New York Times για Μπράιαν Γουίλσον: 12 (συν ένα) τραγούδια-ορόσημα που άλλαξαν την μουσική

Ο Μπράιαν Γουίλσον δεν θα υπάρξει ξανά. Ο σπουδαίος καλλιτέχνης που πάλεψε με δαίμονες για να δημιουργήσει το πιο ανέφελο κομμάτι της ποπ ιστορίας ήταν και ο αρχιτέκτονας της μουσικής βιομηχανίας μετά από τα 60s.

Ηγέτης των Beach Boys που ως βασική ιδέα τους είχαν να «πακετάρουν» το καλιφορνέζικο όνειρο της δεκαετίας του 1960 σε ποπ singles που συνδύαζαν γρήγορα κιθαριστικά τραγούδια με πολυμερείς αρμονίες, ο Γουίλσον έκανε το συγκρότημα να αντέξει στον χρόνο με την ιδιοφυΐα του.

Ο Γουίλσον έγραψε, ενορχήστρωσε και παρήγαγε το μεγαλύτερο μέρος του καταλόγου τους ενώ τραγουδούσε και έπαιζε μπάσο. Επιπλέον ο Γουίλσον, όταν εξάντλησε τις δυνατότητες της αρχικής προσέγγισης του συγκροτήματος, έφερε ένα μουσικό τοπίο πιο επαναστατικό και φιλόδοξο που αποθέωσε την ποπ στο σύνολο της.

Αν και οι ηχητικοί του πειραματισμοί απογοήτευσαν ορισμένους από τους οπαδούς των Beach Boys (και άλλα μέλη του συγκροτήματος), είχαν ως αποτέλεσμα ένα ασυνήθιστο έργο, μια καταγραφή της μόνιμης αναζήτησης του Γουίλσον για μουσική ομορφιά και χάρη. Ακόμα και όταν ο Γουίλσον πέρασε χρόνια παγιδευμένος στη δίνη της κατάχρησης ναρκωτικών και των δικών του ψυχολογικών αγώνων, η μουσική του ήταν η σανίδα σωτηρίας του ως λυρική παρηγοριά τόσο στον ίδιο όσο και στους ακροατές του.

Μια παράλειψη

Στη λίστα των NYT δεν υπάρχει το κομμάτι που αποθέωσε ο Τζον Λένον λέγοντας:

«Αυτό [σσ. αναφερόμενος στο The Little Girl I Once Knew] είναι κορυφαίο! Δυναμώστε το, δυναμώστε το τώρα! Πρέπει να γίνει επιτυχία. Είναι ο καλύτερος δίσκος που έχω ακούσει εδώ και εβδομάδες. Είναι φανταστικό. Ελπίζω να γίνει επιτυχία. Είναι όλο Μπράιαν Γουίλσον. Απλά χρησιμοποιεί τις φωνές σαν όργανα. Συνεχώς ανυπομονείς τι απίστευτο ακολουθεί. Υπέροχη ενορχήστρωση!»

Ο εμβληματικός μουσικός και μέλος των άτυπων ανταγωνιστών των Beach Boys, των Beatles, δεν μπορούσε παρά να δηλώσει την εκτίμηση του για το The Little Girl I Once Knew που κυκλοφόρησε ως αυτόνομο single στις 22 Νοεμβρίου 1965.

Το κομμάτι σε σύνθεση και παραγωγή του Μπράιαν Γουίλσον, ηχογραφήθηκε κατά τη διάρκεια των εργασιών για το άλμπουμ του συγκροτήματος Pet Sounds του 1966.

Ένας avant-pop ύμνος που παρά το κάλεσμα του Τζον Λένον έφτασε μόνο στο νούμερο 20 στα charts του αμερικανικού Billboard, σηματοδοτώντας τη χαμηλότερη είσοδο του συγκροτήματος για ένα A-side single από το 1963.

Λόγω των στιγμιαίων περιόδων σιωπής του κομματιού, πολλοί disc jockeys εκείνη την εποχή είχαν παραλείψει το τραγούδι από τις λίστες αναπαραγωγής των ραδιοφώνων για να αποφύγουν τον νεκρό αέρα. Η σχετικά κακή εμπορική του απόδοση ενδέχεται να ήταν ένας παράγοντας στην απόφαση του Γουίλσον να παραλείψει το τραγούδι από το Pet Sounds.

«Αυτή είναι η αγαπημένη μου εισαγωγή σε τραγούδι σε ολόκληρη τη ζωή μου. Με σκοτώνει κάθε φορά. Ίσως να ήταν και η πρώτη φορά που η μουσική σταμάτησε και ξαναξεκίνησε σε ένα δίσκο» είπε ο Γουίλσον αργότερα. «Και, [ο μουσικός των sessions] Λάρι Κνέχτελ, είχε αυτή την ιδέα να συνεχίσει η μουσική να παίζει. Δοκιμάσαμε μία εκδοχή, και μετά έβαλα μια δεύτερη κιθάρα overdub πάνω από την άλλη κιθάρα -τα υπόλοιπα ήταν ιστορία. Κάναμε στερεοφωνικό ήχο, αλλά εγώ μπορούσα να ακούσω μόνο το μονοφωνικό και πάντα έβαζα τα φωνητικά μπροστά στη μίξη. Η μίξη σε μονοφωνικό ήχο είναι καλή για το αριστερό μου αυτί. Το δεξί μου αυτί είναι χαλασμένο, τελειωμένο» είχε πει.

