«Τρίποντο» του Τραμπ στην έδρα της Ευρώπης
Ο Ντόναλντ Τραμπ πήρε ένα μάλλον εύκολο «τρίποντο» στην έδρα της Ευρώπης και επιβεβαίωσε πανηγυρικά ποιος είναι ο παγκόσμιος πρωταθλητής – για την ακρίβεια, η παγκόσμια υπερδύναμη. Η Χάγη αποδείχθηκε μια εξαιρετικά ευνοϊκή έδρα για τον ίδιο και τις Ηνωμένες Πολιτείες, σε βαθμό που να πιστεύει κανείς ότι το… γήπεδο έγερνε προς το μέρος τους.
Πρακτικά, η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ, η οποία ολοκληρώθηκε σε χρόνο-ρεκόρ προς χάρη του Αμερικανού προέδρου, επιβεβαίωσε τον χαρακτηρισμό που ο ίδιος της έδωσε: «μνημειώδης νίκη». Όλα έγιναν όπως ακριβώς ήθελε και είχε σχεδιάσει ο «πατερούλης» Τραμπ – όπως τον χαρακτήρισε ο ανεκδιήγητος γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε – με το μεγαλύτερο επίτευγμά του να είναι ότι έφυγε έχοντας στις βαλίτσες του τη δέσμευση των εταίρων του ότι θα υπερδιπλασιάσουν τις στρατιωτικές τους δαπάνες ως το 2035, αυξάνοντάς τις στο 5% του ΑΕΠ τους.
Με δεδομένο ότι το ποσοστό αυτό μεταφράζεται σε ένα ποσό το οποίο αναμένεται ότι θα υπερβεί το μισό τρισ. δολάρια ετησίως, ο Τραμπ έχει έναν ακόμη λόγο να αισθάνεται ευτυχής και θριαμβευτής. Κι αυτός δεν είναι άλλος από το γεγονός ότι μεγάλο μέρος αυτού του ποσού θα κατευθυνθεί στις τσέπες των πολεμικών βιομηχανιών των ΗΠΑ (Northrop Grumman, Boeing, Lockheed Martin κ.λπ), καθώς αρκετά κράτη-μέλη της ΕΕ έχουν ήδη αποφασίσει να αγοράσουν αμερικανικά οπλικά συστήματα και όχι ευρωπαϊκά. Κάτι ανάλογο έκανε και η Βρετανία, η οποία μπορεί να μετέχει στο νέο εξοπλιστικό πρόγραμμα της ΕΕ, όμως ανακοίνωσε την απόφασή της να αγοράσει άμεσα 12 τουλάχιστον F-35, με δυνατότητα μάλιστα μεταφοράς πυρηνικών κεφαλών.
«Μάλωσε» την Ισπανία
Η ευκολία με την οποία επέβαλε τις απόψεις και τις απαιτήσεις του ο Τραμπ τον έκανε, όμως, εξαιρετικά επιθετικό απέναντι στη μοναδική χώρα η οποία φάνηκε να του αντιστέκεται: την Ισπανία, η οποία διεκδίκησε και κατάφερε να διασφαλίσει ρήτρα εξαίρεσης από το πλαφόν του 5%. Ήταν τόσο εκνευρισμένος κατά τη συνέντευξη Τύπου, μάλιστα, ώστε απείλησε ευθέως τον πρωθυπουργό της, Πέδρο Σάντσεθ, ότι θα τον τιμωρήσει και θα τον αναγκάσει να «πληρώσει τα διπλά».
Η ουσία, βεβαίως, είναι ότι υπάρχουν και άλλοι που θα ήθελαν να του πουν «όχι», έστω κι αν τελικά δεν το τόλμησαν. Κι αυτό διότι, όπως σημειώνει το σχετικό ρεπορτάζ του Reuters, «τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη δύσκολα μπορούν να αντέξουν να διαθέσουν το 5% του ΑΕΠ τους για την άμυνα. Έτσι, θα υπάρξουν ορισμένες αναπόφευκτες θυσίες στους εθνικούς προϋπολογισμούς, όπως επίσης και δημιουργική λογιστική έτσι ώστε να κατευθυνθούν υπάρχοντα κονδύλια προς αυτή την κατεύθυνση».
