20 ερωτήσεις και απαντήσεις για τους δασικούς χάρτες
Τις 340.018 έχουν φθάσει οι αντιρρήσεις που έχουν υποβληθεί επί των δασικών χαρτών, ενώ τα αιτήματα διόρθωσης πρόδηλων σφαλμάτων ανέρχονται σε 88.594. Στο μεταξύ, το ποσοστό μερικής κύρωσης των δασικών χαρτών υπερβαίνει το 90% και ως ποσοστό κύρωσης επί των αναρτημένων εκτάσεων έφτασε, σύμφωνα με στοιχεία από το ΥΠΕΝ, στο 95%.
Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν πως μετά την κύρωση του δασικού χάρτη κάθε μεταβίβαση, σύσταση, αλλοίωση και γενικά κάθε μεταβολή των εμπράγματων δικαιωμάτων στις δασικές εκτάσεις που περιλαμβάνονται σε αυτόν είναι άκυρες και ανίσχυρες, αν δεν συνοδεύονται από σχετικό πιστοποιητικό της Διεύθυνσης Δασών, με το οποίο να βεβαιώνεται ο χαρακτήρας της έκτασης.
«Οι δασικοί χάρτες είναι πλέον ένα εργαλείο υποδομής, που με διαφανή τρόπο προσδιορίζει τι υπάγεται στη δασική νομοθεσία και τι όχι, προσφέροντας ασφάλεια στους πολίτες και στις επενδύσεις», επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ο γενικός γραμματέας Δασών Κωνσταντίνος Αραβώσης.
«ΤΑ ΝΕΑ» παρουσιάζουν αναλυτικά όλες τις πτυχές των δασικών χαρτών δίνοντας μέσα από 20 ερωτήσεις - απαντήσεις όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που αφορούν ιδιοκτήτες ακινήτων και επαγγελματίες.
1 Σε τι ποσοστό έχει φθάσει η κύρωση των δασικών χαρτών;
Το ποσοστό μερικής κύρωσης των δασικών χαρτών επί του συνόλου της επικράτειας υπερβαίνει πλέον το 90%. Και ως ποσοστό κύρωσης επί των αναρτημένων εκτάσεων έφτασε στο 95%.
2 Ποιο είναι το επόμενο βήμα;
Επόμενο βήμα / στόχος είναι η επεξεργασία των εκκρεμουσών αντιρρήσεων των πολιτών για το υπόλοιπο 5% των αναρτημένων χαρτών.
3 Τι σημαίνει αυτό στην πράξη;
Σημαίνει πως από την ημερομηνία δημοσίευσης του δασικού χάρτη στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως καθίσταται οριστικός και έχει πλήρη αποδεικτική ισχύ σε κάθε διοικητική ή δικαστική Αρχή για όλα τα τμήματα που αποτυπώνονται σε αυτόν με πράσινο περίγραμμα και πράσινη διαγράμμιση, τα οποία αποτελούν δασικές εν γένει εκτάσεις.
4 Δηλαδή;
Η ολοκλήρωση της κύρωσης των δασικών χαρτών έχει ως αποτέλεσμα τη διασφάλιση των δασικών οικοσυστημάτων. Την επιτάχυνση των διαδικασιών για τη σύνταξη των χωροταξικών σχεδίων και την ένταξη περιοχών στο σχέδιο πόλης. Την οριοθέτηση της δημόσιας περιουσίας, την επίλυση χρονιζόντων ζητημάτων σχετικά με τον χαρακτηρισμό εκτάσεων ως δασικών ή μη και την προάσπιση των συμφερόντων του Δημοσίου στις εκτάσεις που διέπονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας.
5 Σε ποιες περιοχές κυρώθηκαν οι δασικοί χάρτες;
Οι περιοχές όπου υπάρχει ολική ή μερική κύρωση δασικών χαρτών είναι: Αρκαδία, Αρτα, Αχαΐα, Βοιωτία, Γρεβενά, Εβρος, Ζάκυνθος, Ηλεία, Ηράκλειο, Θεσπρωτία, Ιωάννινα, Καρδίτσα, Καστοριά, Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Κοζάνη, Λακωνία, Λάρισα, Μεσσηνία, Ξάνθη, Πειραιάς, Ροδόπη, Σέρρες, Φθιώτιδα, Φλώρινα, Φωκίδα, Χαλκιδική, Χίος, Αττική (Τουρκοβούνια), Δράμα, Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Κιλκίς, Κυκλάδες, Λέσβος, Πέλλα και Σάμος.
