MANILA, Philippines – Sa Lunes, Hulyo 25, mangyayari ang unang State of the Nation Address (SONA) ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. sa Session Hall ng House of Representatives sa Quezon City.

Ano ba itong talumpati ng pangulo na inaabangan ng mga mambabatas, mga ahensiya ng gobyerno, mga sektor, at ng publiko taon-taon?

Ano ang SONA? Ano ang silbi nito?

Ang SONA ay ang ulat ng presidente ng Pilipinas tungkol sa kalagayan ng bansa at ang paglalatag niya ng magiging priyoridad ng kanyang pamahalaan sa susunod na isang taon.

Kadalasan, nagpepresenta rito ang pangulo ng mga datos tungkol sa iba’t ibang sektor ng lipunan, tinatalakay ang mga problemang kinakaharap ng bansa, at naghahain ng mga posibleng solusyon.

Ang SONA ang magiging basehan ng legislative agenda ng administrasyon – o kung anong mga batas ang dapat bigyang priyoridad ng Kongreso. Dito naglalabas kadalasan ng mungkahi ang presidente sa mga miyembro ng lehislatura kung anong mga batas ang dapat pagtuunan ng pansin.

Ngunit walang kasiguraduhang talagang aaksiyonan ng Kongreso ang “priority bills” na babanggitin ng pangulo, kahit na karamihan sa mga mambabatas ay kaalyado ng presidente. Isang halimbawa ang kabababa lang sa puwesto na si dating pangulong Rodrigo Duterte, na isang popular na lider ngunit hindi rin nagtagumpay sa pagsusulong ng karamihan sa mga batas na nais niyang maipasa.

Basahin ang artikulong ito para malaman ang mga tradisyong sinusunod tuwing SONA:

Bakit may SONA bawat taon?

Taon-taon ang SONA dahil itinakda ito ng 1987 Konstitusyon.

Nakasaad sa Article VII, Section 23, na “dapat magtalumpati ang Pangulo sa Kongreso sa pagbubukas ng regular na sesyon nito.” Nag-uumpisa ang regular na sesyon ng Kongreso tuwing ikaapat na Lunes ng Hulyo, ayon naman sa Article VI, Section 15.

Ang takdang petsa ng SONA ay nagsimula lamang noong administrasyon ni dating pangulong Corazon Aquino, pagkapasa ng 1987 Constitution. Bago ang 1987, ilang beses na ring nag-iba-iba ang araw at buwan kung kailan nangyayari ang SONA ng pangulo.

Ipinaliliwanag sa artikulong ito kung bakit magkakaiba ang petsa ng SONA noong araw: TRIVIA: SONA date changes through the years.

Kailangan ba talagang panoorin ang SONA?

Kahit na sa harap ng Kongreso ibinibigkas ng presidente ang kanyang talumpati, hindi ibig sabihing para lamang ito sa mga miyembro ng lehislatura. Responsibilidad din ng mga mamamayang alamin ang mga plano ng administrasyon para sa ating bansa na babanggitin sa SONA.

Ano man ang lalamanin ng talumpating ito ay maaaring maging polisiya ng gobyerno at makaaapekto sa lahat ng tao sa Pilipinas, hindi lamang sa mga Pilipino.

Ano ang dapat bantayan sa SONA ni Marcos?

Dahil ito ang unang SONA ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr., inaabangan ng marami na banggitin dito ang kanyang mga plano, na hindi narinig o hindi nalinaw noong siya ay nangangampanya at nang siya’y nagtalumpati sa kanyang inagurasyon noong Hunyo 30.

Maraming problemang kailangang tugunan at lutasin ng kanyang administrasyon, partikular na ang krisis sa ekonomiya na kinakaharap ng Pilipinas at ang hindi matapos-tapos na pandemya. May mga ipinangako rin siya noong kampanya na kailangang malaman ng taumbayan kung paano niya tutuparin, katulad ng pagpapababa ng presyo ng bigas sa P20 kada kilo.

Ang SONA ay hindi dapat na mababangong salita lamang. Konkretong plano ang hinihintay ng publiko. Mailalahad kaya ito ni Marcos? – Rappler.com