Σύνοδος Τραμπ – Πούτιν στην Αλάσκα: «Ανταλλαγή εδαφών» στο τραπέζι – Αντιδράσεις από Ουκρανία και Ευρώπη
Η αναγγελία της επικείμενης συνάντησης του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αλάσκα επαναφέρει στο προσκήνιο σενάρια για πιθανές παραχωρήσεις ουκρανικών εδαφών, με αντάλλαγμα μια κατάπαυση του πυρός. Εν μέσω ενός πολέμου που διαρκεί πλέον περισσότερο από τρεισήμισι χρόνια και έχει στοιχίσει τη ζωή σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους, η προοπτική «ανταλλαγής εδαφών» προκαλεί έντονη ανησυχία
Η απάντηση Ζελένσκι: «Δεν παραδίδουμε τη γη μας»
Λίγες ώρες αργότερα ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι απάντησε δημόσια μέσω κοινωνικών δικτύων, διαμηνύοντας ότι «οι Ουκρανοί δεν θα δώσουν τη γη τους στον κατακτητή».
Η θέση του Κιέβου παραμένει σταθερή: Καμία παραχώρηση εδαφών, ούτε ως τίμημα ειρήνης, ούτε στο πλαίσιο διαπραγματεύσεων.
Ρωσικός έλεγχος σε 20% της Ουκρανίας
Η χρήση του όρου «ανταλλαγή» προκαλεί αντιδράσεις, καθώς σήμερα η Ρωσία ελέγχει περίπου το 20% του ουκρανικού εδάφους, ενώ η Ουκρανία δεν έχει κερδίσει εδάφη εντός Ρωσίας. Η τελευταία ουκρανική επιτυχία σημειώθηκε τον Μάρτιο του 2024 στην περιοχή του Κουρσκ, αλλά ο έλεγχος εκεί ήταν πρόσκαιρος.
Η στρατιωτική ανισορροπία ενισχύει την απαισιοδοξία για τις προοπτικές της συνόδου στην Αλάσκα.
Οι ρωσικές απαιτήσεις: Από την Κριμαία μέχρι τη Ζαπορίζια
Οι διεκδικήσεις της Ρωσίας δεν περιορίζονται μόνο σε εδάφη που κατέλαβε το 2022, αλλά και σε περιοχές που βρίσκονται υπό ρωσική επιρροή από το 2014 – κυρίως την Κριμαία, το Ντονμπάς (Ντόνετσκ και Λουχάνσκ), τη Χερσώνα και τη Ζαπορίζια.
Το 2022, η Μόσχα οργάνωσε «δημοψηφίσματα» προσάρτησης στις τέσσερις αυτές περιοχές, τα οποία η διεθνής κοινότητα χαρακτήρισε ως παράνομα και προσχηματικά.
Μια «ειρήνη» με ρωσικούς όρους;
Σύμφωνα με πληροφορίες της Wall Street Journal, η Ρωσία πρότεινε στις ΗΠΑ να υπάρξει κατάπαυση του πυρός με αντάλλαγμα την παραχώρηση του Ντονμπάς. Δεν προσφέρθηκε καμία ουσιαστική ανταπόδοση ή δέσμευση από τη ρωσική πλευρά.
Επιπλέον, ζητείται από την Ουκρανία να αναγνωρίσει τα σημερινά όρια της ρωσικής κατοχής σε Χερσώνα και Ζαπορίζια, ενώ παραμένει ασαφές τι θα μπορούσε να «ανταλλάξει» η Μόσχα με το Κίεβο.
Αντιδράσεις από Ευρώπη και ουκρανική κοινωνία
Η διεθνής κοινότητα, ιδιαίτερα οι ευρωπαίοι σύμμαχοι της Ουκρανίας, εκφράζουν σφοδρές αντιρρήσεις σε κάθε σχέδιο που θα νομιμοποιούσε την απώλεια Ουκρανικών εδαφών. Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς δήλωσε ότι η Ουκρανία είναι πρόθυμη να συζητήσει, αλλά όχι να αποδεχτεί οποιαδήποτε αναγνώριση ρωσικής κατοχής.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος Ζελένσκι παραμένει κατηγορηματικός: Δεν θα υπάρξει καμία υποχώρηση, ειδικά σε περιοχές που Ουκρανοί στρατιώτες υπερασπίζονται εδώ και χρόνια με βαρύ κόστος.
Η κοινή γνώμη στην Ουκρανία λέει «όχι»
Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Διεθνούς Ινστιτούτου Κοινωνιολογίας του Κιέβου, το 82% των Ουκρανών απορρίπτει οποιαδήποτε παραχώρηση εδαφών προς τη Ρωσία ως μέρος ειρηνευτικής συμφωνίας.
Παρόλα αυτά, το μέλλον της χώρας τους ενδέχεται να διαμορφωθεί τουλάχιστον εν μέρει χωρίς την άμεση παρουσία της καθώς οι συνομιλίες Τραμπ-Πούτιν πραγματοποιούνται χωρίς την επίσημη συμμετοχή της Ουκρανίας ή των Ευρωπαίων εταίρων της.
Με πληροφορίες με από France 24