روند تدریجی ممنوعیت فلمبرداری از «موجودات زنده» در افغانستان؛ تصویربرداری در خوست هم ممنوع شد
در دعوت‌نامه‌ای که به روز شنبه "۲۸ میزان" از سوی پوهنتون شیخ زاهد خوست در پیوند به سفر و نشست خبری ندامحمد ندیم، سرپرست وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان در این ولایت به رسانه‌ها و خبرنگاران فرستاده شده آمده است که گرفتن تصویر و ویدیو از جاندارها ممنوع است و آنان فقط اجازه ثبت صدا را با وسیلۀ ضبط صوت دارند.
یکی از خبرنگاران در ولایت خوست که به‌دلیل حساسیت موضوع نخواست نام‌اش در گزارش گرفته شود و به شرط تغیر صدای اصلی‌اش به رادیو آزادی گفت: «این که روز گذشته وزیر تحصیلات عالی به خوست سفر داشت، به رسانه‌ها به‌ویژه رسانه‌های تصویری اجازه گرفتن مواد ویدیویی داده نشد، اگر در رسانه‌های تصویری "گرفتن تصویر" منع شود بالای همه تأثیر منفی خواهد داشت، بخاطری که همین گزارش‌های تصویری و رسانه است که توجه جامعه جهانی و نهادها را به وضعیت جامعه جلب می‌کند.»
شماری از خبرنگاران که در این نشست شرکت داشتند، به رادیو آزادی گفتند که به‌دلیل این ممنوعیت تنها گزارش صوتی به رسانه‌های خود فرستادند.
تلاش کردیم در این مورد با شبیر احمد عثمانی، رئیس اطلاعات و فرهنگ ولایت خوست، بپرسیم، اما تا نشر گزارش به پرسش‌های رادیو آزادی پاسخ نداد و مسئولین پوهنتون شیخ زاهد هم دستیاب نشدند.
تخار، کندهار و میدان وردک نیز از ولایت‌هایی هستند که اخیراً بر گرفتن تصویر و فلم در رسانه‌ها ممنوعیت وضع شده است. این موضوع را شماری از خبرنگاران این ولایت‌ها در صحبت با رادیو آزادی تأیید کرده‌اند.
از سوی دیگر، وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت طالبان نیز روز شنبه "۲۸ میزان" با نشر اعلامیه‌ای در صفحۀ ایکس (توئیتر سابق) خود گفته است که در سیمیناری که با هماهنگی ریاست اطلاعات و فرهنگ و کمیته مصئونیت خبرنگاران بخاطر بلند بردن ظرفیت ۲۰ خبرنگار در ولایت تخار برگزار شده بود، از خبرنگاران خواسته شده که در امور کاری‌شان اصول شریعت و قوانین امر به معروف و نهی از منکر را رعایت کنند.
نزدیک به یک هفته قبل، سیف الاسلام خیبر، سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان، در صحبت با خبرگزاری "ای‌اف‌پی" گفته بود که محدودیت بر عکس گرفتن از جانداران و فلم ساختن از آن به‌گونهٔ تدریجی در سراسر افغانستان تطبیق می‌شود. موضوعی که واکنش نهادهای حمایت از رسانه‌ها را هم برانگیخته است.
این وزارت به‌تازگی در جریان کمپاین خود در این مورد روز شنبه ۲۸ میزان در صفحۀ ایکس (توئیتر سابق) خود صدای یک عالم دین را بنام شیخ محمد یحیی عارف منتشر کرده است که روی ممنوعیت بر رفتن تصویر و فلمبرداری از موجودات زنده و ذی‌روح تأکید کرده است. «در روز قیامت جزایی بزرگ به مصور یا کسی که تصویر را تهیه می‌کند داده می‌شود، امر به معروف که برای شما این حرف را می‌زند که این عکس‌ها را نگیرید و تصویر تهیه نکنید، این گناه است، در شریعت منع است، این حرف خود امر به معروف نیست، بلکه حرف خدا و پیغمبر است.»
حکومت طالبان پیش از این گفته بود که از فعالیت رسانه‌ها در چوکات شریعت حمایت کرده و به آن‌ها متعهد است.
از سوی دیگر برخی از نهادهای حمایت از خبرنگاران افغان و رسانه‌ها افزایش وضع محدودیت‌ها به‌ویژه بر گرفتن تصویر و فلم را محدود کردن دسترسی به اطلاعات موثق و مستند عنوان می‌کنند.
از این میان، سمیه ولی‌زاده، مسئول کمیته ارتباطات و دادخواهی مرکز خبرنگاران افغانستان، در این مورد به رادیو آزادی گفت: «بدبختانه دیده می‌شود که اخیراً بر روند اطلاع‌رسانی و آزادی‌های قانونی رسانه‌ها محدودیت زیاد شده است. این که طالبان برای برخی از رسانه‌ها و خبرنگاران در ولایات رهنمایی کرده‌اند که پس از این فلم و تصویر نگیرند، این واقعاً قابل نگرانی است. مرکز خبرنگاران افغانستان از طالبان می‌خواهد که به این تصمیم خود یک‌بار دیگر غور کنند، تا که رسانه‌ها و خبرنگاران بتوانند دوباره آزادی قانونی خود را به دست بیاورند.»
قابل یادآوری است که گزارش‌ها از وضع محدودیت و ممنوعیت بر گرفتن تصویر و فلم از موجودات زنده پس از آن منتشر می‌شود که وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان قانون جدید خود را به تاریخ ۲۱ اگست اعلام کرد که در بند سوم مادۀ ۱۷ این قانون بر گرفتن و نشر تصویر "موجودات جاندار" محدودیت وضع شده است.