Ελεάνα Στραβοδήμου: «Η κάθαρση στο “Ναυάγιο” θα έρθει με απροσδόκητο τρόπο»
Ολη τη σεζόν, «Το ναυάγιο» πρωταγωνίστησε στη μικρή οθόνη. Η επιτυχημένη δραματική σειρά του Mega ανέδειξε μια δυνατή ιστορία επιβίωσης, συμπτώσεων αλλά και δύναμη ψυχής που μετέφερε τους τηλεθεατές σε άλλη εποχή. Οσο κι αν το πλοίο το οποίο πυροδότησε την αφήγηση ξεκίνησε για ένα ταξίδι που δεν τελείωσε ποτέ, η τηλεοπτική του παρουσία ολοκληρώνει τον κύκλο της. Αύριο λοιπόν έρχεται το φινάλε της σειράς, μέσα από ένα διπλό επεισόδιο. Οι τελευταίες στιγμές των ηρώων αναμένεται να τους φέρουν κάποιους ενώπιον της τιμωρίας τους κι άλλους στο κατώφλι μιας καλύτερης ζωής. Στους δεύτερους ανήκει και η Ελένη, ο ρόλος που σύστησε στο κοινό η Ελεάνα Στραβοδήμου. Με αφορμή το τέλος του «Ναυαγίου», η ηθοποιός μίλησε στα «Πρόσωπα».
Αν κάθε ρόλος που υποδύεται ο ηθοποιός αφήνει στοιχεία που εντυπώνονται μέσα του, η αναμέτρηση με την Ελενίτσα φέτος εσένα τι σου άφησε;
Η Ελενίτσα είναι μια ηρωίδα με τρυφερότητα, ενσυναίσθηση, δοτικότητα, αποφασιστικότητα και έντονο αίσθημα δικαίου που δρα με γνώμονα τόσο το καλό των οικείων της, όσο και του συνόλου. Το να προσπαθήσω να συλλάβω τις προθέσεις και τα συναισθήματα που κινητοποιούν μια τόσο θετική ηρωίδα δεν θα μπορούσε παρά να αφήσει θετικά ίχνη μέσα μου. Η στάση της με ενέπνεε και πιστεύω ότι εν μέρει επηρέαζε και τη δική μου στάση απέναντι στους συνεργάτες μου. Πρακτικά, όσο κατευθυνόταν η έγνοια της Ελενίτσας πάνω στους συνανθρώπους της, τόσο κατευθυνόταν και η δική μου έγνοια, το βλέμμα, τα αφτιά στους συμπαίκτες μου. Με έκανε πιο ανοιχτή η Ελενίτσα και υποκριτικά, αλλά και στις ανθρώπινες σχέσεις ενός εργασιακού περιβάλλοντος. Ισως γι’ αυτό να μου έμειναν κάποιοι σημαντικοί νέοι φίλοι και συνεργάτες από αυτή τη δουλειά, χάρη στη συνάντησή μου με την Ελενίτσα. Επίσης, η ακεραιότητα και η ανεκτικότητα, ως ποιότητες ενός ζευγαριού παλιότερης εποχής, όπως και η δύναμη που σου δίνει το να παλεύεις για το δίκαιο παρ’ όλους τους κινδύνους που ενέχει η αντίσταση προς τους ισχυρούς, είναι αξίες με τις οποίες αναμετρήθηκα μέσα από αυτή την ηρωίδα και έτσι ενισχύθηκε το αντίστοιχο δικό μου αξιακό σύστημα.
