Η Μολδαβία ψηφίζει Ευρώπη
Το φιλοευρωπαϊκό κυβερνών κόμμα της Μολδαβίας πέτυχε μια συντριπτική νίκη επί του ρωσόφιλου αντιπάλου του στις κρίσιμες βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν την Κυριακή, δίνοντας έτσι σημαντική ώθηση στην προσπάθεια της χώρας να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση και να αποσχιστεί από την τροχιά της Μόσχας. Την υλοποίηση της υπόσχεσης να ενταχθεί η χώρα στην ΕΕ έως το 2030 ζήτησε άμεσα η αναπληρώτρια πρωθυπουργός Κριστίνα Γκερασίμοφ. «Τώρα που δείξαμε ότι έχουμε ελπίδα για ένα ευρωπαϊκό μέλλον είναι η ώρα να ανταποδώσει η ΕΕ» τόνισε.
Η εντυπωσιακή επίδοση του Κόμματος Δράσης και Αλληλεγγύης της προέδρου Μάια Σάντου που συγκέντρωσε 50,2% έναντι 24,2% του φιλορωσικού Πατριωτικού Μπλοκ προκάλεσε ανακούφιση στην κυβέρνηση και τους εταίρους της στην ΕΕ, οι οποίοι κατηγόρησαν τη Μόσχα ότι επιδίωξε με κάθε τρόπο να επηρεάσει την ψηφοφορία. «Χαίρομαι που η πορεία μας προς την ΕΕ είναι εγγυημένη… Θέλω η Μολδαβία να είναι μια ελεύθερη και δημοκρατική χώρα» δήλωσε η Σάντου. «Ο λαός της Μολδαβίας επέλεξε τη δημοκρατία, τη μεταρρύθμιση και ένα ευρωπαϊκό μέλλον, παρά τις πιέσεις και τις παρεμβάσεις από τη Ρωσία» σχολίασε ο Αντόνιο Κόστα, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. H πορεία προς την ένταξη της Μολδαβίας στην ΕΕ, πάντως, παραμένει αβέβαιη. Η χώρα πρέπει ακόμη να προωθήσει μια σειρά μεταρρυθμίσεων και να αντιμετωπίσει το ανεπίλυτο ζήτημα της Υπερδνειστερίας, της αποσχισθείσας περιοχής όπου σταθμεύουν 1.500 ρώσοι στρατιώτες.
Οι ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Πολωνίας, σε κοινή δήλωση, συνεχάρησαν τη Μολδαβία για «την ειρηνική διεξαγωγή των εκλογών, παρά την άνευ προηγουμένου παρέμβαση της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων εξαγοράς ψήφων και της παραπληροφόρησης». Η πρόεδρος Σάντου είχε καταγγείλει τους πολλούς και διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους η Μόσχα προσπάθησε να εξαγοράσει ψήφους ή να διασπείρει ψευδείς πληροφορίες, κάτι που επιβεβαιώθηκε και από την αποστολή παρακολούθησης των εκλογών από τον ΟΑΣΕ. Η συντονίστρια της αποστολής παρατηρητών Πάουλα Καρντόσο ανέφερε ότι οι εκλογές αμαυρώθηκαν από «σοβαρές περιπτώσεις ξένων παρεμβάσεων» και πρόσθεσε ότι η απόφαση των μολδαβικών αρχών να αποκλείσουν δύο κόμματα τις ημέρες πριν από την ψηφοφορία υπονόμευσε «τη νομική βεβαιότητα του καθεστώτος του υποψηφίου και περιόρισε το δικαίωμά τους να αναζητήσουν αποτελεσματική αποκατάσταση».
Από την πλευρά της η Μόσχα – η οποία αρνείται τις κατηγορίες για παρέμβαση – κατηγόρησε τις Αρχές στη Μολδαβία ότι εμπόδισαν εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες της που ζουν στη Ρωσία να ψηφίσουν, παρέχοντας μόνο δύο εκλογικά τμήματα για τη μεγάλη διασπορά. Ερωτηθείς εάν η Μόσχα αναγνώρισε τα αποτελέσματα, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ σημείωσε ότι ορισμένες πολιτικές δυνάμεις στη Μολδαβία μίλησαν για παραβιάσεις.
