Добавить новость
smi24.net
World News in Turkish
Март
2025

Pişmanlık değişim ve dönüşümün anahtarıdır

0

Peygamber Efendimiz (Sav)şöyle buyurur: “Her insan hata eder, hata edenlerin en hayırlısı pişman olup tövbe edendir.”

Modern çağ, insanı maddiyata ve bunun üzerinden de mutlu olma yarışına dahil etti. Sonuçta bu yarış bizi pek çok duygu ve düşüncemizi sorgulamadan alıkoydu. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi hocalarından olan ve din eğitimi üzerine çalışmalarını sürdüren Doç. Dr. Handan Yalvaç Arıcı’nın Kur’an’da Pişmanlık Psikolojisi kitabının üzerinden çağın dayattığı değerler üzerinden belki de çok da uzaklaştığımız pişmanlık duygusunu ele aldık.

Psikolojide pişmanlık, genellikle kişinin geçmişteki hatalı bir eyleme karşı duyduğu olumsuz bir duygu olarak biliniyor. Kur’an’daki pişmanlık ile psikolojik pişmanlık arasında belirgin farklar var mı? Kur’an’a ve psikolojik yaklaşımlara göre sağlıklı bir pişmanlık duygusu nasıl geliştirilebilir?

Farsçadan Türkçeye geçmiş olan “Pişman” kelimesinin etimolojik kökeni Sanskritçeye dayanmakta, gerçekleşen bir eylemi peşinden, hemen arkasından anlama, farkına varma ve öğrenme gibi anlamlar içermektedir. Tıpkı zirveye ulaşan bir dağcının geride bıraktığı yolu tüm detaylarıyla görebilmesi gibi, insan da söylem ve eylemlerinin doğruluğunu ya da yanlışlığını zaman içerisinde anlamlandırabilmektedir. Kur’an’da pişmanlık tecrübesi kişinin hatalarının ya da olumsuz davranışlarının farkına varma sürecidir. Dolayısıyla olumsuz bir duygu ya da tecrübe değildir. Örneğin suçluluk duygusunda özsaygı zedelenirken, pişmanlık kişiyle özsaygısını kaybetmeden hatalarını sorgulatır ve içsel dönüşüm sağlar. Bu bağlamda pişmanlık kişinin kendisiyle yüzleşmesidir. Kur’an temelli pişmanlık tasavvuru, yapılan hatayı fark ettikten sonra tövbe ederek düşünce ve davranış biçimlerini değiştirme gayretini ifade eder.

Pişmanlık kişinin gelişimine katkı sağlar

Pişmanlık, kişisel gelişimle nasıl bir ilişki içindedir? İslam’da pişmanlık, bir insanın daha iyi bir insan olabilmesi, manevi bir arınmaya ulaşabilmesi için kişiye nasıl bir fırsat sunar?

Psikoloji çalışmaları pişmanlığın geçmiş deneyimlerin iç yüzünü anlama, davranışları değerlendirebilmeyi kolaylaştırma, kaçınılması gereken davranışlardan uzak durmayı kolaylaştırma, iç görü kazanma ve sosyal uyumu koruma olmak üzere birçok açıdan bireyin gelişimine katkısı olduğunu göstermektedir. Pişmanlık süreci doğru şekilde yönetildiği zaman birey yanlış davranışlarından doğru olan davranışlara hicret etme yolculuğu yaşar. Bu yolculuk kendisini maddi-manevi kendini yeniden inşa etme, hatalarını telafi etme ve daha bilinçli bir yaşam sürme fırsatı sunar. Ayrıca pişmanlık tecrübesini yaşamak kibir duygusuna karşı güçlü bir kalkan işlevi görür. Kişi kendisini büyük görmeye meyil ettiğinde pişmanlık yaşadığı durumu hatırlayarak insan olduğunu, hatalardan münezzeh olmadığını hatırlar. Dolayısıyla insanın manevi gelişimi açısından tövbe ile hatalardan dönme kararlılığı gösterilen pişmanlık manevi gelişim imkanıdır.

