Главные новости Браслава
Браслав
Октябрь
2024
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28 29
30
31

Деревня Шудовцы

0

       Працягваем знаёміцца з вёскамі раёна. Чарговая на маршруце — Шудаўцы Лынтупскага сельсавета. Наведацца туды мне параіў ураджэнец Лынтупшчыны, нераўнадушны, адданы родным мясцінам чалавек, захоплены краязнавец Уладзімір Магільніцкі.

 

І вось рэдакцыйная машына паварочвае з цэнтральнай плошчы Лынтуп на палявую дарогу ўправа, і ўсяго праз 2 кіламетры паказваюцца Шудаўцы. Вясковая вуліца даўжынёй 1,4 кіламетра (спецыяльна замералі спідометрам) бяжыць з горкі на горку. Таму і назву мае адпаведную — Падгорная. Ёсць і яшчэ адна — Лясная. У вёсцы шмат буслянак на дрэвах. Ужо выраслі птушаняты. Хутка яны пакінуць гнёзды, а потым і ўвогуле зляцяць у вырай. Гэтак жа пакінулі бацькоўскія сядзібы і многія маладыя шудаўчане. Але вёска яшчэ жыве.

 

Навошта заграніца?

Прыгожы сабачка залі­ваўся брэхам і ўпарта не хацеў пускаць мяне за веснічкі дома, пакуль з яго не выйшла гаспадыня. Ала Вікенцьева — старэйшына Шудаўцаў. Да яе першай я і завітала. Ала Аляксандраўна адразу ж агучыла статыстыку: у вёсцы 28 жылых дамоў і 17 пустуе, пражывае 55 чалавек, у тым ліку 5 дзяцей, 18 — працуе, 21 пенсіянер. Шудаўчане працуюць у Лынтупах у школе, дзіцячым садку, магазіне, на метэастанцыі, у ААТ «Янавіца-агра», на заво­дзе ў Нарачы і іншых месцах. Пару тыдняў назад лынтупскія культ­работнікі зладзілі свята вёскі. Людзям было прыемна.

Цікаўлюся жыццём самой жанчыны, і на яе вочы адразу набягаюць слёзы.

 

— У лютым памёр муж, — кажа. — «Згарэў» літаральна за два тыдні. Добры быў чалавек. Цяжка прывыкаць да адзіноты. Не мае здароўя і дачка Наташа, перажываю за яе.

У Алы Вікенцьевай тры дачкі. Адна жыве ў Браславе, дзве другія — у Шудаўцах і Лынтупах. Безумоўна, дзеці падтрымліваюць маці, а яна хвалюецца за іх і чатырох унукаў, шасцярых праўнукаў.

— Два мае ўнукі падаліся на заробкі ў Польшчу. І чаго іх панесла за граніцу? — абураецца бабуля. — Што за моладзь пайшла! Ёй бы толькі як найбольш еўра ды долараў. А хіба ў Беларусі нельга зара­біць? Наша краіна мірная, спакойная, прыгожая. Спадзяюся, што ў рэшце рэшт звяжуць свой лёс з Радзімай.

Яшчэ паддаецца «рамонту»

У мінулым годзе Уладзімір Віткоўскі пахаваў жонку. Гора лягчэй пераносіць не ў пустой хаце. Разам з баць­кам жывуць сын Уладзімір, дачка Марына і пяцігадовы ўнук Вадзімка. Сын вахтавым метадам працуе ў Мінску, дачка — прадаўцом у Палессі, а малога мама возіць у дзіцячы садок у Лынтупы. Але і дзядуля бавіць з ім шмат часу. А дзе дзіця, там і станоўчыя эмоцыі.

У суседа Віткоўскіх — Мар’яна Субача — гора яшчэ большае. Тры гады назад чалавек аўдавеў, а летась пахаваў і сына. На шчасце, ёсць яшчэ дачка. Яна замужам, жыве ў Глыбокім. Калі бацьку прыціскае хвароба, забірае яго да сябе. Але, акрыяўшы, Мар’ян Антонавіч вяртаецца ў сваю хату.

 

 

— Шэсць аперацый перанёс, жыву з адным лёгкім, — гаворыць, а потым дадае з гумарам: — Але рамонту яшчэ паддаюся. Дзякуй дактарам за тое, што ратуюць.

Такі механізатар быў!

Прашу Іосіфа Вашкінеля выйсці з хаты і сесці на ганак, каб сфатаграфаваць, і ўдакладняю, ці зможа.

