жетекчиси болуп Марлис Асанов дайындалды. Буйрукка ички иштер министри Уланбек Ниязбеков кол койгонун ИИМдин басма сөз кызматы "Азаттыкка" билдирди. Марлис Асанов Ошко чейин Талас облустук ички иштер башкармалыгын жетектеп турган. Анын аты коомчулукка ала качууга кабылып, каза тапкан Бурулай Турдаалы кызынын окуясынан кийин белгилүү болгон. 2018-жылы он тогуз жаштагы Бурулай Турдаалы кызы Жайыл райондук ички иштер бөлүмүндө бычакталган. Кызды ала качууга аракет кылып... Читать дальше...

Кыргыз өкмөтү январь айынан тарта масштабдуу пенсиялык реформаларды баштай турганын жарыялап жатат. Демилгечилер жалпысынан пенсияга чыгуу курагын көтөрбөөнү жана бардык жарандар үчүн бирдей шарттарды камсыздоону убада берүүдө.

Жогорку Кеңештин депутаты Мейкинбек Абдалиев АКШ менен эмгек мигранттарын жиберүү боюнча расмий келишим түзүүнү сунуштады. Парламенттин 11-январдагы отурумунда депутат Абдалиев АКШда жүк ташуучу автоунаа айдаган мигранттар айына 10 миң доллардан өйдө каражат таап жатканын айтып, Орусия же башка өлкөлөргө караганда көбүрөөк киреше табарын белгиледи. "Орусиядагы мигранттар айына орто эсеп менен 500 доллар алат. Ал эми АКШда айдоочу болуп иштегендер 10-30 миң долларга чейин табат экен, эң эле жалкоосу 10 миң доллардан эмгек акы алат. Читать дальше...

Жыл башталары менен Салык кодексинин бир катар беренелери күчүнө кирди.  1-январдан тарта Салык кодексинин 106, 245, 297, 336, 368, 423 жана 453-беренелери боюнча жаңы жоболор күчүнө кирди. Бул жоболорго ылайык, 2022-жылдын башынан бери каралып келген жеңилдиктер токтоп, салык көбөйөт. Салык кодексинин жаңы жоболору: Былтыр 12 айда тапкан пайдасы 8 млн. сомдон ашпаган жана салык салуунун жөнөкөйлөтүлгөн тутумуна өткөн "калкка товар сатып, жумуш, кызмат көрсөткөн жеке ишкерлер" салыктан бошотулган. Читать дальше...

Мамлекеттик салык кызматы көзөмөл-кассалык машиналардын жаңы моделине өтүү мөөнөтү эки айга узартылганын билдирди. Министрлер кабинетинин токтомуна ылайык, ишкерлер мартка чейин ККМдин жаңы моделине өтүшү керек. Салык кызматы бул талаптын аткарылышы үчүн былтыр 31-декабрга чейин убакыт берилгенин, ишкерлердин кайрылууларынан улам мөөнөтү узартылганын билдирди. 1-апрелден тарта ишкерлерден товарларды маркалоо жөнүндө маалыматтарды кассалык чектерде көрсөтө башташы талап кылынат. Базарларда, чакан базарларда... Читать дальше...

Бишкек шаарында жаңы 20 автобус келди, бул тууралуу мэриянын басма сөз кызматы 11-январда маалымдады. Автобустардын узундугу 10,5 метр, газ кыймылдаткычы менен иштейт, 75 адамды ташууга ылайыкташкан. "Президент Садыр Жапаровдун буйругу менен автобустарды сатып алууга шаардык бюджеттен 2022-жылы 1 миллиард сом бөлүнгөн. Жакында дагы 100 автобус келери күтүлүүдө", - деп кабарлайт мекеме. Шаардагы мектептерде расмий эсеп боюнча 137 424төн ашык окуучу бар. Алардын көбү жашаган жерлерден алыс жайгашкан... Читать дальше...

Бириккен Араб Эмирликтеринин (БАЭ) Masdar компаниясы Кыргызстанда кайра калыбына келчү энергия булактарын өнүктүрүүгө багытталган долбоорлорду колдойт. Бул тууралуу Reuters агенттиги жазды. 2022-жылы декабрда Министрлер кабинетинин төрагасы Акылбек Жапаров Бириккен Араб Эмирликтерине барып, бир катар сүйлөшүүлөрдү жүргүзгөн. Энергетика министрлиги менен Masdar компаниясы кайра калыбына келчү булактардан бир гигаватт (гВт)энергия өндүрүп чыгуу боюнча келишимге кол койгон. Абу-Дабидеги кайра... Читать дальше...