Peygamberler de pişman olur

Kur’an’da çeşit çeşit pişmanlık örnekleri var. Peygamberlerin de pişmanlıkları var. Bu konu Kur’an’da nasıl yer alıyor?

İlk insan ilk peygamberle insanlığın serüveninde yerini alan pişmanlık duygusu insan gerçeğinin bir parçası olmuştur. Kur’an’da Hz. Âdem, Hz. Nuh, Hz. Musa, Hz. Davud ve Hz. Yunus olmak üzere beş peygamberin yanlış eylemleri nedeniyle yaşadıkları pişmanlık tecrübesi ve tövbeleri anlatılmaktadır. Vahiy peygamber prototipleri üzerinden pişmanlık duygusunun nasıl aktif hâle getirileceğini uygulamalı olarak gözler önüne sermektedir.

Pişmanlık toplumun dönüşümünü sağlar

Pişmanlık, toplumlar için bir toplumsal dönüşüm veya değişim imkânı oluşturabilir mi? Özellikle Kur’an, pişmanlık sonrası toplumsal barış ve huzur sağlama konusunda ne tür öğretiler sunar?

Pişmanlık, yalnızca bireysel değil, toplumsal düzeyde de yaşanan bir tecrübedir. Pişmanlık duyulan hatalardan vazgeçmek bireye veya topluma yeniden inşa olma imkânı verirken, pişmanlık duyulması gereken eylemlerde ısrar etmek bireyi ve toplumları kaçınılmaz bir sona sürükler. Kur’an’da, yanlış eylemleri nedeniyle pişman olup tövbe etmeyen toplumların helak olduğu ve olacağı vurgulanırken, Yunus kavminin tövbesinin bir toplumu felaketten nasıl kurtardığı örnek olarak verilmektedir. Tarihsel süreçte toplumsal akıl ve sağduyularını kullanarak kendilerini refaha götürecek gerekli değişimi yapmayan toplumlar derin pişmanlıklar yaşamak durumunda kalmışlardır. Dolayısıyla toplumsal pişmanlık, bir toplumun geçmişteki eylemlerinden vazgeçmesi ve dönüşüm içerisine girmesidir. Bu dönüşüm çabası bir toplumun kaderini belirleyebilecek güçlü bir etkiye sahiptir.

Geri dönüşü olmayan pişmanlıklar

Kur’an ahirette de pişmanlıklara değiniyor. Kimler, ne için pişmanlık dileyecekler, dilekleri neler olacak?

Kur’an’da Allah’a şirk koşmak, Allah’a ve peygamberine itaatsizlik, Allah’ın ayetlerini inkâr ve yalanlamak, Kur’an’a uymamak, ahireti inkâr etmek, doğru yolda olmamak, yanlış önderlere tabi olmak, yanlış dost edinmek, salih ameller işlememek, Allah yolundan çevirmek için çaba göstermek, Allah’tan gafil olmak ve zalim davranmak olmak üzere 12 eylemin ahirette geri dönüşü olmayan bir pişmanlık yaşatacağı bildirilmektedir. Kur’an, ahirette pişmanlık duyanların dileklerini; dünyaya dönerek iyi ameller işleme isteği, amel defterlerinin kendilerine verilmemesi, ölümün son olması arzusu ve toprak olarak kalma talebi şeklinde ifade eder. Bununla birlikte ahirette pişman olanların taleplerinin reddedileceğini ve isteklerine olumlu yanıt verilmeyeceğini belirtir. Çünkü olumlu veya olumsuz davranışlar sürekli tekrarladıkça bu davranışlar zamanla kişinin karakterinin bir parçası hâline gelir. Alışkanlıklar kemikleştikçe değişime karşı direnç artar. Kötü eylemleri yaşam tarzı hâline getiren bir bireyin iyiliğe yönelmesi zorlaşır. Ahirette pişmanlık duyanların dünyaya dönmelerine izin verilse bile bir süre sonra kökleşmiş davranışları yeniden ortaya çıkacaktır. Çünkü bu eylemler artık sadece alışkanlık değil, kişiliğin ayrılmaz bir parçası olmuştur. Ayrıca insana eylemlerini değiştirme ve dönüştürme imkânı dünyada verilmiştir. Ahiret ise bir değerlendirme yeridir; bu bağlamda ahirette değişim için bir imkân daha verilmeyecek ve talepler geçersiz kalacaktır. Dolayısıyla tövbesi olan pişmanlıklar insan için imkandır.