— Чаму ж не змагу? — адказвае. — Я хоць і знасіўся, але паціху рухаюся.

Яго здароўе забралі не толькі цяжкая праца і гады, але і цяжкія страты: абодва сыны памерлі раптоўна і дачасна. А мінулай вясной не стала і жонкі.

 

 

— Наш Юзюня (так Вашкінеля ўсе завуць у вёсцы — аўт.) быў перадавым механізатарам не толькі ў мясцовым саўгасе імя Леніна, але і ў раёне, — расказвала мне напярэдадні старэйшына вёскі. — Таксама шмат дапамагаў людзям: прывозіў дровы, сена, брагу для жывёлы са спіртзавода. 36 гадоў адпрацаваў на трактары, 26 — на камбайне, мае два медалі Працоўнай Славы, шмат грамат, у тым ліку дзве — Вярхоўнага Савета БССР. Ужо шмат гадоў на пенсіі.

— Я не абдзелены ўвагай, — гаварыў сам Іосіф Баляслававіч. — Часта прыязджае дачка Валя, якая загадвае лынтупскім аддзяленнем кругласутачнага знаходжання для пажылых і інвалідаў, наведваюцца ўнукі. Таксама мне дапамагае спраўляцца з хатнімі справамі сацыяльны работнік Таня Цюкша.

Пашыць, перашыць…

Ядвіга Яхімовіч жыве адна, але каля яе дома стаяў легкавік і было ажыўлена. Аказалася, што наведаўся муж унучкі з дзеткамі, якія і бавіліся ў двары, а сацыяльны работнік Таццяна Галінская са сваёй дачкой Ксеніяй зграбалі скошаную траву.

Даведаўшыся ад старэйшыны, што Ядвіга Антонаўна доўгі час працавала на швейнай фабрыцы ў Швянчонісе, а таксама любіць шыць дома, прашу яе сесці за машынку, каб сфатаграфаваць за прывычным заняткам. Упарта адмаўляецца. Але падбягаюць праўнучкі Аліса і Ульяна — і растапляюць сэрца бабулі.

 

 

— Я ж не заўзятая швачка, — расказвала жанчына. — Толькі для сябе, дзяцей і ўнукаў падшывала, перашывала, рамантавала рэчы. Шыццё зараз не запатрабаванае, бо ўсяго хапае ў магазінах і на рынку.

Тым не менш майстэрства ніколі не бывае лішнім.

Дабром за дабро

Яніне Іванаўне Брыш 4 ліпеня споўнілася 90. Дзяцей яна не мае. Жыве адна і мае патрэбу ў доглядзе. Над ёй апякуецца ўнучка Ліза — не родная, а дачка пляменніка бабулі. Дзяўчына гаворыць, што бацькоў у яе няма, хоць яны жывуць у гэтай жа вёсцы Шудаўцы. Ні чуць, ні бачыць іх яна не жадае. «Гэтыя мужчына і жанчына — алкаголікі, яны прапілі мяне і дзвюх маіх сясцёр, — расказвала Ліза. — Нас забралі ў прытулак, а адтуль — у прыёмныя сем’і: мяне — у Паставы, сясцёр — у Докшыцкі раён».

 

 

Толькі ад бабулі Яніны дзяўчына і атрымлівала дапамогу. Тая наведвала яе і ў прытулку, і ў прыёмнай сям’і. «А калі я паступіла ў полацкі каледж вучыцца на цырульніка, бабуля аддавала мне большую частку сваёй пенсіі», — узгадвае дзяўчына.

Зараз Ліза сама зарабляе, пры дзяржаўнай падтрымцы адкрывае ў Лынтупах цырульню. І плаціць бабулі дабром за дабро.

 

 

Сем плюс пяць

Такая агульная колькасць дзяцей у Евы Кулды и Юрыя Трусава. У яго — сямёра, у яе — пяцёра. Юрый аўдавеў. Ева, развёўшыся, вярнулася з Магілёўшчыны ў Шудаўцы да маці. Тут мужчына і жанчына і злучылі свае лёсы. Было гэта 34 гады назад.

— Мы ніколі не падзялялі дзяцей, хто чый, усе дванаццаць — нашы! — гаварылі бацькі. — Яны ўжо дарослыя, кожны знайшоў свой шлях у жыцці.