Ποιες χαρακτηριστικές στιγμές κρατάς από «Το ναυάγιο»;
Ω, πολλές! Αλλες για την πρόκληση της αναμέτρησης με δύσκολες σκηνές, άλλες για την ομορφιά των backstage ανθρώπινων στιγμών, άλλες για την εκπληκτική συνεννόηση ή συμπαράσταση από και προς τους συμπαίκτες και το συνεργείο, άλλες για το παράδοξο των καιρικών συνθηκών όπως το να παίζουμε με χειμωνιάτικα ρούχα σε καύσωνα και με καλοκαιρινά σε παγωμένο σπίτι, είναι τόσα τα παράδοξα και τα απρόβλεπτα ενός set, για αυτό και έχει ενδιαφέρον αυτή η δουλειά! Θυμάμαι, την πρώτη μέρα του γυρίσματος που έπρεπε με το καλησπέρα έπρεπε να γυρίσουμε τις σκηνές αναμονής του τηλεφωνήματος, ένα καλοκαιρινό νυχτερινό γύρισμα με καύσωνα όπου από τη ζέστη των φώτων μέσα σε κλειστό εσωτερικό χώρο ήταν σαν να έχουμε μεθύσει με τον Θάνο Λέκκα και κάναμε αυτοσχεδιασμούς μεθυσμένου προβάροντας τα λόγια, είχε πολύ πλάκα. Θυμάμαι το γύρισμα της σκηνής όπου μαθαίνω για το ναυάγιο, που μόλις είχα γυρίσει από διακοπές και φοβόμουν μήπως είμαι αλλού και δεν βγει, αλλά ευτυχώς μάλλον πήγε καλά. Θυμάμαι την πρώτη μέρα στο σπίτι της Στέλλας, που έπρεπε να ισορροπήσω μεταξύ θράσους και της τρυφερότητας που έκρυβε η στάση της Ελένης, εν μέσω ενός εντελώς νέου για μένα set, γνώριμο όμως για τους υπόλοιπους. Πολλές στιγμές γέλιου με την Αμαλία Καβάλη, τον Θάνο Λέκκα και τον Νίκο Γκέλια, αλλά και φροντίδας και βοήθειας μεταξύ μας. Οταν έχασα ένα σκουλαρίκι του ρόλου, το ψάχναμε με τον Θάνο στο μισό Πασαλιμάνι, ντυμένοι με ρούχα εποχής, σουρεαλισμός. Τέλος θυμάμαι να ακούω επί ώρες γυρισμάτων τις μαρτυρίες του ναυαγίου, διά στόματος συμπαικτών μου, να συγκινούμαι και να είμαι περήφανη που συμμετείχα σε αυτή τη δουλειά. Ηταν μια τόσο πλούσια εμπειρία αυτή η συνάντηση στη σειρά «Το Ναυάγιο», που δεν ξέρω από πού να το πιάσω και πού να το αφήσω. Θα είμαι για πάντα ευγνώμων στον σκηνοθέτη μας Γιάννη Χαριτίδη, στο Μega και στα Studio Kappa για την επιλογή μου σε αυτόν τον ρόλο, όπως και στους Γιάννη Σπυρώνη και Μιχάλη Ρουμπή, τους σκηνοθέτες των συνεργείων, για την καθημερινή μας συνεργασία.
Μια ανάσα πριν από το τέλος της σειράς, τι μπορείς να μας αποκαλύψεις για το φινάλε; Θα έρθει η πολυπόθητη κάθαρση σε αυτή την τραγωδία;
Από τη στιγμή που πρόκειται για μυθοπλασία, υπήρξε το περιθώριο η δίκη να στηθεί σε μια ελαφρώς εξιδανικευμένη διάστασή της, προκειμένου να αναδειχθούν μέσα από αυτήν σημαντικά θέματα. Θα αρκεστώ λοιπόν, για να μη χαλάσω και το σασπένς, να πω ότι στην ιδεατή αυτή δίκη θα αποδοθούν ευθύνες σε βαθμό που δεν συνέβη στ’ αλήθεια. Το πραγματικό ερώτημα είναι αν θα έρθει η πολυπόθητη κάθαρση για πρόσφατες τραγωδίες, όπως αυτή των Τεμπών. Οσο άκουγα τις μαρτυρίες της δίκης, προσωπικά, δεν μπορούσα να μην κάνω μέσα μου αυτή τη σύνδεση. Σε σχέση με τη διπλή γυναικοκτονία που διέπραξε ο Ιπποκράτης και την παράνομη εμπορία βρεφών, άλλα δύο σημαντικά ζητήματα που θίγει το «Ναυάγιο», η κάθαρση θα έρθει με απροσδόκητο τρόπο.
