Муртезани: Постизборно работиме на враќање на дијалогот и довербата меѓу Скопје и Софија

Министерот за европски прашања Орхан Муртезани изјави дека по локалните избори заедно со европските партнери се работи на воспоставување дијалог и враќање на довербата меѓу Скопје и Софија, со цел да се надмине спорот и да се одблокира евроинтегративниот процес на земјава.

Муртезани ова го кажа на денешната прес-конференција во Скопје со министерката за европски прашања на Шведска Јесика Розенкранц, одговарајќи на новинарско прашање дали евентуално се подготвува трет протокол со Бугарија за да се надминат разликите, што неодамна како предлог го спомна претседателката Гордана Сиљановска-Давкова, како едно од креативните решенија.

„Тоа што се работи константно по локалните избори заедно со нашите европски партнери е воспоставување на дијалогот и враќање на довербата, бидејќи без дијалог и доверба не може да стане збор за надминување на проблемот. Во моментов се прават напори за воспоставување дијалог и градење доверба, а потоа ќе стане збор и за можните начини за надминување на проблемот“, изјави Муртзани.

Во однос на неодамнешнта изјава на американската амбасадорка Анџела Агелер дека е убедена оти се работи на прашањето со уставните измени, Муртезани одговори потврдно велејќи дека тоа е преземена обврска, но додаде дека во моментов не може да се говори за процесот на измени да Уставот, „бидејќи сите наши грижи и дилеми не се соодветно адресирани“.

„Секако дека на уставните измени мора да се работи. Тоа е преземена обврска без која нема преговори и нема членство во ЕУ, меѓутоа како што нагласив во моментов не може ние да зборуваме за процесот на уставни измени кога сите тие наши грижи и дилеми не се соодветно адресирани, а за да бидат адресирани треба да се воспостави редовен дијалог, да се врати довербата меѓу двете соседни земји за да можеме на европски начин да градиме задничка европска иднина иднина“, рече министерот за европски прашања.

Mинистерката за европски прашања на Шведска, Јесика Розенкранц pосочи дека добриот дијалог со соседите е добредојден за самиот процес на пристапување.

„Го поддржуваме секој добар дијалог што може да се постигне во овој контекст, а за самиот процес Шведска знае дека кога ќе се усвојат уставните измени, ЕУ и сите земји-членки треба да го почитуваат тој договор и веднаш потоа формално да отпочнат преговорите, рече таа, повторувајќи ја поддршката на Шведска за исполнување на реформите.

Идејата за нов протокол со цел одблокирање на евроинтеграциите на Северна Македонија, која потегна од претседателката Сиљановска Давкова, го нарече креативно решение.

„Има протокол, тоа е записник обичен потпишан од двајца министри. Со записник вие менувате меѓународен Договор или му додавате. Отворете го Договорот за пријателство и добрососедство, еден збор нема таму за уставни измени. Тогаш нека бидат креативни, трет протокол нека усогласат во кој ќе кажат дека не може прашањата врзани за историјата, културата и идентитетот да бидат услов“, посочи Сиљановска-Давкова.

Изминаа четири години откако Северна Македонија ја одржа првата меѓувладина конференција со Брисел, но оттогаш не отвори ниту еден кластер од пристапните преговори со ЕУ.

За тоа да се случи, потребно е Северна Македонија да ја вметне бугарската заедница во Преамбулата од Уставот. Ова е услов на кој инсистира Бугарија, додека македонската влада бара гаранции дека во иднина нема да има нови условувања од бугарската страна.

Во 2022 беше пронајден компромис за преговарачката рамка на Северна Македонија која прифати во Преамбулата од Уставот, да се додаде и бугарската заедница, а од друга страна, се задржа чистата формулација за македонскиот јазик со тоа што Бугарија даде унилатерална изјава во која го изрази својот став за ова прашање. Тогаш беше потпишан и протокол меѓу министрите за надворешни работи, Бујар Османи и Теодора Генчовска.

Северна Македонија мора да ги донесе уставните измени согласно заклучоците на Советот на Европа од 2022 година за да напредува на својот пат кон Европската Унија“, порача еврокомесарката за проширување, Марта Кос од Брисел при презентирањето на извештајот за напредокот на државата на 4 ноември.