Koliko u Srbiji ima legalnog i ilegalnog oružja?
U brojnim akcijama Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP) Srbije do sada je skupljeno 100.000 komada ilegalnog oružja, naveo je Nenad Ljubišić, stručnjak za oružje iz Strukovnog udruženja policije, u razgovoru za Radio Slobodna Evropa (RSE).
Nakon dva masakra koja su se dogodila najpre u Beogradu, a potom i u tri sela oko beogradske opštine Mladenovac u samo sedam dana, Vlada Srbije zatražila je da MUP "hitno pripremi izmene i dopune Zakona o oružju i municiji".
Ukupno šesnaest žrtva dvojice ubica, od kojih je jedan maloletan, zastrašujuća su opomena.
Problem međutim nije nov. Naime, Ljubišić navodi da je velika količina oružja koje ilegalno poseduju građani Srbije zaostala iz ratova vođenih na prostorima bivše Jugoslavije, okončanih pre 23 godine.
Legalno i ilegalno - ima li razlike?
U tom sivom arsenalu po rečima ovog sagovornika se nalazi veliki broj pištolja, pušaka, minsko-eksplozivnih sredstava i drugog ubojitog oruđa i oružja, kaže Ljubišić.
Poslednje dve tragedije, međutim, pokazale su da ni uredna registracija oružja nije garancija. Podsetimo, prema podacima Svetskog populacionog foruma iz 2021, Srbija je bila na petom mestu u Evropi po broju komada oružja po glavi stanovnika, a odmah za njom Crna Gora.
"Na osnovu jedine baze podataka o broju registrovanih oružja koju ima MUP, kao organ koji izdaje dozvolu za posedovanje i nošenje oružja, u Srbiji ima ispod 800.000 hiljada komada oružja u legalnom posedu u rukama oko 570.000 vlasnika. Tu spadaju i fizička i pravna lica. Neka lica kao što su lovci i streljačka udruženja, firme za obezbeđenje, mogu posedovati više komada oružja. Na sto stanovnika Srbija ima oko 12 komada oružja a primera radi Sjedinjene Američke Države na sto stanovnika imaju 120 komada oružja", kaže Ljubišić.
Šta se može promeniti?
Stoga je osnovano i pitati koliko najavljena kontrola oružanih listova i kontrole bezbednog čuvanja oružja koju je posle masovnog ubistva u Beogradu naložio ministar unutrašnjih poslova Bratislav Gašić, može biti od značaja.
"Same kontrole, redovne ili vanredne jesu dobre, ali smatramo da one nisu dovoljne da se sporne stvari dovedu pod kontrolu. Ministar Gašić je dao nalog Direkciji policije da sprovede hitnu akciju kontrole svih izdatih oružanih listova i provere da li vlasnici na bezbedan način drže oružje. Ali šta posle kontrole, ako neko nema moralni stav o tome kakao oružje treba čvati pa ono dospe u ruke dece", pita sagovornik RSE.
Podvlači da je policija često sprovodila akcije prikupljanja oružja i da je velika količina stavljena pod kontrolu:
"Zahvaljujući takvom vidu legalizacije u kome građani mogu da predaju oružje bez bilo kakve sankcije, značajne količine oružja iz ilegalnih tokova stavljene su pod kontrolu."