To playlist των New York Times

Τιμώντας τον, οι New York Times επιλέγουν 12 από τα σημαντικότερα τραγούδια του, που σημάδεψαν την πορεία του και την ιστορία της μουσικής.

1. The Beach Boys, Surfin’ U.S.A. (1963)

Ο Γουίλσον δανείστηκε τη μουσική από το Sweet Little Sixteen του Τσακ Μπέρι και την πήγε για μια βόλτα, με νέους στίχους για κερί για σανίδες, σανδάλια και την εκστατική διάθεση ενός εφηβικού πλήθους. Αυτό που έκανε το single ακαταμάχητο είναι οι πενταμερείς αρμονίες των Beach Boys στο ρεφρέν, που έδιναν την αίσθηση της καλιφορνέζικης λιακάδας σε όποιον βρισκόταν σε απόσταση ακρόασης ενός ηχείου.

2. The Beach Boys, In My Room (1963)

Ως ο μόνιμος παραγωγός και η δημιουργική δύναμη των Beach Boys, ο Γουίλσον έγραψε τον έναν ύμνο μετά τον άλλον για την απόλαυση του να είσαι έφηβος στην Καλιφόρνια. Όμως η μουσική του ήταν γεμάτη μελαγχολία. «Σε αυτόν τον κόσμο κλείνω έξω όλες τις ανησυχίες και τους φόβους μου», τραγουδούσε για το δικό του υπνοδωμάτιο. Εδώ χρησιμοποίησε για πρώτη φορά το φαλσέτο του σε αυτές τις ηχογραφήσεις, τονίζοντας την συναισθηματική του ευθραυστότητα.

3. The Beach Boys, California Girls (1965)

Όπως αφηγήθηκε ο Γουίλσον, η έμπνευση για το «California Girls» προήλθε από το πρώτο του ταξίδι με LSD. Αφού πέρασε λίγο χρόνο να αμφισβητεί τον εαυτό του με ένα μαξιλάρι στο κεφάλι του, πήγε στο πιάνο και άρχισε να παίζει με τα πλήκτρα για μια ώρα. Ο σχεδόν καουμπόϊκος ρυθμός έγινε η βάση μιας από τις καθοριστικές επιτυχίες των Beach Boys. Οι στίχοι, από τον Γουίλσον και τον Μάικ Λοβ, απέφυγαν την ψυχεδελική προέλευση του τραγουδιού υπέρ ενός καθαρού, καλιφορνέζικου ηδονισμού.

4. The Beach Boys, Sloop John B (1966)

Ο Γουίλσον ξεκίνησε τις ηχογραφήσεις για το «Pet Sounds», το κορυφαίο επίτευγμα των Beach Boys, διασκευάζοντας ένα λαϊκό τραγούδι από τις Μπαχάμες (και ύμνο σε κατασκηνώσεις). Αν και το ρεφρέν παραπονιέται «Θέλω να πάω σπίτι», η χαρά και η αδελφοσύνη στη μουσική διαψεύδουν αυτό, ειδικά στο a cappella κομμάτι του.

5. The Beach Boys, Wouldn’t It Be Nice (1966)

Τα πιο χαρούμενα τραγούδια του Γουίλσον ήταν φαντασιώσεις. Έγραφε για το σερφ αν και δεν έκανε σερφ· έγραφε για τη χαρά του να είσαι έφηβος παρόλο που πέρασε την εφηβεία του τρομοκρατημένος από τον πατέρα του· και το Wouldn’t It Be Nice, το μεγαλύτερο τραγούδι του για την συζυγική ευτυχία, παρουσιάστηκε ως μια νεανική ονειροπόληση.

6. The Beach Boys, God Only Knows (1966)

Το God Only Knows ήταν εμπνευσμένο από τη μπαρόκ μουσική και περιλάμβανε το τσέμπαλο και το όμποε ανάμεσα σε άλλα όργανα στην ενορχήστρωση του. Ο Καρλ Γουίλσον (ένας από τους τρεις αδελφούς Γουίλσον στους Beach Boys) το τραγούδησε με όλη την αντιφατική λαχτάρα που απαιτεί ένα θρησκευτικό ερωτικό τραγούδι που ξεκινά «Μπορεί να μην σε αγαπώ πάντα».

Στα μέσα της δεκαετίας του ’60, οι Beach Boys και οι Beatles συμμετείχαν σε μια συνεχή «μάχη» για το ποιος θα κάνει το καλύτερο, προσπαθώντας να επεκτείνουν τις ηχητικές και μελωδικές δυνατότητες της ροκ μουσικής με τον Πολ Μακάρτνεϊ να παραδέχεται απρόθυμα την ήττα τους από το God Only Knows. Για το Σκαθάρι αυτό είναι το «σπουδαιότερο τραγούδι που γράφτηκε ποτέ».

