Της Κυριακής το όνειρο

Είναι Κυριακή, το ημερολόγιο γράφει 17 Μαρτίου του 2024, το ρολόι δείχνει 12 το μεσημέρι. Είναι η τελευταία ημέρα των ρωσικών προεδρικών «εκλογών» ή, καλύτερα, της «ειδικής εκλογικής επιχείρησης» που οργάνωσε ο Βλαντίμιρ Πούτιν, στα πρότυπα της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» που διεξάγει δύο χρόνια τώρα στην Ουκρανία, ώστε να στεφθεί εκ νέου πρόεδρος, για ακόμα μία εξαετή θητεία, και να ξεπεράσει σε πολιτική μακροβιότητα τον Στάλιν. Το αποτέλεσμα είναι προδιαγεγραμμένο, θα επανεκλεγεί με ποσοστό άνω του 80%. Για πρώτη φορά σε προεδρικές εκλογές, άλλωστε, χρησιμοποιείται ένα ηλεκτρονικό σύστημα ψηφοφορίας, αν χρειαστεί λοιπόν λίγο να «διορθωθεί» το ποσοστό των ψήφων του, αυτό μπορεί εύκολα να γίνει. Κάτι περίεργο όμως συμβαίνει στα εκλογικά τμήματα της χώρας.

Μεγάλες ουρές σχηματίστηκαν ξαφνικά μπροστά τους. Είναι βέβαια μεσημέρι Κυριακής, η τελευταία ημέρα των τριήμερων «εκλογών», είναι φυσιολογικό μέχρις ενός σημείου. Τόσος πολύς κόσμος, όμως; Σε πολλά από τα 2.058 εκλογικά τμήματα της Μόσχας, οι ουρές είναι μεγαλύτερες από εκείνες που σχηματίζονταν καθημερινά τον Ιανουάριο, μέσα στο ψύχος, μπροστά σε κάποιο από τα 300 αυτοσχέδια προεκλογικά κέντρα του Μπόρις Ναντέζντιν σε ολόκληρη τη χώρα, ώστε να στηρίξουν την υποψηφιότητα αυτού του 60χρονου που υποσχόταν να τερματίσει το «μοιραίο λάθος» του Πούτιν στην Ουκρανία, να βάλει τέλος στην επιστράτευση, να απελευθερώσει όλους τους πολιτικούς κρατουμένους, συμπεριλαμβανομένου του Αλεξέι Ναβάλνι, να ακυρώσει τους νόμους περί λογοκρισίας, τους νόμους κατά των ΛΟΑΤΚΙ+ καθώς και τους περιορισμούς στις αμβλώσεις. Αλλά ο Ναντέζντιν δεν είναι φυσικά υποψήφιος στις «εκλογές», αποκλείστηκε με κάποιο έωλο επιχείρημα από την Κεντρική Εκλογική Επιτροπή, άρα δεν ήρθε να στηρίξει αυτόν όλος αυτός ο κόσμος, πώς εξηγούνται οι ξαφνικές ουρές, τι συμβαίνει;