6 Τι ισχύει για τις μεταβιβάσεις - αγοραπωλησίες μετά την κύρωση του δασικού χάρτη;
Μετά την κύρωση του δασικού χάρτη κάθε μεταβίβαση, σύσταση, αλλοίωση και γενικά κάθε μεταβολή των εμπράγματων δικαιωμάτων στις δασικές εκτάσεις που περιλαμβάνονται σε αυτόν είναι άκυρες και ανίσχυρες, αν δεν συνοδεύονται από σχετικό πιστοποιητικό της Διεύθυνσης Δασών, με το οποίο βεβαιώνεται ο χαρακτήρας της έκτασης.
7 Τι ισχύει για τις περιοχές που δεν αποτελούν δασικές εκτάσεις;
Για τις περιοχές που περιλαμβάνονται στον κυρωμένο δασικό χάρτη και δεν αποτελούν δασικές εν γένει εκτάσεις, το προαναφερόμενο πιστοποιητικό αντικαθίσταται από υπεύθυνη δήλωση επί του τοπογραφικού διαγράμματος που συνοδεύει τη σχετική πράξη του συμβολαιογράφου. Στην περίπτωση που δεν υφίσταται αυτή η υποχρέωση, τότε πρέπει να προσκομιστεί τυπωμένο απόσπασμα από τον χάρτη όπου απεικονίζεται το ακίνητο το οποίο αφορά η συμβολαιογραφική πράξη, όπου εμφανίζονται οι συντεταγμένες των κορυφών του ακινήτου, με το οποίο δηλώνεται υπευθύνως από τον συντάκτη του πως το συγκεκριμένο ακίνητο δεν εμπίπτει στις προστατευτικές διατάξεις της δασικής νομοθεσίας.
8 Στην περίπτωση ενός κυρωμένου δασικού χάρτη μπορεί κάποιος να κάνει διόρθωση; Ποια λάθη διορθώνονται;
Κατ' εξαίρεση, επιτρέπεται η αναμόρφωση του κυρωμένου δασικού χάρτη με: Α) την προσθήκη ή διαγραφή των εκτάσεων που υπάγονται ή παύουν να υπάγονται σε αυτόν σύμφωνα με τη δασική νομοθεσία ή με δικαστικές αποφάσεις που κρίνουν επί των πράξεων αυτών ή επί του ιδιοκτησιακού ζητήματος χορτολιβαδικών και βραχωδών εκτάσεων ή με διοικητικές πράξεις που έπρεπε να συμπεριληφθούν στον δασικό χάρτη ή εσφαλμένα αποτυπώθηκαν κατά την κατάρτισή του και δεν απεικονίζονται σε αυτόν, Β) τη διόρθωση πρόδηλων σφαλμάτων.
9 Πότε δεν διεκδικούνται δικαιώματα από το Δημόσιο;
Για τις εκτάσεις του δασικού χάρτη που προστίθενται σύμφωνα με τα προαναφερόμενα και δεν υπάγονται στον δασικό νόμο, κατά τον χρόνο κύρωσης αυτού, δεν διεκδικούνται δικαιώματα από το Δημόσιο.
10 Για ποιους ΟΤΑ (μετά τις παρατάσεις που έχουν δοθεί) οι προθεσμίες για την υποβολή αντιρρήσεων κατά των δασικών χαρτών λήγουν το 2023;
Για τους πολίτες που κατοικούν στην Ελλάδα οι προθεσμίες είναι: για τους ΟΤΑ Δροσιάς (9/1/2023), Ανοιξης (9/1/2023), Αγ. Στεφάνου (9/1/2023), Διονύσου (9/1/2023), Σταμάτας (9/1/2023), Ροδοπόλεως (9/1/2023) και Αχαρνών (17/1/2023). Για όσους μένουν στο εξωτερικό η προθεσμία αυξάνεται κατά 20 ημέρες.
11 Ποιος είναι ο αριθμός των αντιρρήσεων που έχουν υποβληθεί πανελλαδικά;
Εχουν υποβληθεί συνολικά 340.018 αντιρρήσεις και 88.594 αιτήματα διόρθωσης πρόδηλων σφαλμάτων, δηλαδή συνολικά 428.612 αιτήματα.
12 Μέχρι στιγμής πόσες αντιρρήσεις έχουν εξεταστεί;
Μέχρι το 2020 είχαν εξεταστεί από τις παλιές Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων 24.905 αιτήματα (για τις προγενέστερες αναρτήσεις), μέχρι τις 30-7-2022 έχουν εκδοθεί συνολικά 19.800 αποφάσεις από τις Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων.