 

 

Цікаўлюся, куды накіроўваюцца на сваім транспарце, і чую ў адказ, што наведалі сына ў Лынтупах, дачку ў другім канцы вёскі і зараз вяртаюцца дадому. Еве Вікенцьеўне баляць ногі, цяжка хадзіць, таму без транспарту ніяк. А яшчэ — без кніжак. Былая даярка вельмі любіць чытаць, і бібліятэкар з Лынтуп Святлана Пякарская рэгулярна прыносіць ёй кнігі.

Адна Ластаўка на тры вёскі

Ластаўка — гэта кабыла, якую трымаюць на сваім падвор’і Алеся Трусава і Алег Русакоў.

— Падчас веснавых і восеньскіх работ на Ластаўку і Алега кла­дзецца асаблівая нагрузка, — расказвала Алеся. — Усім трэба вясной пасадзіць агародніну, восенню — пера­араць зямлю, а коней у вёсках няма. Вось і звяртаюцца да нас не толькі аднавяскоўцы, але і жыхары Казнадзеюшак, Палесся.

 

 

Алеся працуе даяркай на ферме ў Палессі, Алег там жа пасвіць кароў. На ўласным падвор’і, акрамя Ластаўкі, яны трымаюць свіней, цялят, коз. Летась у хлеў прабраліся два ваўкі.

— Хацелі пажывіцца парасятамі, — расказвала гаспадыня. — Але я застала драпежнікаў і абодвух забіла кувалдай.

Ну як тут не ўзгадаць радкі Някрасава: «Есть женщины в русских селеньях…»

 

 

І іншым дапамагаюць

Размаўляю са Станіславай Лукшэне — і ўслых адзначаю яе літоўскі акцэнт.

— Я шмат гадоў пражыла ў Вільнюсе, добра ведала літоўскую мову, — тлумачыць жанчына, — але ў 1980-м вярнуліся з мужам на родную Лынтупшчыну. Мы ўжо 40 гадоў у шлюбе. Наша дачка нарадзілася ў Літве, сын — у Беларусі. Свякроў Яніна Эдмундаўна, якая зараз жыве з намі, а зімой у другога сына ў Лынтупах, — найстарэйшая жыхарка Шудаўцаў, ёй 93 гады. Здароўя не мае, але слых, зрок і памяць добрыя.

 

 

Вяскоўцы хвалілі сям’ю Лукша за дабрачыннасць. Станіслава з’яўляецца валанцёрам у сацыяльнай службе. Генадзь заўсёды навострыць, каму трэба, нажы, нажніцы, ліквідуе якую-небудзь няспраўнасць, дапаможа ў іншым. А якія цудоўныя рэчы ён вырабляе з дрэва! Сёлета яны нават у «Горадзе майстроў» на міжнародным фестывалі «Звіняць цымбалы і гармонік» дэманстраваліся.

 

 

На кветкі сіл хапае

Яны займаюць увесь двор ля дома Рэгіны і Віктара Мажэйкаў. А вось агародніны гаспадары садзяць мала, бо ўжо цяжка яе даглядаць.

— Вельмі люблю кветкі, — прызналася 89-гадовая гаспадыня. — На іх у мяне яшчэ хапае сіл, хоць хаджу з кіёчкамі.

 

 

Рэгіна родам з Вілейшчыны. У дзявоцтве паехала на заробкі ў Карэлію. Там і пазнаёмілася з хлопцам з Шудаўцаў, выйшла за яго замуж. Яны ўжо 68 гадоў у шлюбе, з іх 15 пражылі ў Карэліі. Прыехаўшы на Лынтупшчыну, Віктар працаваў у меліярацыі, Рэгіна — у паляводстве ў саўгасе. Маюць дзвюх дачок і сына, якія жывуць у Мінску, а таксама пяцярых унукаў і чатырох праўнукаў.

З 17 гадоў

Механізатара Генадзія Яраша я спаткала на вясковай вуліцы зусім выпадкова і не прамінула пагутарыць з ім. Расказаў, што на тэхніцы ён з 17 гадоў, механізатарскі стаж складае чатыры дзесяцігоддзі. Працуе ў ААТ «Янавіца-агра». Яго трактар «МТЗ-82» запатрабаваны ў жывёлагадоўлі. У пашавы перыяд механізатар абслугоўвае перасоўную дойку, у стойлавы — падвозіць кармы.

