گشت و گذار سگ های ولگرد در شهر زرنج جریان زنده‌گی و کار مردم را متاثر ساخته است

با سرد شدن هوا، تعداد سگ های ولگرد در شهر و ولسوالی های نیمروز بیشتر شده و بر سایر مشکلات باشندگان این ولایت افزوده است.

خالد صدیقی ۲۶ ساله باشنده شهر زرنج مرکز نیمروز است. او می گوید که چند روز قبل طفل همسایه اش بر اثر سگ گزیدگی جان داد.

"سگ های وحشی زیاد هستند. سگ های ولگرد. همین دو سه روز پیش خانه ما طرف میدان هوایی سابقه است،یک طفل را سگ گزیده بود. خانواده اش او را به طرف شفاخانه بُرد اما متاسفانه طفل جان خود را از دست داد."

او گفت که افزایش تعداد سگ های ولگرد در شهر زندگی آنان را به خطر انداخته.

"مردم از دست سگ ها بیخی اذیت می شوند، کسی به مسجد رفته نمی تواند. صبح به نماز خود مان می‌رویم با خود چوپ می گیریم سگ ها ما را نمی ماند."

افزایش سگ های ولگرد در جاده های شهر زرنج و مناطق مختلف نیمروز نگرانی فعالان جامعه مدنی این ولایت را نیز برانگیخته.

ابراهیم فعال مدنی نیمروز از مسئولان محلی طالبان می خواهد که به مشکل موجود رسیدگی کنند.

"بنده شخصا ابراز نگرانی دارم بخاطر سگ های ولگرد که همین کودکانی که به مکتب می‌روند خیلی مورد آزار و اذیت سگ های ولگرد هستند و در دهات در سطح شهر سگ های ولگرد خیلی زیاد شده اند. از مسئولین می خواهم که همین مورد را پیگیری و به این مشکل رسیدگی نمایند."

مشکل در کجاست؟

احمد علی عمری آمر خدمات تخنیکی و سکتوری رياست شاروالی حکومت طالبان در نیمروز است.

از او پرسیدم که چرا سگ های ولگرد در شهر زرنج بیشتر شده. وی در پاسخ گفت:

"مشکل این است که سگ ها از اطراف هجوم می‌آورند به سمت شهر، بخاطر اینکه در شهر همان جاهایی که تعیین شده بود بخاطر آشغال ها سطل های رياست شاروالی گذاشته بود، آنجا مردم پس مانده غذا را می‌اندازند. چون این ها گرسنه هستند از بیرون می آیند طرف شهر به خاطر این مشکل ما با یک شرکت قرار داد کردیم که خانه به خانه برود و در هفته دو پلاستیک تحویل بدهد و مردم اشغال های خود را داخل آن بیندازند و در شان را ببندند و به شرکت تحویل دهند تا حدی این کار موفق بود، اما متاسفانه مردم به طور شاید و باید همکاری نمی‌کردند."

او گفت که شاروالی زرنج برای محو سگ های ولگرد اقداماتی هم انجام داده است.

"هر ماه ده روز ما کمپاین محو سگ داریم که در هر کمپاین ۵۰ کیلو گرام گوشت سرخ از قصابی ها خریداری می شود و این گوشت ها به رياست صحت عامه انتقال می یابد و سم زده می شود و بعد از آن تسلیم ما می شود همین طور هر شب یا شب درمیان برنامه اجرا می‌شود که در هر برنامه تقریبا ۱۳ یا ۱۵ الی ۱۹ سگ کشته می‌شود و بصورت عموم در هر برنامه کمپاین یک ماهه تقریبا ۱۸۰ الی ۲۰۰ قلاده سگ‌ از بین برده می شود."

نقض حقوق حیوانات

اما یک فعال محلی در نیمروز که نخواست به دلیل امنیتی نامش در گزارش گرفته شود نظر متفاوتی دارد.

او می گوید که سگ ها نباید کشته شوند بلکه در عوض باید جمع آوری و نگهداری شوند.

"مسئولان محلی و شاروالی سعی می کنند که این سگ ها را جمع آوری بکنند و بعد به آنها زهر بدهند و آنان را بکشند طبعا این کار باعث می شود که حقوق حیوانات نقض شود و خود حکومت باید سعی بکند و مسئولان محلی ولایت باید سعی بکند که بخاطر نقض نشدن حقوق حیوانات یک‌ مکان مناسبی بخاطر نگهداری آنها پیدا بکنند تا باعث شود که رفت و آمد سگ های ولگرد هم در بازار ها کم شود و همچنان از کشته شدن بی خود آنها هم جلوگیری شود."

سگ های ولگرد شاید ناقل ویروس رابیس باشند

اما اینکه سگ های ولگرد چقدر می توانند از لحاظ صحی برای مردم مشکل ساز باشند، از داکتر عتیق الله فیضی داکتر در شفاخاخه ولایتی نیمروز پرسیدم، او در این مورد به رادیو آزادی چنین گفت:

"در مورد سگ های ولگرد و سگ های که ما در کوچه و پس کوچه و پارک ها می بینیم باید بگویم واقعا یک معضل بسیار جدی برای صحت جامعه میتواند باشد چون این ها از انجاییکه اصلا واکسین نمی شوند و اقدامات وقایوی دیگری بخاطر آنها در دسترس نیست متاسفانه می‌تواند ویروس های خطرناکی مانند ویروس رابیس یاسگ های دیوانه را انتقال بدهند."

داکتر فیضی می گوید که ویروس رابیس می تواند سیستم عصب مرکزی انسان را مختل کند و حتی به مرگ بینجامد.

پیشنهاد او برای افرادی که مورد حمله سگ ها قرار می گیرند این است:

"اول کمک های اولیه را در همان ساحه انجام دهیم و بعد از آن انتقال دادن مصدوم به یک کلینیک صحی، در ناحیه کمک های اولیه که باید انجام دهیم تقریبا به مدت ۲۰ دقیقه ناحیه که توسط سگ دیوانه گرفته شده یا دندان گرفته شده شسته بشود توسط آب و صابون و توسط الکول ۷۰ فیصد و یا پاویدین ناحیه شسته بشود و بعد از آن مریض مصدوم انتقال داده شود به نزدیک ترین کلینیک صحی و در همانجا معاینات لابراتواری او شخص گرفته شود و تطبیق یک واکسین ضد سگ دیوانه که در چهار مرحله صورت می‌گیرد."

یک سخنگوی وزارت صحت عامه جمهوری مخلوع افغانستان در اوایل سال ۲۰۲۱ به نیویارک تایمز گفته بود که سالانه ۲۰۰ هزار دالر امریکایی بر واکسین ویروس رابیس مصرف می شد. اما بعد از بازگشت طالبان به قدرت، توقف فعالیت بسیاری از نهادهای مهم جهانی در افغانستان، بر بخش های مختلف از جمله بخش صحت شدیدا تاثیر گذاشته است.