Η μνήμη του φωτός: Ο κόσμος της Εύας Γεράκη

Υπάρχουν καλλιτέχνες που δεν ζωγραφίζουν απλώς εικόνες, αλλά δημιουργούν μνήμες από το μέλλον. Η Εύα Γεράκη είναι μία από αυτούς. Στους καμβάδες της, το γνώριμο γίνεται ξαφνικά ανοίκειο, το καθημερινό αποκτά μαγικό βάθος, και η πόλη μεταμορφώνεται σε ένα τοπίο όπου το φως μοιάζει να θυμάται. Το βλέμμα της δεν αποτυπώνει την πραγματικότητα, αλλά την επανεφευρίσκει — με τον τρόπο που ένα παιδικό όνειρο μπορεί να μετατρέψει την εγκατάλειψη σε παραμυθία.

Η ζωγραφική της Εύας Γεράκη έχει κάτι από τη διαύγεια του ονείρου και κάτι από τη λογική του μύθου. Αντλεί από την pop art το χρώμα και τη φόρμα, αλλά ορίζει δικούς της κανόνες μέσα από μια «μετά ποπ» γραφή, όπου η αισιοδοξία δεν είναι διακόσμηση, αλλά πράξη αντίστασης. Όπως η ίδια έχει πει, ζωγραφίζει για να μεταλλάξει «όλα όσα μας σκοτεινιάζουν». Κι αυτή η μετάλλαξη είναι η ουσία της τέχνης της: μια πίστη ότι το φως δεν εξουδετερώνει το σκοτάδι — το περιλαμβάνει.

Στην ενότητα έργων που παρουσιάζει τώρα, με τον χαρακτηριστικό τίτλο Promemory – Προμνήμη, επιστρέφει στα αστικά τοπία που διαπερνούν την καθημερινότητά μας. Όμως εκεί όπου εμείς βλέπουμε το σκληρό ή το φθαρμένο, εκείνη βλέπει τη δυνατότητα της αναγέννησης. Η φύση διεκδικεί χώρο, όχι για να καταργήσει την πόλη, αλλά για να συνυπάρξει μαζί της. Μέσα από αυτή τη φαντασιακή συνύπαρξη γεννιέται ένας κόσμος όπου οι αντιθέσεις χάνουν το βάρος τους — και ο θεατής νιώθει να κινείται ανάμεσα σε δύο χρόνους: τον πραγματικό και τον ονειρικό.

Η καλλιτέχνις ανήκει σε μια γενιά που μεγάλωσε με τα υλικά του δρόμου — τα σπρέι, τις επιφάνειες, τα τολμηρά χρώματα. Ωστόσο, στον καμβά της αυτά τα στοιχεία μεταμορφώνονται σε κάτι άλλο: σε κώδικες ενός προσωπικού σύμπαντος που συνομιλεί με τον μαγικό ρεαλισμό, αλλά και με την καθαρότητα της ζωγραφικής αφήγησης. Στα έργα της δεν υπάρχουν ανθρώπινες φιγούρες· υπάρχει όμως παντού το ίχνος τους, το αποτύπωμα μιας παρουσίας που δεν χρειάζεται να απεικονιστεί για να υπάρξει.

Η Εύα Γεράκη κουβαλά τον Πειραιά, τη Σύμη, τα καλοκαίρια και τα φώτα των λιμανιών μέσα στη χρωματική της γλώσσα. Από τις πρώτες ενότητες όπως το Daydreaming και το Peace of Mind μέχρι τη σημερινή Προμνήμη, διαγράφει μια πορεία συνεπή και βαθιά προσωπική: μια διαρκή αναζήτηση ισορροπίας ανάμεσα στο μέσα και το έξω, στο ρεαλιστικό και το φανταστικό, στο παρόν και σε μια αδιόρατη υπόσχεση του μέλλοντος.

Η ζωγραφική της δεν είναι σχόλιο για τον κόσμο, είναι απόπειρα συμφιλίωσης μαζί του. Κι ίσως αυτή να είναι η μεγαλύτερη αρετή της: ότι δεν διεκδικεί τη φυγή, αλλά την μεταμόρφωση. Κοιτάζοντας τα έργα της, ο θεατής δεν καλείται να αναγνωρίσει, αλλά να θυμηθεί — κάτι που δεν έζησε ακόμη, αλλά που κάποτε, με έναν ανεξήγητο τρόπο, του ανήκε.

H έκθεσή της «Promemory-Προμνήμη» σε επιμέλεια Έφης Μιχάλαρου φιλοξενείται στην Gallery Prisma (Κουντουριώτου 187, Πειραιάς) έως τις 15 Νοεμβρίου.