 

 

Пазней патэлефанавала ў гаспадарку і пачула станоўчую характарыстыку Генадзія. На жаль, яго жонку Валянціну сустрэць не ўдалося. Яна — сацыяльны работнік і выконвала свае абавязкі ў іншых вёсках. Але добрыя словы пра яе я таксама чула.

Проект «ПК» «Вёсачка» продолжается. Следующая остановка — деревня Шудовцы

Фаіна Касаткіна 

 

источник: https://www.postawy.by/2024/07/proekt-pk-vjosachka-prodolzhaetsya-sledujushhaya-ostanovka-derevnya-shudovcy/







Начальник Главного управления Росгвардии по Московской области полковник полиции Пётр Зоров обратился к ветеранам региональной общественной организации войск правопорядка

СВОИХ НЕ БРОСАЕМ!

Начальник Главного управления Росгвардии по Московской области полковник полиции Пётр Зоров обратился к ветеранам региональной общественной организации войск правопорядка

СВОИХ НЕ БРОСАЕМ!


«Юмор FM» – лауреат премии «Бренд года в России 2024»

Ольга Орлова отреагировала на критику внешности полуторагодовалой дочери: «Красоту можно поправить»

Вы наверняка знаете, что такое белый шум! Но как насчет розового, коричневого и синего?

Отель Yalta Intourist вошёл в ТОП-20 лучших SPA-отелей Крыма


African diplomats sat down at school desks

Coach set for crunch talks with Real Madrid giant; could have big bearing on Liverpool colossus

Coach Scaloni delivers key message to Messi and Argentina players about team composition for 2025

Bradford star has weekend to forget with dreadful throw-in before being forced to leave pitch after shoulder pops out


Стабильная связь и удобный дизайн: наушники-клипсы A4Tech Biosong B5

18 ноября День рождения Деда Мороза

«Юмор FM» – лауреат премии «Бренд года в России 2024»

Буковый лес в мае. Крым.


Sony is rumoured to be snapping up FromSoftware's parent company in the industry's ongoing mission to be consolidated to hell and back

Stalker 2: Heart of Chornobyl best graphics settings guide

Punishing: Gray Raven догонит китайскую версию к концу 2025 года

Today's Wordle answer for Monday, November 18


Кормішкін довів, що проти його сім'ї почалася дискредитаційна компанія і фейки видають за правду


Стабильная связь и удобный дизайн: наушники-клипсы A4Tech Biosong B5

Менеджера журнала Flat&Cheer уволили за публикацию переписки с блогером «Лавандовым рафом»

На Москву обрушился шторм. Опубликованы кадры со спутника

Стабильная связь и удобный дизайн: наушники-клипсы A4Tech Biosong B5


В Браславском районе сгорело сенохранилище

Задержана жительница Браслава, которая успешно предлагала белорускам заниматься проституцией в Польше

Сутенерша из Браслава забирала у проститутки, вывезенной в Польшу, половину заработка

«Это американец, который притворяется белорусом». Почему математик вернулся в Беларусь после 20 лет в США


Зубр снова присоединился к коровьему стаду в Глубокском районе. Что с ним сделают?

Просроченные на 3,5 года товары продавали в Браславе и Лиозно

Изменился перечень районов Витебской области, запретивших посещение лесов

Рентабельность Витебской области около одного процента


Италия в 5-й раз выиграла Кубок Билли Джин Кинг и сравнялась с Россией

Калинская и Шнайдер претендуют на премию WTA в номинации «Прогресс года»

Арина Соболенко отреагировала на уход Рафаэля Надаля из тенниса

Чего ждать от Елены Рыбакиной с экс-тренером Новака Джоковича? Взгляд эксперта из России


В 10 районах разрешено посещать леса, но запреты сохраняются на большей части территории Беларуси

СК Белоруссии: на латвийской границе зафиксированы факты избиения иностранцев

Рентабельность Витебской области около одного процента

10 поваленных деревьев, 2 поврежденных авто, 171 населенный пункт без света. Мощный ветер обрушился на Витебщину


Музыкальные новости

Хор русской песни музыкального колледжа имени Шопена отмечает 40-летие

Жар-Птица на хайпе: Анастасия Волочкова в валенках и перьях взорвала интернет

Жена рэпера Джигана Самойлова рассказала, что из-за переедания у них умерла коза

Фронтмена Rammstein обязали выплатить 67 млн рублей за отмену концерта в Твери


Стабильная связь и удобный дизайн: наушники-клипсы A4Tech Biosong B5

Начальник Главного управления Росгвардии по Московской области полковник полиции Пётр Зоров обратился к ветеранам региональной общественной организации войск правопорядка