Το θέαμα είναι σχεδόν σουρεαλιστικό. Τόσο, που μπορεί να διακρίνει κανείς, ανάμεσα στα πλήθη που περιμένουν σιωπηλά να ψηφίσουν, χωρίς να λένε λέξη, μια φιγούρα που μοιάζει πολύ, δεν μπορεί αλλά μοιάζει τόσο πολύ, με τον ίδιο τον Αλεξέι Ναβάλνι, τον ηγέτη της ρωσικής αντιπολίτευσης που έπεσε νεκρός στις 18 Φεβρουαρίου στη σωφρονιστική αποικία της ρωσικής Αρκτικής όπου είχε μεταφερθεί τα Χριστούγεννα. Και μια άλλη που μοιάζει πολύ, δεν μπορεί αλλά μοιάζει τόσο πολύ, με τον Μπόρις Νέμτσοφ, τον ηγέτη της ρωσικής αντιπολίτευσης που είχε πέσει νεκρός στις 27 Φεβρουαρίου του 2015 σε μια γέφυρα κάτω από τη σκιά του Κρεμλίνου. Νεκροί, ζωντανοί και ετοιμοθάνατοι αναμειγνύονται με αλλόκοτο τρόπο σε αυτές τις ουρές. Η Αννα Πολιτκόφσκαγια, η πολυβραβευμένη δημοσιογράφος της Νόβαγια Γκαζέτα που βρέθηκε νεκρή από πυροβολισμό στις 7 Οκτωβρίου του 2006 στον ανελκυστήρα της πολυκατοικίας της στην κεντρική Μόσχα, στέκεται δίπλα δίπλα με τον γενναίο Ντμίτρι Μουράτοφ, τον πρώην διευθυντή τής (εξόριστης πια) εφημερίδας της που τιμήθηκε με Νομπέλ Ειρήνης το 2021 και το πούλησε σε δημοπρασία δωρίζοντας τα έσοδα στη Unicef προς όφελος των προσφύγων από την Ουκρανία· αλλά και με τον Βλαντίμιρ Καρά-Μουρζά, τον πολιτικό ακτιβιστή που εκτίει επί του παρόντος ποινή 25ετούς κάθειρξης για «προδοσία» σε μία σωφρονιστική αποικία της Σιβηρίας, και που πολλοί φοβούνται πως θα είναι ο επόμενος στη λίστα του θανάτου.

Είναι το «Μεσημέρι κατά του Πούτιν». Η τελευταία επιθυμία του Αλεξέι Ναβάλνι, η τελευταία πολιτική δήλωση που έκανε, την 1η Φεβρουαρίου, πριν δολοφονηθεί από τον ορκισμένο αντίπαλό του – κάποιοι λένε πως ίσως να ήταν και η θανατική καταδίκη του. Δεν ήταν δική του η ιδέα, λένε πως πρώτος την εμπνεύστηκε ένας φιλελεύθερος πολιτικός από την Αγία Πετρούπολη, ο Μαξίμ Ρέζνικ. Μικρή σημασία όμως έχει αυτό, μεγαλύτερη σημασία έχει το νόημα, μία ειρηνική διαμαρτυρία κατά του ρώσου προέδρου, ακριβώς στις 12 το μεσημέρι της 17ης Μαρτίου, από ανθρώπους που απλώς θα προσέλθουν στην κάλπη, θα σταθούν ήσυχα και σιωπηλά στην ουρά, και θα ψηφίσουν οποιονδήποτε άλλο πλην του Πούτιν ή απλώς άκυρο. Δεν θα επηρεάσουν φυσικά το αποτέλεσμα, το ξαναείπαμε, αυτό είναι προδιαγεγραμμένο, μία «περφόρμανς» ουσιαστικά θα είναι, μία συμβολική οπισθογράφηση εκείνης της δήλωσης που έκανε πρόσφατα μέσα από τη φυλακή ο Καρά-Μουρζά, ότι «δεν μπορείς να σταματήσεις το μέλλον, όσο σκληρά και αν προσπαθήσεις, όχι με σφαίρες, δηλητήρια ή φυλακή», ένα μήνυμα προς τον έξω κόσμο ότι υπάρχει και αυτή η Ρωσία.

Ο Πούτιν θα κάνει βέβαια ό,τι μπορεί για να το εμποδίσει, ήδη απειλεί, και πολλοί περιμένουν με περιέργεια να δουν πώς θα «δικαιολογηθούν» οι συλλήψεις ανθρώπων που απλώς θα σταθούν στην ουρά για να ψηφίσουν. Ομως υπάρχει πράγματι κι αυτή η Ρωσία, το είδαμε στους χιλιάδες που συνέρρευσαν για να πουν το ύστατο χαίρε στον Ναβάλνι, στο βουνό από λουλούδια που σχηματίστηκε μέσα στο Σαββατοκύριακο πάνω από το μνήμα του, προφανώς και προβάλλουμε τις επιθυμίες μας, προφανώς και υπερβάλλουμε, ένα όνειρο είναι όλο αυτό, ότι η Ρωσία θα είναι μια μέρα ελεύθερη, και ευτυχισμένη, όπως ήθελε ο Ναβάλνι, όπως ήθελε ο Νεμτσόφ, από το να δεχθούμε πως ο θάνατος αυτών και τόσων άλλων που ήρθε ή έρχεται ήταν μάταιος, το προτιμάμε.