7. The Beach Boys, Good Vibrations (1966)

Αυτό το φιλόδοξο single σηματοδοτεί την κορυφή της καριέρας του Γουίλσον ως παραγωγού. Το κομμάτι ηχογραφήθηκε σε 17 συνεδρίες, σε τέσσερα στούντιο επί έξι μήνες, χρησιμοποιώντας δεκάδες επίλεκτους μουσικούς από την κοινοπραξία Wrecking Crew του Λος Άντζελες, για να γίνει  πιθανώς το πιο ακριβό single που είχε ηχογραφηθεί ποτέ μέχρι τότε. Αντλώντας έμπνευση από τον συνάδελφό του Φιλ Σπέκτορ, ο Γουίλσον έκανε overdubbing μέχρι ο ήχος να πάλλεται.

8. The Beach Boys, Heroes and Villains (1967)

Το ημιτελές αριστούργημα των Beach Boys, το Smile, ήταν ένας κύκλος τραγουδιών, γραμμένος σε συνεργασία με τον στιχουργό Βαν Ντάικ Παρκς, τον οποίο ο Γουίλσον δούλευε καθ’ όλη τη διάρκεια του 1966 και του 1967. Όταν έχασε την πίστη του σε αυτό και καθώς άλλα μέλη του συγκροτήματος το επέκριναν ως μη εμπορικό, αν και διάφορα κομμάτια του, ο Γουίλσον απέσυρε το πρότζεκτ αλλά η ιστορία της Άγριας Δύσης του Heroes and Villains εμφανίστηκε σε LP όπως το Smiley Smile.

9. The Beach Boys, Johnny Carson (1977)

Ο Γουίλσον επαίνεσε τον μακροχρόνιο παρουσιαστή εκπομπών, βάζοντας σε ομοιοκαταληξία το «Κάθεται πίσω από το μικρόφωνό του» με το «Μιλάει με έναν τόσο αρρενωπό τόνο». Το κομμάτι συμπεριλαμβάνεται στο άλμπουμ The Beach Boys Love You, το οποίο ήταν ουσιαστικά ένα σόλο άλμπουμ του Μπράιαν Γουίλσον που έγραψε τα περισσότερα κομμάτια με Moogs και άλλα συνθεσάιζερ (τα οποία ως επί το πλείστον ακούγονταν σαν να τα είχε αφήσει στις προεπιλογές). Η μουσική που προέκυψε ήταν σχεδόν παιδική στην ειλικρίνειά της, προαναγγέλλοντας outsider καλλιτέχνες όπως ο Ντάνιελ Τζόνστον.

10. Brian Wilson, Love and Mercy (1988)

Ο Γουίλσον αναδύθηκε από χρόνια απομόνωσης με το πρώτο του επίσημο σόλο άλμπουμ. Το εναρκτήριο κομμάτι ήταν μια ανοιχτόκαρδη έκκληση για μεγαλύτερη κατανόηση, εμπνευσμένη από το τραγούδι των Μπερτ Μπάκαρακ και Χαλ Ντέιβιντ, What the World Needs Now Is Love. Ο Γουίλσον το χαρακτήρισε «πιθανώς το πιο πνευματικό τραγούδι που έχω γράψει ποτέ». Ενώ οι Beach Boys έφτασαν στο Νο 1 εκείνη τη χρονιά με το easy-listening Kokomo (ένα τραγούδι στο οποίο ο Γουίλσον δεν συμμετείχε), το Love and Mercy απέτυχε να μπει στα charts.

11. Brian Wilson, Vega-Tables (2004)

Σχεδόν τέσσερις δεκαετίες μετά την εγκατάλειψη του Smile, ο Γουίλσον επανηχογράφησε το άλμπουμ, ολοκληρώνοντάς το. Το αποτέλεσμα ήταν άλλοτε μεγαλειώδες και άλλοτε ιδιόρρυθμο, όπως αυτός ο φόρος τιμής στην αγαπημένη του ομάδα τροφίμων. Ο Γουίλσον είχε πει ότι στόχος του με το Smile ήταν να γράψει μια «εφηβική συμφωνία στον Θεό». Το ολοκληρωμένο έργο όχι μόνο ανταποκρίθηκε στη φήμη του, αλλά ακούστηκε σαν μια ανθρώπινη ψυχή που απολαμβάνει την ολοκλήρωση της.

12. The Beach Boys, Summer’s Gone (2012)

Το τελευταίο κομμάτι του τελευταίου στούντιο άλμπουμ των Beach Boys: ο ήχος του ήλιου που δύει πάνω από τον αυτοκινητόδρομο του Ειρηνικού. Περιτριγυρισμένος για άλλη μια φορά από τις αρμονίες των Beach Boys, ο Γουίλσον επέστρεψε στο πιο αγαπημένο και παλιό θέμα του — τη ζωή στην καλιφορνέζικη λιακάδα — μόνο που εδώ ήταν μια ελεγεία για τη δική του νιότη. «Θα παρακολουθήσω τα κύματα», τραγουδούσε. «Γελάμε, κλαίμε, ζούμε και μετά πεθαίνουμε».