ΟΗΕ για Συρία: Κρίσιμη ανάγκη πολιτικής μετάβασης και διεθνούς στήριξης εν μέσω ανθρωπιστικής καταστροφής

Την ανάγκη για «ανανέωση της δέσμευσης» της διεθνούς κοινότητας, προκειμένου η Συρία να ξεφύγει από την παρατεταμένη κρίση, δήλωσαν στις τοποθετήσεις τους, τόσο ο Εδιικός Απεσταλμένος του γ.γ. του ΟΗΕ, Γκίαρ Πέντερσεν, όσο και ο αναπληρωτής γενικός γραμματέας Ανθρωπιστικών Υποθέσεων, Τομ Φλέτσερ, στην ενημέρωση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη Συρία.

Ο κ. Πέντερσεν ξεκίνησε την παρέμβασή του, υπενθυμίζοντας την επέτειο της επίθεσης με χημικά στη Γούτα το 2013, την οποία χαρακτήρισε «οδυνηρή υπενθύμιση της οδύνης των Σύρων πολιτών και των σοβαρών παραβιάσεων του διεθνούς δικαίου που δεν πρέπει ποτέ να επαναληφθούν».

«Εύθραυστη» εκεχειρία στη Σουέιντα

Ο απεσταλμένος του γ.γ. του ΟΗΕ, αναφέρθηκε στις πρόσφατες συγκρούσεις στη Σουέιντα, σημειώνοντας ότι η εκεχειρία της 19ης Ιουλίου αποτρέπει μέχρι στιγμής την επιστροφή στη γενικευμένη βία, αλλά «παραμένει εύθραυστη και μια ενδιάμεση ανακωχή και όχι το θεμέλιο για μακροπρόθεσμη σταθερότητα». Επικαλέστηκε τις τριμερείς προσπάθειες ΗΠΑ, Ιορδανίας και συριακών αρχών, αλλά υπογράμμισε ότι χωρίς μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, ο κίνδυνος αναζωπύρωσης είναι υπαρκτός.

Ο κ. Πέντερσεν έδωσε έμφαση στις καταγγελίες για ωμότητες, συμπεριλαμβανομένης της εκτέλεσης άοπλου άνδρα με ιατρική στολή στο Εθνικό Νοσοκομείο της Σουέιντα και ζήτησε «δημοσιοποίηση των πορισμάτων και λογοδοσία όλων των δραστών ανεξαιρέτως». Παράλληλα, προειδοποίησε ότι οι καταγγελίες για «αποσχιστικές προθέσεις» σε τοπικό επίπεδο, ενισχύουν διχαστικά αφηγήματα και υπονομεύουν την ενότητα της χώρας.

Πολιτική διαδικασία και εκλογές

Ο κ. Πέντερσεν χαιρέτισε το διάταγμα για την έμμεση εκλογή των δύο τρίτων της προσωρινής Λαϊκής Συνέλευσης, προειδοποιώντας ωστόσο ότι «οποιαδήποτε διαδικασία που δεν διασφαλίζει διαφάνεια και ισότιμη συμμετοχή όλων των μεγάλων συριακών ομάδων, με ορατή παρουσία των γυναικών, θα επιτείνει τον σκεπτικισμό και θα εμποδίσει τη συμφιλίωση». Τόνισε ότι η μετάβαση πρέπει να οδηγεί σε νέο Σύνταγμα «μέσα από λαϊκή συναίνεση και ελεύθερες, δίκαιες εκλογές».

Παράλληλα, ζήτησε πλήρη εφαρμογή του Ψηφίσματος 2254, για «μια συριακή, χωρίς αποκλεισμούς, πολιτική διαδικασία» που θα προστατεύει τα δικαιώματα όλων και θα επιτρέπει στον λαό «να καθορίσει ειρηνικά, ανεξάρτητα και δημοκρατικά το μέλλον του».

Ανθρωπιστική εικόνα

Την ανθρωπιστική διάσταση σκιαγράφησε ο κ. Φλέτσερ, ο οποίος υπενθύμισε ότι «16 εκατομμύρια Σύροι εξακολουθούν να χρειάζονται ανθρωπιστική στήριξη». Μόνο στις πρόσφατες συγκρούσεις εκτοπίστηκαν πάνω από 185.000 άνθρωποι, ενώ σε περιοχές όπως η Σουέιντα «οι νεοαφιχθέντες ξεπερνούν τον υπάρχοντα πληθυσμό» με αποτέλεσμα οι υπηρεσίες να έχουν καταρρεύσει.