Sesimizi duyun diye dua ediyoruz








Делегация «ЛокоТех» посетила финал II чемпионата профессионалов ОАО «РЖД» в Екатеринбурге

Модель Анастасия Решетова перенесла вирус с осложнениями

В депо «Чита» будет установлен первый цифровой весоизмерительный комплекс системы подачи песка под колесные пары локомотива

Аукцион за часть дачи Пугачевой опровергли


La UFC anuncia un mes de octubre mayúsculo

Félix Auger-Aliassime

Why Juventus spent 111m this summer for only one new player

Las 'Guerreras del Agua' se dan un baño de bronce en el Mundial de Singapur


Возбуждено первое в России уголовное дело о дропперстве

Движение к победе: в России стартует премия «Мы верим твердо в героев спорта»

Предрассветная Нёнокса...

Снижены цены на самый дорогой кроссовер Chery в России


Microsoft warns of 'active attacks' on its government and business server tech, with one cybersecurity expert claiming that they should 'assume that you have been compromised'

Настройки GameHub и Winlator для игры в Prey (2017) на Android

The dairy industry would like Gen Z to drink more milk, so they made a Fortnite diner tycoon game

Краткая биографическая справка о центральных персонажах Mafia: The Old Country



Оркестр полиции Республики Сербской впервые выступит на фестивале «Спасская башня» в Москве

«Каникулы с Росгвардией» проходят в регионах Центральной России

Кажетта Ахметжанова: 5 камней для усиления женской энергии

Невозможное возможно: две подопечные фонда «Жизнь в Движении» с ограниченными возможностями покорят вершину Эльбруса


Более 800 студентов прошли практику на предприятиях «Швабе» в 2025 году

Новый тренд среди мамочек: зачем женщины кормят мужей блинами на грудном молоке

Вучич выразил соболезнования из-за крушения Ан-24 в Амурской области

В РПЦ назвали татуировки опознавательным знаком для дьявола


Живописные миры за бортом: отправляемся в идеальный круиз из Казани

В Смоленской области пройдёт IT-фестиваль «Мой Бизнес. Табтабус 2025»

Синоптик Ильин заявил, что в Москву и Подмосковье вернется жаркая погода

День речной полиции отмечают в России 25 июля 2025 года


Сидоренко из России одержал победу и стал чемпионом по настольному теннису на Универсиаде.

«Следующая остановка — Монреаль!» Потапова полетела в Канаду для участия в «тысячнике»

Теннисистка Саккари спасла жука во время матча на турнире в США

Алекс де Минор вышел в 1/8 финала турнира ATP-500 в Вашингтоне


У Путина есть роскошный подарок для Китая: США схватились за голову, узнав о нем

Живописные миры за бортом: отправляемся в идеальный круиз из Казани

В столице проводят экскурсии для ветеранов СВО и членов их семей

Из Турции депортировали разыскиваемого за хищение 600 млн рублей гражданина РФ


Музыкальные новости

Бузова, Элджей и Боня посетили вечеринку: как развлекались звезды шоу-бизнеса

Будь собой, а не "звездой": "Europarty" от White Queen

«А у кого нет проблем?»: Филипп Киркоров заговорил про здоровье после полученного ожога

Фестиваль Ruskeala Symphony завершился увертюрой Чайковского и фейерверком


Оркестр полиции Республики Сербской впервые выступит на фестивале «Спасская башня» в Москве

Оркестр полиции Республики Сербской впервые выступит на фестивале «Спасская башня» в Москве

В Москве завершился сбор с руководителями финансово-экономических подразделений Центрального округа Росгвардии

Кажетта Ахметжанова: 5 камней для усиления женской энергии


Кажетта Ахметжанова: 5 камней для усиления женской энергии

Okko и ТНТ выпустят драмеди про трёх сестёр «Хай, систерс»

Лео Канделаки и Анжелика Стубайло сыграют в новую трэвел-игру «Кто куда» на ТНТ

Алгоритмы Яндекс Музыки. Алгоритмы продвижения в Яндекс Музыка.


