Τα ελληνικά ΑΕΙ γίνονται «πράσινα»
Μια συντονισμένη κίνηση υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος, με την εφαρμογή της δικής τους «πράσινης ατζέντας», κάνουν τα πανεπιστήμια της χώρας με την πρώτη «Χάρτα αειφορίας» που παρουσιάζεται την επόμενη εβδομάδα στην 101η Σύνοδο Πρυτάνεων στην Αθήνα.
Πρόκειται για ένα περιβαλλοντικό «Μανιφέστο» που καταρτίστηκε πριν από μερικά χρόνια, αλλά επικαιροποιείται τώρα με στόχο την άμεση παρέμβαση σε θέματα εκπαίδευσης και έρευνας, την εφαρμογή κατάλληλων κανόνων μέσα στους χώρους των ΑΕΙ αλλά και κοινών δράσεων με τις τοπικές κοινότητες γύρω από τα πανεπιστημιακά κάμπους. Μεταξύ αυτών, δε, τα ΑΕΙ προτείνουν ένα «εθνικό κατώφλι αειφορίας» οριζόμενο ως μια κοινά αποδεκτή δέσμη κριτηρίων, καθώς επίσης και τη συγκρότηση ενός διεπιστημονικού δικτύου σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος.
Στo πλαίσιo αυτών, τα πανεπιστήμια της χώρας καλούνται ακόμη να εκσυγχρονίσουν τα εκπαιδευτικά προγράμματα τους και να εκπαιδεύουν προς αυτή την κατεύθυνση κάθε φοιτητή τους, παράλληλα με τις υπόλοιπες σπουδές του. Ως προς την έρευνα, δε, καλούνται να ενθαρρύνουν περαιτέρω τη συνεργασία μεταξύ τους, καθώς και με ερευνητικά ιδρύματα του εξωτερικού, με στόχο την ανάπτυξη προγραμμάτων στους περιβαλλοντικούς στόχους των τομέων ενέργειας, υδάτινων πόρων, θαλάσσιου περιβάλλοντος, βιοποικιλότητας, υγείας και ποιότητας ζωής στις πόλεις και την περιφέρεια.
Παράλληλα, στόχος των ελληνικών ΑΕΙ είναι η σωστή περιβαλλοντική διαχείριση για την προμήθεια και αγορά προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς και η διεξαγωγή ή κατασκευή έργων με μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και ελαχιστοποιημένες περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Σχέδιο
Το σχέδιο αυτό παρουσιάστηκε ήδη με επιτυχία τον περασμένο μήνα στο πλαίσιο της 9ης Διάσκεψης για το περιβάλλον και την εκπαίδευση στη Λευκωσία με τη συμμετοχή περισσότερων από 80 υπουργών Παιδείας και Περιβάλλοντος από την Ευρώπη και τη μεσογειακή λεκάνη. Τη «Χάρτα αειφορίας» συντονίζει ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και επικεφαλής της Εδρας UNESCO για τη διαχείριση και εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη στη Μεσόγειο Μιχαήλ Σκούλλος, ο οποίος θα παρουσιάσει τις λεπτομέρειές του στη Σύνοδο Πρυτάνεων ΑΕΙ μαζί με το μέλος του προεδρείου της και πρύτανη του Ιόνιου Πανεπιστημίου Ανδρέα Φλώρο.
Οπως αναφέρεται συγκεκριμένα στο σχετικό κείμενο, «στο πρώτο τέταρτο του 21ου αιώνα και την αρχή της τρίτης χιλιετίας της σύγχρονης εποχής, η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει μείζονα θέματα κινδύνων για το περιβάλλον, την κοινωνική ευημερία και την παγκόσμια υγεία. Πολλά από τα πρωτόγνωρα σε ένταση και κλίμακα αυτά προβλήματα δημιουργούνται από την απουσία επαρκούς κατανόησης, αναγνώρισης και συνειδητοποίησης των βαθιών και πολύπλοκων αλληλεπιδράσεων μεταξύ φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος με αποτέλεσμα την έλλειψη της σωστής διαχείρισής του».
Κρίσεις
Σε πλανητική κλίμακα δε, ως συνέπεια αυτών, αναφέρεται σειρά κρίσεων σε οικονομικό, οικολογικό, πολιτισμικό, πολιτικό και θεσμικό επίπεδο που συνδέονται αναπόσπαστα και με μια παράλληλη κρίση αξιών. «Στην Ελλάδα», τονίζουν οι πανεπιστημιακοί, «οι κρίσεις αυτές είναι ιδιαίτερα αισθητές σε ένταση και βάθος λόγω της κλίμακας, των δομικών χαρακτηριστικών και της γεωγραφικής θέσης της χώρας. Παράλληλα, ο αντίκτυπος των κρίσεων όσο και των επεμβάσεων για τη διαχείρισή τους στα διάφορα τμήματα της ελληνικής κοινωνίας είναι άνισος».
Οι πανεπιστημιακοί αναφέρουν ακόμη ότι σύμφωνα με τις διεθνείς συμφωνίες για το θέμα, «έως το 2030 θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι όλοι οι εκπαιδευόμενοι αποκτούν τις γνώσεις και τις δεξιότητες που απαιτούνται για την προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης, στο ευρύτερο πλαίσιο της οποίας συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, κατάλληλα μοντέλα διαβίωσης, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ισότητα των φύλων, η προώθηση μιας κουλτούρας ειρήνης και μη βίας, η παγκόσμια ιθαγένεια, η εκτίμηση της πολιτισμικής πολυμορφίας».