Ο αριθμός των αντιρρήσεων, σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΝ, θα μειωθεί κατά ένα μεγάλο ποσοστό μετά την εισαγωγή των πρόδηλων σφαλμάτων στον δασικό χάρτη, που έχουν παράλληλα υποβληθεί και ως αντιρρήσεις και αφορούν τις ίδιες εκτάσεις.
13 Τι χαρακτηρίζεται ως πρόδηλο σφάλμα;
Ως πρόδηλο σφάλμα στη διαδικασία κατάρτισης του δασικού χάρτη ορίζεται, μεταξύ άλλων, για παράδειγμα, η εσφαλμένη τεχνική απόδοση των οριογραμμών επί των φωτογραμμετρικών υποβάθρων, η λανθασμένη απεικόνιση αγροτικής έκτασης ως δασικής, η παράλειψη εκ παραδρομής της αποτύπωσης σαφώς δασικής έκτασης εντός ευρύτερης άλλης μορφής (αγροτικής κ.λπ.) και το αντίστροφο.
14 Τι συμβαίνει αν απορριφθεί η αίτηση πρόδηλου σφάλματος;
Σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης πρόδηλου σφάλματος από την οικεία Διεύθυνση Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η αίτηση αυτή μετατρέπεται σε αντίρρηση και εξετάζεται από την αρμόδια ΕΠΕΑ. Εάν κριθεί ότι πρόκειται περί πρόδηλου σφάλματος, το καταβληθέν τέλος επιστρέφεται.
15 Ποια είναι η διαδικασία υποβολής αντιρρήσεων;
Η υποβολή των αντιρρήσεων είναι δυνατή μόνο ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας του Κτηματολογίου στην ηλεκτρονική διεύθυνση (https://www.ktimanet.gr/CitizenWebApp/Entrance_Page.aspx) με τη χρήση των κωδικών Taxisnet.
16 Ποια εναλλακτική δυνατότητα έχουν οι ιδιοκτήτες αν δεν έχουν υποβάλει αίτηση ή αν έχει απορριφθεί η αντίρρησή τους;
Οσοι έχουν υποβάλει αντίρρηση μπορούν να προσφύγουν στα διοικητικά δικαστήρια. Εάν δεν έχει κάποιος υποβάλει αντίρρηση, έχει δικαίωμα να προσφύγει κατά της απόφασης μερικής ή ολικής κύρωσης του δασικού χάρτη στο ΣτΕ.
17 Γίνονται αντιρρήσεις και στους κυρωμένους δασικούς χάρτες;
Οχι, γιατί με πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει κριθεί ότι οι χρόνοι αναρτήσεων αλλά και ο τρόπος δημοσιοποίησης της διαδικασίας των αναρτήσεων και κύρωσης των δασικών χαρτών ήταν επαρκείς, έτσι ώστε οι ιδιώτες να προβούν σε όλες τις νόμιμες ενέργειες.
18 Τι ισχύει για τις οικοδομικές άδειες και επενδύσεις;
Σήμερα, με τον αναρτημένο ή κυρωμένο δασικό χάρτη, αρκεί η βεβαίωση του μηχανικού πως το απλό απόσπασμα του δασικού χάρτη φέρει τον χαρακτηρισμό «ΑΑ» (δηλαδή μη διεπόμενες από τη δασική νομοθεσία), το οποίο κατατίθεται στην υπηρεσία δόμησης του οικείου δήμου και εκδίδεται η οικοδομική άδεια. Το ίδιο ισχύει και για οποιαδήποτε άλλη επένδυση.
19 Για ποιες περιοχές της χώρας δεν ισχύει το τεκμήριο κυριότητας υπέρ του Δημοσίου και το βάρος της απόδειξης της ιδιοκτησίας το έχουν εξίσου οι πολίτες και το Δημόσιο;
Οι περιοχές όπου δεν ισχύει το τεκμήριο κυριότητας υπέρ του Δημοσίου (Ν. 4821/21) είναι η Κρήτη, τα Δωδεκάνησα, οι Κυκλάδες, η Μάνη και το Βόρειο Αιγαίο (Λέσβος, Σάμος, Χίος).
20 Εάν σήμερα το αγροτεμάχιο είναι δασική έκταση;
Στην περίπτωση που σήμερα θεωρείται δασική έκταση, αλλά στο παρελθόν με βάση τις αεροφωτογραφίες του 1945 ή του 1960 ήταν αγροτική έκταση, δεν υπάγεται πλέον στη δασική νομοθεσία και επιτρέπονται όλες οι χρήσεις.