Οι ηγέτες του κυβερνώντος κόμματος χαρακτήρισαν τις εκλογές της Κυριακής τις πιο σημαντικές από την ανεξαρτησία της Μολδαβίας από τη Σοβιετική Ενωση το 1991. Από την άλλη, ο συν-αρχηγός του Πατριωτικού Μπλοκ, Ιγκόρ Ντόντον, πρώην πρόεδρος της Μολδαβίας, κάλεσε σε διαμαρτυρίες κατά των αποτελεσμάτων των εκλογών. Είπε επίσης, χωρίς να παράσχει αποδεικτικά στοιχεία, ότι σε περισσότερους από 200.000 ανθρώπους που ζουν στην Υπερδνειστερία, μια φιλορωσική αυτονομιστική περιοχή, στερήθηκε η ευκαιρία να ψηφίσουν. Η Σάντου απέρριψε την κριτική αυτή, λέγοντας στους δημοσιογράφους πως η Μολδαβία δεν μπορούσε να επηρεάσει ό,τι συνέβη σε μια περιοχή που δεν αναγνώριζε τον έλεγχο της κυβέρνησης της Μολδαβίας.
Η Μολδαβία – με πληθυσμό 2,4 εκατομμυρίων ανθρώπων που έχει πληγεί από τον πόλεμο στη γειτονική Ουκρανία, τη φερόμενη ρωσική παρέμβαση και τις ενεργειακές ελλείψεις – ταλαντεύεται εδώ και καιρό μεταξύ Ρωσίας και Ευρώπης. Το Πατριωτικό Μπλοκ και άλλες ομάδες της αντιπολίτευσης προσπάθησαν να αξιοποιήσουν την οργή των ψηφοφόρων για τον οικονομικό πόνο και τον αργό ρυθμό των μεταρρυθμίσεων – παράπονα που επιδεινώθηκαν από αυτό που οι αξιωματούχοι λένε ότι ήταν εκτεταμένη παραπληροφόρηση.
Ο πληθωρισμός παραμένει πεισματικά υψηλός, περίπου στο 7%, ενώ οι Μολδαβοί επωμίζονται υψηλότερο κόστος και για την εισαγόμενη ενέργεια. Η εκπλήρωση των αυστηρών κριτηρίων ένταξης της ΕΕ θα είναι πολύ δύσκολη για τη Μολδαβία, μια από τις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης. Η Αναστασία Πότσιουμπαν του Γερμανικού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων δήλωσε ότι το κυβερνών κόμμα αντιμετώπισε μια τεράστια πρόκληση στη «γεφύρωση των χασμάτων» στη χώρα και στην καλύτερη επικοινωνία προς τους πιο δύσπιστους Μολδαβούς για τα οφέλη της ένταξης στην ΕΕ.
«Ενωμένοι θα υπερασπιστούμε την ευρωπαϊκή ειρήνη»
Την ενότητα και «την ακλόνητη αποφασιστικότητα να υπερασπιστούμε την ευρωπαϊκή ειρήνη, ασφάλεια και τις κοινές θεμελιώδεις αξίες ενάντια στον συνεχιζόμενο επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας», διατράνωσαν χθες οι υπουργοί Εξωτερικών της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Πολωνίας που συναντήθηκαν στη Βαρσοβία. Στην ανακοίνωση των Ζαν-Νοέλ Μπαρό, Γιόχαν Βάντεπουλ και Ράντοσλαβ Σικόρσκι χαρακτηρίζεται η πρόσφατη παραβίαση του πολωνικού, ρουμανικού και εσθονικού εναέριου χώρου ως «απερίσκεπτες, εχθρικές πράξεις και απαράδεκτη κλιμάκωση που απειλεί την περιφερειακή και ευρωπαϊκή σταθερότητα. Καταδικάζουμε αυτές τις προκλήσεις και καλούμε τη Ρωσική Ομοσπονδία να σταματήσει τέτοιες ενέργειες». Οι τρεις υπουργοί τονίζουν ότι «θα επενδύσουμε σε κρίσιμες δυνατότητες που θα αναπτυχθούν στην Ευρώπη με την υιοθέτηση του προγράμματος SAFE». Εν τω μεταξύ ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν κατήγγειλε χθες επίσημα την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων. Μια ανησυχητική εξέλιξη για την οποία η δικαιολογία είναι πως η Ρωσία δεν έχει εκπρόσωπο στην Επιτροπή από το 2023, επειδή το Συμβούλιο της Ευρώπης μπλόκαρε τη διαδικασία επιλογής. Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας, Αντρέι Σιμπίχα, καταδίκασε την κίνηση, γράφοντας στο Χ «η απόφαση αυτή δείχνει για άλλη μια φορά ότι η Ρωσία είναι ένας τόπος ανομίας όπου η ανθρώπινη ζωή και η αξιοπρέπεια δεν σημαίνουν τίποτα».