Στην ιστορία της σειράς, το δράμα πήγαινε χέρι χέρι με το γέλιο. Ηταν μια αλληγορία ίσως για την πορεία της ίδιας της ζωής;
Μα η μυθοπλασία, την πραγματικότητα δεν καθρεφτίζει; Στην πιο πεζή σκηνή της πραγματικής ζωής, μπορεί σε έναν μικρό διάλογο μπροστά από ένα ταμείο να συντελεστούν απανωτά ένα μικρό ανθρώπινο δράμα μαζί με ένα σουρεάλ φιάσκο μόνο και μόνο εξαιτίας ενός πορτοφολιού που νομίζεις ότι έχει χαθεί ή ακόμα χειρότερα, κλαπεί. Το θέμα είναι πού κατευθύνει η μυθοπλασία τη σκέψη, το βλέμμα και το ενδιαφέρον με το εργαλείο της συμπύκνωσης που διαθέτει. Από αυτή την άποψη εκτιμώ τα σενάρια που στέλνουν αυτό ακριβώς το σήμα, της διαδοχής γέλιου και δράματος, καθώς κάνουν τη ζωή να φαντάζει πιο γοητευτική, πιο ανεκτή, πιο ενδιαφέρουσα, αφού όλα είναι πιθανά και ανθρωπινά. Και είναι όντως όλα πιθανά στη ζωή.
Η ηρωίδα σου, αν και για κάποιους ήταν απλώς μια «Ελενίτσα», όρθωσε το ανάστημά της τις κρίσιμες στιγμές. Τι μήνυμα ενδυνάμωσης στέλνει αυτό στις σημερινές «Ελενίτσες»;
Η «απλώς» Ελενίτσα δεν ήταν μια σπουδαγμένη γυναίκα, δεν ήταν γόνος κάποιας ισχυρής οικογένειας, δεν είχε φιλοδοξίες πλουτισμού ή εξουσίας. Ωστόσο ήταν μια γυναίκα με φοβερή ικανότητα στο να δημιουργεί διαύλους επικοινωνίας, να συνδέεται με ενσυναίσθηση, να διαβάζει το δωμάτιο χωρίς να χάνει τη χιουμοριστική ματιά πάνω στα πράγματα, να φέρνει εν τέλει τους ανθρώπους κοντά και με φοβερό αίσθημα δικαίου. Αυτά τα χαρίσματα δεν τα βρίσκω διόλου «απλά», απεναντίας τα θεωρώ εφόδια για να πορευτεί κανείς στη ζωή. Οσο η εξατομικευμένη προβολή κι ο πλούτος προβάλλονται ως δείκτες δύναμης από τα social media, ενώ στην πραγματικότητα οι άνθρωποι συμπιεζόμαστε όλα και πιο πολύ μέσα σε δυσχερείς οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, το «μαζί» που προάγει η Ελενίτσα το βλέπω ως σημαντικό μήνυμα ενδυνάμωσης. Κανείς δεν μπορεί να σταθεί μόνος του απέναντι στην αδικία, απέναντι στην πατριαρχία, απέναντι στο άγχος που διέπει την κοινωνία μας, αν δεν το μοιραστεί και αν δεν έχει ως στήριγμα και συνοδοιπόρους τους συνανθρώπους του.
Εκτός από «Το ναυάγιο», την τηλεοπτική σεζόν που φεύγει πρωταγωνίστησες επίσης στην «Παραλία» της ΕΡΤ. Μια σεζόν γεμάτη τηλεόραση για σένα τι σήμαινε;
Πόσο ευγνώμων είμαι για αυτή την τηλεοπτική χρονιά δεν λέγεται. Δεν ξέρω αν θα μου τύχει ποτέ ξανά να είμαι σε δύο τηλεοπτικές δουλειές, με ιστορίες, ρόλους και ανθρώπους που μου ταιριάζουν, μέσα στην ίδια σεζόν. Η ζωή με την ψυχολόγο – χίπισσα Νάταλι της «Παραλίας» και τη διαόλου κάλτσα Ελενίτσα του «Ναυαγίου» ήταν πιο πλούσια. Ετσι την αισθάνομαι αυτή τη σεζόν. Ως πλούτο συναισθημάτων και επαγγελματικής εμπειρίας. Αισθάνομαι τυχερή, αλλά με έναν τρόπο οδηγήθηκα στο να παραδεχτώ ότι είμαι και άξια να μου συμβεί, γιατί δούλεψα για αυτό, είπαμε, τίποτα δεν χαρίζεται. Αυτό το βήμα εσωτερικής ενδυνάμωσης και ωρίμασης είναι ένα προσωπικό κέρδος που μου έδωσε η φετινή σεζόν. Τέλος η διπλή έκθεση σήμαινε πολλαπλάσιες αυθόρμητες «αγκαλιές» του κόσμου στον δρόμο, πράγμα επίσης πρωτόγνωρο για μένα σε αυτόν τον βαθμό. Φανταζόμουν ότι αυτή η έκθεση μπορεί να με έβαζε σε άμυνα, να με έκλεινε, αλλά κι αυτό τελικά αποδείχθηκε θέμα διαχείρισης, ενδυναμώνοντας την επαφή με τις βάσεις μου.
