Ο ΟΗΕ κήρυξε επισήμως κατάσταση λιμού στη Γάζα: Το Ισραήλ απορρίπτει τον ισχυρισμό ως «ψευδή» – Οι αντιδράσεις

Σε επίσημη δήλωση την Παρασκευή, τα Ηνωμένα Έθνη ανακοίνωσαν πως η Λωρίδα της Γάζας βρίσκεται σε κατάσταση λιμού, προκαλώντας σφοδρές αντιδράσεις από την ισραηλινή κυβέρνηση και διεθνείς οργανισμούς. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, απέρριψε κατηγορηματικά τις νέες αυτές καταγγελίες, μιλώντας για ένα «ξεδιάντροπο ψέμα» από πλευράς των Ηνωμένων Εθνών, τη στιγμή που στο προσκήνιο βρίσκεται και η απειλή πλήρους καταστροφής της πόλης της Γάζας, αν η Χαμάς δεν αποδεχθεί τους όρους του Ισραήλ για την ειρήνη.

Σοβαρές καταγγελίες και αντιδράσεις

Ο επικεφαλής των ανθρωπιστικών επιχειρήσεων του ΟΗΕ, Τομ Φλέτσερ, επισήμανε από τη Γενεύη ότι ο λιμός στη Γάζα «θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί» αν δεν υπήρχε συστηματική παρεμπόδιση της ανθρωπιστικής βοήθειας από το Ισραήλ. Αντίθετα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός υποστήριξε ότι «το Ισραήλ δεν επιδιώκει λιμό αλλά τον αποτρέπει», αποδίδοντας τα προβλήματα σε κλοπή της βοήθειας από τη Χαμάς, ενώ χαρακτήρισε τις ελλείψεις «προσωρινές».

Μετά από μήνες προειδοποιήσεων, η υπηρεσία ενημέρωσης για την επισιτιστική ασφάλεια (IPC) του ΟΗΕ επιβεβαίωσε ότι η περιφέρεια της βόρειας Γάζας ζει υπό συνθήκες πολύ σοβαρού λιμού. Η Χαμάς απηύθυνε έκκληση για «άμεση δράση από τον ΟΗΕ» ώστε να σταματήσει ο πόλεμος και να εξασφαλιστεί η ελεύθερη διέλευση βασικών αγαθών όπως τρόφιμα, φάρμακα, νερό και καύσιμα.

Σύμφωνα με ειδικούς του ΟΗΕ, περισσότεροι από 500.000 Παλαιστίνιοι βρίσκονται σε κατάσταση «καταστροφικού επιπέδου διατροφικής ανασφάλειας», το υψηλότερο επίπεδο κινδύνου του IPC που συνδέεται με τον θάνατο από πείνα. Ο Ερυθρός Σταυρός ζήτησε από το Ισραήλ, ως δύναμη κατοχής, να αναλάβει την ευθύνη κάλυψης βασικών αναγκών των Παλαιστινίων στη Γάζα, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο έκανε λόγο για «ηθικό σκάνδαλο» στις εξελίξεις.

Το Ισραηλινό Υπουργείο Εξωτερικών απάντησε κατηγορώντας το IPC για «κατασκευασμένη έκθεση στα μέτρα της Χαμάς» και επέμεινε πως «δεν υπάρχει λιμός στη Γάζα».

Διεθνείς προειδοποιήσεις

Η υπηρεσία IPC προειδοποιεί ότι ο λιμός ενδέχεται να εξαπλωθεί και σε άλλες περιοχές της Γάζας, όπως τη Ντέιρ αλ Μπάλα και τη Χαν Γιούνις, ως το τέλος Σεπτεμβρίου. Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για σχεδόν ένα εκατομμύριο ανθρώπους στη βόρεια Γάζα και άλλους τόσους στις δυτικές και νότιες περιφέρειες που βρίσκονται υπό άμεση απειλή.

Ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Φόλκερ Τουρκ, υπενθύμισε ότι «η επιβολή λιμού για στρατιωτικούς σκοπούς αποτελεί έγκλημα πολέμου». Παράλληλα, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, επανέλαβε το αίτημά του για «άμεση κατάπαυση του πυρός, απελευθέρωση όλων των ομήρων και πλήρη ανθρωπιστική πρόσβαση».

Η επιδείνωση της κρίσης εντάθηκε όταν τον Μάρτιο το Ισραήλ επέβαλε καθολικό αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας, διακόπτοντας σχεδόν κάθε διέλευση ανθρωπιστικής βοήθειας και προκαλώντας δραματική έλλειψη τροφίμων. Παρά τη μερική χαλάρωση του αποκλεισμού τον Μάιο, η ποσότητα διεθνούς βοήθειας παραμένει «εντελώς ανεπαρκής» όπως επισημαίνουν ΟΗΕ και ανθρωπιστικές οργανώσεις.

Σκηνικό πολέμου και συνεχείς απειλές

Σε αυτό το φόντο, ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας, Ισραέλ Κατς, διαμήνυσε πως «η πόλη της Γάζας θα καταστραφεί ολοκληρωτικά αν η Χαμάς δεν αποδεχτεί τους όρους του Ισραήλ». Προειδοποίησε χαρακτηριστικά: «Σύντομα, θα ανοίξουν οι πύλες της κόλασης» μέχρι η Χαμάς να συμφωνήσει σε όρους όπως την απελευθέρωση όλων των ομήρων και τον αφοπλισμό της.

Η τελευταία διαπραγματευτική πρωτοβουλία από τους διαμεσολαβητές (Κατάρ, Αίγυπτος, ΗΠΑ) προβλέπει κατάπαυση του πυρός για 60 ημέρες και ανταλλαγές ομήρων με κρατούμενους. Η ισραηλινή πλευρά όμως επιμένει στην επίτευξη ειρήνης μόνο βάσει των δικών της όρων.

Στρατιωτικά, το Ισραήλ ελέγχει το 75% της Λωρίδας της Γάζας, σύμφωνα με δημοσιεύματα, και πρόσφατα έλαβε έγκριση για σχέδιο μεγάλης κλίμακας επίθεσης, συνοδευόμενο από την επιστράτευση 60.000 εφέδρων, σφίγγοντας ακόμα περισσότερο τον κλοιό γύρω από την πόλη της Γάζας.

Ενδεικτικό της κατάστασης, η πολιτική προστασία ανέφερε μόλις χθες 57 νέους νεκρούς στη Γάζα σε βομβαρδισμούς ή πυρά του ισραηλινού στρατού, ενώ λόγω των αυστηρών περιορισμών στην ενημέρωση και την πρόσβαση στη Γάζα, ανεξάρτητη επαλήθευση των αριθμών παραμένει εξαιρετικά δύσκολη.

Σκληρές περιγραφές από τους κατοίκους της πόλης σκιαγραφούν τη ζοφερή πραγματικότητα. «Είναι λες και βρισκόμαστε στην κόλαση. Τρελαίνομαι» δήλωσε χαρακτηριστικά η Ουμ Ιμπραχίμ Γιούνις, ενώ η Νιβίν Άχμεντ, μητέρα πέντε παιδιών, σημείωσε: «Περιμένουμε τον θάνατο, έχουμε φτάσει στο σημείο να τον ευχόμαστε».

Δραματικός ο απολογισμός των θυμάτων

Η τραγωδία ξεκίνησε με την έφοδο του στρατιωτικού βραχίονα της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, που κόστισε τη ζωή σε 1.219 άτομα, κυρίως αμάχους, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία. Έκτοτε, οι ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα οδήγησαν στον θάνατο τουλάχιστον 62.192 Παλαιστινίων, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που επικαλείται ο ΟΗΕ ως αξιόπιστα. Η σύγκρουση συνεχίζεται, με τον άμαχο πληθυσμό να παραμένει το πρώτο θύμα της ανθρωπιστικής καταστροφής στη Γάζα.