Начальник Главного управления Росгвардии по Московской области полковник полиции Пётр Зоров обратился к ветеранам региональной общественной организации войск правопорядка

В Чехове сотрудники Росгвардии задержали подозреваемого в незаконном обороте наркотиков в крупном размере


Сергей Собянин: Проект «Зима в Москве» объединит все зимние фестивали столицы

Sony is rumoured to be snapping up FromSoftware's parent company in the industry's ongoing mission to be consolidated to hell and back

Удары по Брянской области ракетами ATACMS — это сигнал, что Запад хочет эскалации — Лавров (ВИДЕО)

В Подольске пройдет Кубок Чемпионов по настольному теннису среди спортсменов с поражением опорно-двигательного аппарата


Шторм в Москве усилился до пяти баллов

Бренд Teboil представил собственную линейку суперкаров

ТАСС: в Москве цены на такси из-за дождя взлетели в три раза

Цены на такси в Москве выросли в несколько раз из-за шторма


Делегация Московского зоопарка совершила второй с начала года рабочий визит в КНДР

Мужчину, который залез на билборд с плакатом «Путин, где ты, сука, освободи мне место», арестовали на 15 суток

Президент РФ: В случае эскалации агрессии Москва ответит решительно и зеркально

В Северную Корею прибыл необычный, роскошный подарок из России - десятки животных, которыми поделился Московский зоопарк




Сотрудников нижегородского протезного предприятия поймали на превышении полномочий

Трихолог Анастасия Курская: как правильно ухаживать за волосами в холодное время года

Руководителей филиала производства протезов задержали в Нижнем Новгороде

Химкинские онкологи напоминают о прохождении своевременной диспансеризации колоректального рака


Киев хочет попросить Байдена разрешить использовать «Томагавк» для ударов по РФ


В Наро-Фоминске прошел Открытый фестиваль духовной и физической культуры

Названы победители итогового в 2024 году конкурса «Профессиональное развитие» Фонда Потанина

Дмитровчанки взяли золото на Всероссийских соревнованиях по ушу

Турнир по шахматам «Семейный МАКСИМУМ» в ТРЦ «Нора»



Музею Москвы в этом году исполняется 128 лет — Сергей Собянин

Собянин рассказал о новой экспозиции в Музее Москвы

Собянин: Музей Москвы 128 лет собирает артефакты, связанные с историей города

Собянин: Москва-Сити МЦД-1 станет крупнейшим городским вокзалом


В Москве обсудили способы достижения 17 целей устойчивого развития ООН

Аномальная жара вернется в этом декабре: синоптики рассказали о тех сюрпризах, которые готовит зима 2024

День семьи пройдет в экологическом центре «Яуза»

В Северную Корею прибыл необычный, роскошный подарок из России - десятки животных, которыми поделился Московский зоопарк


В Беларуси объявили сентябрь месяцем экологического туризма

Рентабельность Витебской области около одного процента

КГК выявил в Витебске завышение цен на плодоовощную продукцию в нарушение постановления Совмина

СК Белоруссии: на латвийской границе зафиксированы факты избиения иностранцев


Команда скорой помощи из Архангельска вошла в топ-6 лучших на форуме «NOVAMED-2024»

Подмосковных фермеров пригласили на межрегиональный форум

Терминал сбора данных (ТСД) промышленного класса SAOTRON RT42G

Молодежь Поморья разработала более 100 проектов в рамках областной форумной кампании


Выставка-знакомство «Китай: взгляд из прошлого в будущее» в рамках перекрестных Годов культуры России – Китая

Выставка-гордость «И вечность возвестит, кто был Суворов»

Коктебель частично останется без электричества: в Симферополе, Евпатории, Алуште, Ялте, Керчи, Джанкое, Феодосии и Севастополе отключат свет 18 ноября 2024

Просмотр новой литературы «Книжный вернисаж новинок»


Сбор клюквы в Витебской области начнется уже в среду. Можно ли сейчас ходить в лес?

Рентабельность Витебской области около одного процента

Витебская область не выполнила задание по посеву многолетних трав, с ним не справились 13 районов

За 2000 перевалила средняя зарплата в Витебской области














СМИ24.net — правдивые новости, непрерывно 24/7 на русском языке с ежеминутным обновлением *