Παρά τις δυσκολίες, οι υπηρεσίες του ΟΗΕ και οι εταίροι, παρέχουν σε «σχεδόν 3,5 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε μήνα» τρόφιμα, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και νερό. «Διανέμουμε ψωμί σε 2 εκατομμύρια ανθρώπους ημερησίως», σημείωσε ο αξιωματούχος του ΟΗΕ. Ο κ. Φλέτσερ αναφέρθηκε επίσης στη «χειρότερη ξηρασία των τελευταίων τριών δεκαετιών», που απειλεί την επισιτιστική ασφάλεια εκατομμυρίων. «Με περισσότερους πόρους μπορούμε να εξασφαλίσουμε κρίσιμα φάρμακα για ένα εκατομμύριο επιπλέον ανθρώπους τον μήνα και να αποκαταστήσουμε νερό για 5 εκατομμύρια» ανέφερε.

Έκκληση για στήριξη

Και οι δύο αξιωματούχοι συνέδεσαν την πολιτική μετάβαση με την προοπτική ανοικοδόμησης. Ο κ. Πέντερσεν προειδοποίησε ότι χωρίς «αξιόπιστες μεταρρυθμίσεις, ισχυρότερους θεσμούς και σαφή δέσμευση στο κράτος δικαίου, η διεθνής στήριξη κινδυνεύει να σπαταληθεί ή να παρεκτραπεί». Από την πλευρά του, ο κ. Φλέτσερ κάλεσε για επενδύσεις και χαλάρωση των κυρώσεων, ώστε να δημιουργηθούν «οι συνθήκες για μια μετάβαση από την ανθρωπιστική στήριξη, στην ανάκαμψη και την ανοικοδόμηση».

Κλείνοντας, ο απεσταλμένος του γ.γ. σημείωσε ότι η Συρία παραμένει «σε τεντωμένο σχοινί», υπογραμμίζοντας ότι «η πορεία προς μια κυρίαρχη, ειρηνική και χωρίς αποκλεισμούς Συρία, θα απαιτήσει το θάρρος του συμβιβασμού, την πειθαρχία στην τήρηση του κράτους δικαίου και τη σοφία να θυμόμαστε ότι η ενότητα χτίζεται, όχι με τη βία, αλλά με την κατανόηση και τον διάλογο». Σημειώνεται ότι μεταξύ 15 και 20 Σεπτεμβρίου 2025, η χώρα αναμένεται να διεξαγάγει εκλογές για τη Λαϊκή Συνέλευση.

Πρόκειται για τις πρώτες κοινοβουλευτικές εκλογές μετά την απομάκρυνση του πρώην προέδρου Μπασάρ αλ-‘Ασαντ. Η διαδικασία προβλέπεται να περιλαμβάνει τη δημιουργία εκλεκτορικού σώματος σε κάθε συριακό κυβερνείο για την εκλογή των δύο τρίτων από τις 210 έδρες, ενώ το υπόλοιπο ένα τρίτο θα διοριστεί απευθείας από τον μεταβατικό πρόεδρο.

Ο αναπλ. μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας, Ιωάννης Σταματέκος, τόνισε ότι η ασταθής κατάσταση της ασφάλειας στη Συρία, μετά τη φρικτή βία στη Σουέιντα και την πρόσφατη επίθεση στην ορθόδοξη εκκλησία του Προφήτη Ηλία στη Δαμασκό, απαιτεί επείγουσα δράση. «Η μεταβατική δικαιοσύνη και η λογοδοσία για όλα τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν θα είναι ζωτικής σημασίας σε αυτό το πλαίσιο» ανέφερε.

Χαιρέτισε την ανακοίνωση των έμμεσων κοινοβουλευτικών εκλογών ως σημαντικό βήμα προς μια ουσιαστική πολιτική μετάβαση χωρίς αποκλεισμούς, σύμφωνα με το Ψήφισμα 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας και τόνισε την ανάγκη να εξασφαλιστεί η συμμετοχή όλων των ομάδων της συριακής κοινωνίας. O κ. Σταματέκος επιβεβαίωσε τη δέσμευση της Ελλάδας για την κυριαρχία, την ανεξαρτησία, την ενότητα και την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας, μετά και την χθεσινή εποικοδομητική συνάντηση του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, με τον Σύρο ομόλογο του στην Αθήνα.

Υπογράμμισε επίσης, την ανάγκη ενίσχυσης της διεθνούς ανθρωπιστικής ανταπόκρισης και εξέφρασε την πλήρη αλληλεγγύη του προς τον συριακό λαό, ο οποίος αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής με πυρκαγιές και σοβαρή ξηρασία.

Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