Խաչատրյանի անվան միջազգային մրցույթը՝ Հայաստանի մշակութային քաղաքականության անքակտելի մաս
Հունիսի 6-ին՝ հայ մեծ կոմպոզիտոր Արամ Խաչատրյանի ծննդյան օրը, կմեկնարկի Խաչատրյանի անվան 18-րդ միջազգային մրցույթը։ Այն այս տարի կանցկացվի թավջութակ մասնագիտությամբ։ Խաչատրյանի անվան մջազգային մրցույթը դասական երաժշտության սպասված և նշանակալի միջոցառում է ինչպես տեղական, այնպես էլ միջազգային մակարդակներում: Կարճ ժամանակում ընդլայնման և միջազգային ճանաչման շնորհիվ Խաչատրյանի անվան միջազգային մրցույթը 2013 թվականին դարձել է Ժնևում հիմնված Միջազգային երաժշտական մրցույթների համաշխարհային ֆեդերացիայի (WFIMC) անդամ, որին, ի թիվս այլ բարձրակարգ մրցույթների, անդամակցում են նաև Եղիսաբեթ թագուհու մրցույթը, Մոնրեալի միջազգային երաժշտական մրցույթը, Չայկովսկու անվան միջազգային մրցույթը և այլն: Խաչատրյանական երաժշտական ստուգատեսին ամեն տարի դիմում են մի քանի տասնյակ երիտասարդ երաժիշտներ աշխարհի տարբեր ծայրերից։
Մրցույթի նախապատրաստական աշխատանքների մասին զրուցել ենք կազմակերպչի՝ «Արամ Խաչատրյան մրցույթ» մշակութային հիմնադրամի գործադիր տնօրեն Մարտին Թովմասյանի հետ։
-Պարոն Թովմասյան, Խաչատրյանի անվան մրցույթը միջազգային մրցույթների ընտանիքի անդամ է, ինչը պահանջում է մեծ պրոֆեսիոնալիզմ, համապատասխանություն միջազգային չափանիշներին։ Հայաստանում այդ մակարդակը պահպանելը հե՞շտ է։
-Խաչատրյանի անվան միջազգային մրցույթը, լինելով Միջազգային երաժշտական մրցույթների համաշխարհային ֆեդերացիայի անդամ, հետևողական է պահպանելու երաժշտական այդ մեծ ընտանիքի առաքելությունն ու չափանիշները։ Խաչատրյանի անվան մրցույթը տարածաշրջանում միակն է, որ անդամակցում է ֆեդերացիային և իր կարևոր տեղն ունի այդ կառույցում։ Մրցույթի կազմակերպիչները պարբերաբար հետևում և մասնակցում են WFIMC-ի միջոցառումներին։ Հայաստանում 17 տարի արդեն հաջողությամբ իրականացված մրցույթը հավակնում է դառնալ Հայաստանի մշակութային քաղաքականության անքակտելի մաս։ Չնայած ՀՀ կառավարության աջակցությանը՝ կա նաև մասնավոր հատվածի աջակցության մեծ կարիք, որպեսզի մրցույթը շարունակի հաջողությամբ անցկացվել և բարձր մակարդակով հյուրընկալի աշխարհի տարբեր երկրներից ժամանած մասնակիցներին, ժյուրիի անդամներին և պատվավոր հյուրերին, որոնցից շատերը մեծ հեղինակություններ են դասական երաժշտության աշխարհում և թերևս նրանց առաջին այցելությունն է լինում Հայաստան։
-Հետաքրքիր է՝ այս ընթացքում որքա՞ն մասնակից է ունեցել խաչատրյանական մրցույթը։
-17 տարիների ընթացքում մրցույթի նախընտրական փուլը հաղթահարած մասնակիցների թիվը շուրջ 500 է, իսկ առհասարակ մրցույթի դիմորդների թիվը շուրջ 1500 է։
-Մրցույթի նպատակներից է երիտասարդ տաղանդների բացահայտումն ու Խաչատրյանի արվեստի հանրահռչակումը։ Այս ուղղությամբ ի՞նչ արդյունքներ ունենք։
-Մրցույթն անցկացվում է 4 մասնագիտացումներով՝ ջութակ, թավջութակ, դաշնամուր և դիրիժորություն։ Այս մասնագիտացումներով մասնակիցները ծանոթանում են Արամ Խաչատրյանի և ժամանակակից հայ կոմպոզիտորների ստեղծագործություններին և կատարում դրանք։ Հետագայում շատ մենակատարներ հայ կոմպոզիտորների ստեղծագործությունները ներառում են իրենց երգացանկերում։ Մրցույթը միջազգային կատարողական արվեստի համար բացահայտել է այնպիսի երաժիշտների, ինչպիսիք են Նարեկ Հախնազարյանը, Ջուն Սան Պարկը, Ջոնաթան Սվենսոնը, Դիանա Ադամյանը, Դաիչի Դեգուչին, Միրա Վոպոտիչը, Անդրեյ Իոնիցան, Յարոսլավ Նադրժիցկին և այլք, որոնք իրենց ուրույն տեղն ունեն ժամանակակից դասական երաժշտության աշխարհում։
-Այս տարվա մրցույթից ի՞նչ ակնկալիքներ ունենանք։
-Ակնկալում ենք մեծ թվով տաղանդավոր թավջութակահարների մասնակցություն և փայլուն արդյունքներ։ Հուսով ենք, որ յուրաքանչյուր մրցույթի արդյունքում դասական երաժշտության քարտեզի վրա Հայաստանն է՜լ ավելի նկատելի կդառնա, և թե՛ մասնակիցները, թե՛ ժյուրիի անդամները գոհունակությամբ կհեռանան Հայաստանից՝ կրկին վերադառնալու սպասումով։
-Յուրաքանչյուր մրցույթի հաջողության մաս են կազմում նաև ժյուրիի անդամները։ Ժյուրին պետք է լինի հեղինակավոր, որպեսզի վերջինիս գնահատականները որևէ կասկած չհարուցեն։ Հեղինակավոր ժյուրի ապահովելու ուղղությամբ ի՞նչ է արվում։
-Ժյուրիի կազմը կարևոր նշանակություն ունի յուրաքանչյուր մրցույթի համար։ Մասնակիցները ցանկանում են, որպեսզի իրենց կատարումները գնահատեն ոլորտի լավագույնները, և այդ առումով մրցույթի ժյուրիի կազմում ընդգրկված են ինչպես հայտնի թավջութակահարներ, այնպես էլ արվեստի ոլորտի կառավարիչներ։
-Ամեն տարի մրցույթի շրջանակներում մեծ թվով երաժիշտներ են ժամանում Հայաստան։ Հետաքրքիր է՝ ի՞նչ են տանում նրանք Հայաստանից։
-Մրցույթի հագեցած օրակարգին զուգահեռ մասնակիցները նաև հնարավորություն են ունենում ծանոթանալու Երևանին, Հայաստանին՝ մեր երկրի հարուստ մշակույթին ու հյուրընկալությանը։