Братот на затворениот новинар на Радио Слободна Европа, Ихар Лосик, побегна од Белорусија по судењето

Микита Лосик, помладиот брат на затворениот новинар на Радио Слободна Европа/Радио Либерти (РСЕ/РЛ), Ихар Лосик, избега од Белорусија откако беше осуден на три години затвор за „екстремистички активности“ поради испраќање фотографии од руска воена опрема до Телеграм каналот „Беларуски Хаџун“.

25-годишниот софтверски инженер неодамна беше евакуиран на безбедно место од Фондацијата БајСол, организација која ги поддржува белоруските политички затвореници и дисиденти. Деталите за преселбата не беа откриени.

„Бев навреден“, изјави Микита за РСЕ/РЛ, осврнувајќи се на денот во февруари 2023 година кога бил сведок на конвој од руски тенкови и возила за воздушна одбрана обележани со провоените симболи „Z“ и „V“ како минуваат низ источниот град Орша, каде што работел во фабрика за машински алати.

„Ни кажаа дека Белорусија е мирна земја, но тука ние помагавме во воените напори на Русија на сред бел ден. Морав да дејствувам“, додаде тој.

Лосик рече дека направил неколку фотографии и ги доставил до „Белоруски Хаџун“, популарен онлајн канал за следење кој известува за воените активности низ Белорусија.

Повеќе од две години подоцна, на 9 април 2025 година, животот на Микита нагло се промени.

Во 6 часот наутро, осум вооружени мажи со маски упаднаа во неговата соба во студентскиот дом во Орша.

„Го приковаа мојот цимер на земја. Првото нешто што ми падна на памет беше дека помислив дека бараат криминалец или нешто слично. Потоа ме натераа и мене да се спуштам“, се присети Микита.

Потоа еден полицаец во цивилка му покажа пораки од Телеграм што одамна ги избришал.

Микита беше врзана со лисици и однесен во полициска станица на испрашување.

„Еден од нив се потсмеваше: „Сакаш да бидеш во следната ќелија со твојот брат?“ Се пошегував: „Секако, помина доста време откако се видовме.“ Не ја ценеа шегата,“ рече Микита.

Тој брат е Ихар Лосик, добро познат блогер и новинар од Белорускиот сервис на РСЕ, кој беше осуден во 2021 година на 15 години затвор во затворено судење кое беше широко осудено од групите за човекови права.

Микита беше задржан во притвор, каде што ги опиша условите како „брутални“.

„Не ме тепаа, но вербалната злоупотреба беше постојана“, рече Лосик.

Неговиот брат, Ихар Лосик, останува во затвор, откако веќе отслужи повеќе од пет години. Тој е една од најистакнатите жртви на сеопфатното репресирање на белорускиот режим против неистомислениците по спорните претседателски избори во 2020 година.

За Ихар Лосик не се слушнало речиси две години, освен краткото појавување во јануарско пропагандно емитување. Неговата судбина останува непозната.

Приказната на Микита Лосик е дел од поголема кампања на репресија во Белорусија, каде што стотици се уапсени за доставување информации до Белоруски Хаџун, за давање донации за опозициски каузи, па дури и за критички коментари на социјалните медиуми.

Тој за РСЕ сведочи дека во притворот се сретнал со бројни политички затвореници од инженери, студенти, обични граѓани, до многумина кои биле осудени „само за испраќање пари или објавување емотикони“.

Иако сега е слободен, Микита знае дека неговата безбедност останува несигурна. Но, тој стои зад својата одлука.

„Не можев да се преправам дека не гледам што се случува. Не можев да молчам додека нашата земја се користеше за водење војна“, рече тој.

Лукашенко, кој го освои седмиот мандат на спорните избори во јануари 2025 година, продолжува да владее со железна тупаница. Изборите беа широко осудени како лажни од западните влади и опозициските групи.

Од 1 јули, групата за човекови права „Вјасна“ (Пролет) објави дека 1.175 лица сè уште се сметаат за политички затвореници во Белорусија.