Πάλι η Ρωσία στο προσκήνιο
Δύο πρόσφατα γεγονότα έφεραν τη Ρωσία και τις σχέσεις της με τη Δύση στο κέντρο της παγκόσμιας επικαιρότητας. Το ένα είναι η παρακινδυνευμένη διατύπωση του Τραμπ, για το αν θα τρέξει να βοηθήσει τη Δύση σε περίπτωση ρήξης της με τη Ρωσία. Και το άλλο υπήρξε η δίωρη συνέντευξη του πρώην αστέρα του αμερικανικού τηλεοπτικού καναλιού FOX News Τάκερ Κάρλσον με τον πρόεδρο Πούτιν που μεταδόθηκε από το Twitter (σήμερα πλέον Χ). Και στις δύο περιπτώσεις προκλήθηκαν προβληματισμοί κι έγιναν πολλές συζητήσεις. Με αποτέλεσμα να φανεί καθαρά πως οι αμερικανορωσικές σχέσεις συνεχίζουν να παίζουν νευραλγικό ρόλο για τις πιθανότητες εξασφάλισης ειρήνης στον πλανήτη.
Ο Τραμπ μιλώντας σε προεκλογική του συγκέντρωση στη Β. Καρολίνα, κοντά στο Ράλεϊ όπου υπάρχει το εξαιρετικό Πανεπιστήμιο Ντιουκ, αναφέρθηκε στις υποχρεώσεις τής (εκτός των ΗΠΑ) Δύσης. Επέμεινε πως οι ευρωπαίοι σύμμαχοι της Αμερικής δεν είναι δυνατόν να μην εκπληρώνουν τις οικονομικές τους υποχρεώσεις απέναντι στη Συμμαχία (ΝΑΤΟ) και να περιμένουν την αμυντική της ασπίδα εφόσον υπάρξει ανάγκη. Σημείωσε πως ως πρόεδρος είχε προειδοποιήσει τότε τους συμμάχους οι οποίοι και είχαν ανταποκριθεί. «Ο γενικός γραμματέας Στόλτενμπεργκ», σημείωσε, «είχε ενθουσιαστεί με το ύψος των χρημάτων που είχαν αρχίσει να εισρέουν». Ετσι και τώρα, συνέχισε, δεν θα τρέξω σαν Αμερική να βοηθήσω σε μια κρίση αν δεν εκπληρώσουν τις οικονομικές τους υποχρεώσεις.
Οι αντίπαλοι του Ρεπουμπλικανού υποψηφίου στις ΗΠΑ ερμήνευσαν τα λόγια αυτά σαν πρόθεσή του να εγκαταλείψει τους, ευρωπαίους κυρίως, συμμάχους σε περίπτωση επίθεσης της Ρωσίας! Ο Στόλτενμπεργκ όμως δήλωσε: «Οποιαδήποτε πρόταση ότι οι σύμμαχοι δεν θα υπερασπιστούν ο ένας τον άλλον υπονομεύει την ασφάλειά μας, συμπεριλαμβανομένης εκείνης των ΗΠΑ». Δεν διέψευσε όμως τα λόγια του Τραμπ για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων τότε των Ευρωπαίων απέναντι στη Συμμαχία. Αλλως οι Ευρωπαίοι θα είναι ελεύθεροι να στηρίζονται στις ΗΠΑ για την άμυνά τους, ενώ οι ίδιοι θα τους ασκούν κριτική για μιλιταρισμό, άξεστες κοινωνικές και πνευματικές αδυναμίες (λ.χ. οι Γάλλοι) και θα δαπανούν κυρίως για κοινωνικές παροχές και για τον αγροτικό τομέα. Το μήνυμα του Τραμπ είναι πως η «τζάμπα μαγκιά» τελείωσε…
Στη συνέντευξη του Πούτιν η αντίδραση υπήρξε εξίσου απαξιωτική. Στην ιστορική διαδρομή που ο ρώσος πρόεδρος αποτύπωσε, σχεδόν κανείς στη Δύση, απ’ ό,τι τουλάχιστον μπόρεσα προσωπικά να σταχυολογήσω, δεν θεμελίωσε κάποιον αντίλογο. Σχεδόν παντού επικρίθηκε ο Κάρλσον γιατί δεν διέκοψε τον Πούτιν προσφέροντας κάποια αντίθετη άποψη! Στο ζήτημα όμως της ανεξέλεγκτης, και κατά παράβαση προφορικών συμφωνιών, επέκτασης του ΝΑΤΟ προς την Ανατολή οι αντιδράσεις υπήρξαν απόλυτες. Το Kennan Institute μάλιστα του Woodrow Wilson Center σε ειδικό του δημοσίευμα αποκάλεσε τις απόψεις αυτές ψευδείς και ανιστόρητες. Η αλήθεια όμως δεν είναι έτσι. Πέραν των απόψεων από παλιά πολλών ηγετικών προσωπικοτήτων της Δύσης (Κίσινγκερ, δρ Οουεν, αρχηγού CIA Μπερνς κ.ά. – βλ. σχετ. βιβλίο μου «Από την ένταση στον πόλεμο», Αρμός, 2023), ο διάσημος ρώσος αναλυτής Φιοντόρ Λουκιάνοφ υπήρξε σαφής. Μιλώντας στο βιβλίο του Δημ. Τριανταφυλλίδη «ΡΩΣΙΑ: PRO ET CONTRA» (Επίκεντρο, 2023), τονίζει: «…η Ρωσία αντιδρούσε… θυμίζοντας πως οι διαβεβαιώσεις όλων των ηγετών της Ευρώπης, της Θάτσερ, του Κολ, του Μιτεράν, προς τον Γκορμπατσόφ… ήταν πως το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί προς Ανατολάς και δεν θα απειλεί τη Ρωσία» (σελ. 13).
Για ειρήνη με τη Ρωσία είναι ανάγκη η Δύση να αναγνωρίσει τις ανησυχίες της Μόσχας για την εθνική της ασφάλεια…