«Το ταλέντο δεν αρκεί»
Από τη μέχρι τώρα πορεία σου στην υποκριτική, ποιο είναι το σημαντικότερο μάθημα που έχεις πάρει;
Οτι κατ’ αρχάς χρειάζεται να δουλεύεις, να σκύβεις πάνω από τα πράγματα, να τα αγκαλιάζεις. Οσο ταλέντο και να έχει κανείς, τα πράγματα δεν συμβαίνουν μαγικά. Πίσω από ένα καλό αποτέλεσμα κρύβεται πάντα δουλειά, υπομονή, επιμονή, διερώτηση. Επίσης ένα πράγμα που αντιλήφθηκα στην πράξη είναι ότι πρόκειται για μια ομαδική δουλειά. Κρατώ λοιπόν το μάθημα του να κρατώ ισορροπίες και να έχω την έγνοια στους συμπαίκτες μου. Οτι δηλαδή τίποτα δεν μπορεί να παραχθεί πραγματικά αν παίζεις μόνος σου ή χωρίς να σέβεσαι, να εμπνέεσαι και να βασίζεσαι και στη δουλειά των άλλων.
Οι ηθοποιοί σε κάθε δουλειά τους καλούνται να κυνηγήσουν την επιτυχία. Οταν αυτή γίνεται αυτοσκοπός, βάζει εμπόδια στην καλλιτεχνικότητα;
Σε κάθε δουλειά οι ηθοποιοί καλούμαστε να προσεγγίσουμε τα κίνητρα και τις δράσεις των ηρώων που ερμηνεύουμε με τρόπο που αυτά να μεταδίδονται στους θεατές. Καλούμαστε να βρούμε την ομιλία, το σώμα, τον ρυθμό του ήρωα, να του δώσουμε υλική υπόσταση, ενώ είναι απλώς λέξεις γραμμένες σε χαρτί. Αν το καταφέρουμε αυτό με τρόπο μεταδοτικό, γοητευτικό και πρωτότυπο αυτό είναι επιτυχία, έτσι το βλέπω εγώ. Αυτού του είδους η επιτυχία είναι που βρίσκεται στον πυρήνα της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Το κομμάτι της επιτυχίας που αφορά τη διασημότητα που μπορεί να εξασφαλίσει ένας ρόλος έχει περισσότερο να κάνει με τη δουλειά των ανθρώπων της παραγωγής, όσων γενικά εμπλέκονται με την προώθηση του προϊόντος και του ηθοποιού. Η σύγχυση μεταξύ των δύο μπορεί συχνά να συμβεί στο κοινό, αλλά καλό θα ήταν να μη μας αποπροσανατολίζει τους ηθοποιούς από την πραγματική μας δουλειά.
Ετοιμάζεις κάποια δουλειά για το καλοκαίρι ή την επόμενη σεζόν που θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας;
Το καλοκαίρι έχω γυρίσματα για έναν αριθμό επεισοδίων της δεύτερης σεζόν της «Παραλίας», ενώ ξεκινώ γυρίσματα για μια νέα τηλεοπτική δουλειά που θα προβληθεί τη νέα σεζόν. Υπάρχουν και θεατρικά πλάνα, ακόμα σε επίπεδο συζητήσεων.