«Εάν μια χώρα είναι υπερχρεωμένη και δεν μπορεί να δανειστεί επιπλέον, τότε αυτό σημαίνει πως θα κληθεί να λάβει δύσκολες δημοσιονομικές αποφάσεις», εκτίμησε ο Γκούντραμ Βολφ, στέλεχος του γνωστού ινστιτούτου Bruegel. «Οι δυνάμει χαμένοι δεν είναι απλώς οι μελλοντικές γενιές, που θα βαρύνονται με υπέρογκα χρέη, αλλά και οι σημερινές κοινωνίες», συμφώνησε από την πλευρά του ο Νικ Γουίτνεϊ, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων.
Ο Τραμπ κοιτάει την τσέπη του
Όλα αυτά, βεβαίως, ελάχιστα αφορούν και απασχολούν τον Τραμπ, ο οποίος έχει αποδείξει ότι νοιάζεται μόνο για την τσέπη των ΗΠΑ – και του ίδιου. Και πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, άλλωστε, όταν ακόμη και στην περίπτωση της Ουκρανίας, στην οποία η Ουάσιγκτον έχει διαθέσει εκατοντάδες δισ. δολάρια για να ανταπεξέλθει στον πόλεμο με τη Ρωσία, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ουσιαστικά «σφυρίζει αδιάφορα» από τη στιγμή που έπεσαν οι υπογραφές για την αποκλειστική εκμετάλλευση των σπάνιων γαιών της και του υπόλοιπου φυσικού της πλούτου από αμερικανικές εταιρείες, αφήνοντας τον Ζελένσκι να εκλιπαρεί διαρκώς και απεγνωσμένα.
Κάτι ανάλογο κάνει και με τη Δανία, ένα άλλο κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Δεν είναι λίγες οι φορές που την έχει απειλήσει ακόμη και με στρατιωτική εισβολή, με σκοπό να της αποσπάσει την – πολύτιμη για πολλούς λόγους – Αρκτική, εκβιάζοντας διαρκώς. Αλλά και με τον Καναδά, επίσης εταίρο των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, δεν είναι περισσότερο ευγενικός, καθώς απαιτεί πιεστικά να μετατραπεί στην 51η πολιτεία των ΗΠΑ διότι σε διαφορετική περίπτωση, όπως λέει, θα βρεθεί αντιμέτωπος με την μήνη του και βαριές οικονομικές κυρώσεις.
Όσο για το πολιτικό συμπέρασμα από όλα τα παραπάνω, είναι μάλλον ξεκάθαρο. Η ισχύς των ΗΠΑ παραμένει απαράμιλλη και προκαλεί τρόμο όχι μόνο στους αντιπάλους τους (όπως το Ιράν), αλλά και στους συμμάχους. Οι οποίοι, φοβούμενοι μήπως τα χαλάσουν μαζί τους – ειδικά τώρα που στον Λευκό Οίκο βρίσκεται ο απρόβλεπτος και αδίστακτος Τραμπ – σπεύδουν να δηλώσουν υποταγή. Και θα συνεχίσουν να το κάνουν, ειδικά οι Ευρωπαίοι, όσο αισθάνονται τα δικά τους πόδια αδύναμα.
Ουδείς γνωρίζει και μπορεί να προβλέψει πόσο θα συνεχιστεί αυτό. Σίγουρα, πάντως, ο πιο άμεσα ενδιαφερόμενος και ο πραγματικά μεγάλος ανταγωνιστής, η Κίνα του Σι Τζινπίνγκ, παρακολουθεί προσεκτικά, καταστρώνει τα σχέδιά της και περιμένει την ώρα για να «χτυπήσει». Η οποία, προφανώς, δεν έχει φτάσει ακόμη – γι’ αυτό και στους δασμούς συνεχίζεται ο «κλεφτοπόλεμος».