شتاب گرفتن مذاکرات صلح اوکراین؛ ترامپ ویتکاف را به دیدار پوتین می‌فرستد
دونالد ترامپ اعلام کرد که فرستادهٔ ویژهٔ خود، استیو ویتکاف، را به مسکو اعزام می‌کند تا با ولادیمیر پوتین درباره توافق صلح با اوکراین دیدار کند؛ توافقی که برخی از «نکات حساس» نهایی آن در حال بررسی و اصلاح است، و به‌گفتهٔ کی‌یف آمادهٔ «پیشرفت» است.
پس از یک روز دیپلماسی فشرده که شامل دیدار هیئت‌های مختلف در چند کشور خاورمیانه و اروپا بود، نشانه‌هایی از پیشرفت به‌سوی توافقی برای پایان دادن به بزرگ‌ترین و خون‌بارترین جنگ اروپا از زمان جنگ جهانی دوم دیده شد.
ترامپ روز سه‌شنبه ۴ آذر. در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «طرح اولیه صلح ۲۸ ماده‌ای که توسط ایالات متحده تنظیم شده بود، با مشارکت دو طرف اصلاح شده و تنها چند مورد اختلاف باقی مانده است.»
او افزود: «با هدف نهایی‌سازی این طرح صلح، دستور داده‌ام فرستاده ویژه‌ام، استیو ویتکاف، با رئیس‌جمهور پوتین در مسکو دیدار کند و همزمان، دان دریسكول، وزیر ارتش، با اوکراینی‌ها ملاقات خواهد کرد.»
به گفته سخنگوی ارتش آمریکا، دریسكول در ۲۵ نوامبر در ابوظبی با هیئتی از روسیه دیدار کرده است تا اختلاف‌ها در مورد پیش‌نویس طرح صلحی را که دولت ترامپ پس از گفت‌وگوهای ژنو میان مقام‌های آمریکایی و اوکراینی تهیه کرده، کاهش دهد.
سی‌بی‌اس و فایننشال تایمز گزارش دادند که مقام‌های اوکراینی برای ادامه مذاکرات با دریسكول و دیگر مقام‌های آمریکایی به ابوظبی پرواز کردند.
این گفت‌وگوها در حالی انجام شد که روسیه بار دیگر کی‌یف را هدف حملات هوایی قرار داد و دست‌کم شش نفر را کشت و ۱۳ نفر دیگر را زخمی کرد.
همزمان انتشار فایل صوتی که به نظر می‌رسد گفت‌وگوی ویتکاف با یوری اوشاکوف، دستیار ولادیمیر پوتین است، واکنش‌برانگیز شده است.
روز چهارشنبه اوشاکوف، بدون تکذیب اصالت فایل یادشده، گفت: «من با ویتکاف زیاد صحبت می‌کنم، اما این گفت‌وگوها علنی نیستند.»
دستیار پوتین با بیان اینکه این فایل از طرف روسیه درز نکرده، هدف از انتشار آن را «اختلال در توسعه روابط دو کشور» عنوان کرد.
بلومبرگ روز سه‌شنبه یک فایل صوتی و متن آن را منتشر کرد که به‌نظر می‌رسد استیو ویتکاف به یوری اوشاکوف، توصیه می‌کند چطور نظر ترامپ را جلب کند تا بتواند رابطه خوبی با او برقرار کند.
ویتکاف از جمله به اوشاکوف توصیه می‌کند به ترامپ به‌خاطر آتش‌بس در غزه تبریک گفته و به رئیس‌جمهور آمریکا بگوید برای او به عنوان فردی «بانی صلح» احترام قائل است.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، زوط سه‌شنبه در یک سخنرانی گفت: «آمریکا بسیار فعال است و اروپا نیز فعال است، همان‌طور که دیگر شرکای ما هستند. همه یک هدف مشترک دارند و تنها در مسکو است که جنگ علیه اوکراین همچنان اولویت اصلی آنان است.»
طرح اولیه ۲۸ ماده‌ای پیشنهادی آمریکا از سوی بسیاری به‌عنوان طرحی با امتیازهای زیاد به نفع مسکو تلقی شد.
مقام‌های اوکراینی اول هفته به ژنو رفتند تا با نمایندگان آمریکا، از جمله مارکو روبیو، وزیر خارجه، دیدار کنند و تلاش کنند پیش‌نویسی را تدوین کنند که مستلزم امتیازهای کمتری از سوی اوکراین باشد و به‌گفتهٔ برخی در کی‌یف، به «تسلیم تقریبی» منجر نشود.
در جریان گفت‌وگوهای ژنو، پیش‌نویس به ۱۹ ماده کاهش یافت و مقام‌های اوکراینی اعلام کردند که برخی از حساس‌ترین مسائل، از جمله تضمین‌های امنیتی برای کی‌یف، همچنان در حال بررسی است.
رستم عمروف، وزیر دفاع پیشین و دبیر فعلی شورای امنیت ملی و دفاع اوکراین که از اعضای تیم مذاکره‌کنندهٔ کی‌یف است، در پستی در فیس‌بوک نوشت: «مهم‌ترین موارد در طرح صلح مورد توافق قرار گرفته‌اند. هیئت‌های ما دربارهٔ مفاد کلیدی توافقی که در ژنو مذاکره شد، به درک مشترکی رسیده‌اند. اکنون روی حمایت شرکای اروپایی خود برای مراحل بعدی حساب می‌کنیم.»
او افزود: «ما امیدواریم بتوانیم در اولین زمان مناسب در ماه نوامبر، دیداری میان رئیس‌جمهور اوکراین و رئیس‌جمهور ترامپ در آمریکا ترتیب دهیم تا مراحل نهایی را تکمیل کرده و توافق را به انجام برسانیم.»
کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، اعلام کرد که نشستی از «ائتلاف کشورهای مایل به همکاری»، متشکل از بیش از ۲۰ کشور حامی اوکراین، روز سه‌شنبه ۴ آذر برای بررسی این پیشنهادها برگزار خواهد شد، اما افزود که مذاکرات بسیار حساس است.
او گفت: «راه درازی در پیش است و مسیر دشواری داریم، اما ما بیش از هر زمان دیگر به این هدف متعهد هستیم و به تلاش خود برای پیشبرد این روند ادامه خواهیم داد.»
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، هم گفت دربارهٔ گزارش‌های مربوط به دیدارها در آن روز «چیزی برای گفتن ندارد»، اما افزود روسیه معتقد است که پیشنهاد آمریکا «می‌تواند پایه‌ای بسیار خوب برای مذاکرات باشد».
کرملین دربارهٔ اظهارات جدید ترامپ هنوز واکنشی نشان نداده است.
ترامپ نگفت که ویتکاف چه زمانی به مسکو یا دریسكول به اوکراین سفر خواهند کرد.
او در عین حال نوشت: «امیدوارم به‌زودی با رئیس‌جمهور زلنسکی و رئیس‌جمهور پوتین دیدار کنم، اما فقط زمانی که توافق برای پایان این جنگ نهایی شده باشد یا در مراحل پایانی خود قرار داشته باشد.»