Водитель Audi сбил трех пешеходов, переходивших дорогу на западе Москвы

В Москве на видео попало, как самокатчица влетела в авто с правоохранителями

На международном ралли «Шелковый путь – 2025» представили новое моторное масло для мотоциклистов

Специалисты Нацпроектстроя надвигают путепровод СБВ над путями МЦД-2


У Путина есть роскошный подарок для Китая: США схватились за голову, узнав о нем

Сигналы становятся всё громче. Переговоры - только ширма. Главное решится не в Стамбуле

Путин дал указание рассмотреть проблемы онкологии в Архангельской области.

Путин отметил успех российских школьников на олимпиаде по физике.


Депздрав Москвы: новый штамм коронавируса "стратус" фиксируют в Москве с мая

В Алтайском крае распространяется новый штамм коронавируса

Депздрав Москвы оценил ситуацию с распространением нового штамма коронавируса

Обнаружен новый штамм коронавируса: он очень заразный и забирает голос



Косметолог-эстетист Наталья Рябинова: как правильно использовать масло для губ

В московской больнице оказался князь. Его фамилия известна каждому школьнику

В Алтайском крае распространяется новый штамм коронавируса

Компания КИТ МЕД представляет революционный аппарат SONOQUEEN — первую в мире анатомическую HIFU-технологию для anti-age терапии в России


Мединский дал неожиданный ответ на предложение Киева о встрече Путина и Зеленского 

«Затрудняет путь в ЕС»: Урсула ждёт от Киева разъяснений по поводу ограничения полномочий НАБУ

Axios: закон о НАБУ может спровоцировать Трампа на новую волну критики Киева

Британский журналист: Зеленский - мелкий жулик и крыса, которому «недолго осталось» в этом мире


"Монсон о спортсменах, которые меняют гражданство в сложный период для России"

Назначены судейские бригады на матчи 2-ого тура МИР РПЛ

Делегация «ЛокоТех» посетила финал II чемпионата профессионалов ОАО «РЖД» в Екатеринбурге

«Каникулы с Росгвардией» проходят в регионах Центральной России


Лукашенко посоветовал не злить его и не допускать падежа в животноводстве

Лукашенко с иронией отнесся к санкциям, запрещающим ему въезд в Эстонию

Лукашенко поделился мнением о самой идеальной профессии.

Лукашенко заявил, что в Белоруссии «на всякий случай» готовятся к войне


Мэр Москвы: Улучшим транспортную доступность Южного и Северного Бутова

Сергей Собянин осмотрел Дом-музей Федора Конюхова

Собянин: Около 10 тыс. москвичей начали переселение по реновации этим летом

Сергей Собянин. Главное за день


Детеныш краснокнижной боливийской обезьяны появился на свет в Московском зоопарке

Исследование выявило снижение инвестиций в экологически чистую энергетику США.

6 лет вместе. В Москве пройдет выставка, посвященная пандам Жуи и Диндин

В центре внимания: CorpSoft24 вошел в рейтинг крупнейших ИТ-компаний России


Shot: Неизвестный мужчина в балаклаве поджег квартиру с детьми в Москве

Из Турции депортировали разыскиваемого за хищение 600 млн рублей гражданина РФ

В Смоленской области пройдёт IT-фестиваль «Мой Бизнес. Табтабус 2025»

Живописные миры за бортом: отправляемся в идеальный круиз из Казани


В Нарьян-Маре из-за холодов возобновили подачу отопления в дома

Настольный термотрансферный принтер штрих-кодов iDPRT iE4P

Путин дал указание рассмотреть проблемы онкологии в Архангельской области.

70 участников СВО в Архангельске показали мотивацию выше госслужащих — Цыбульский


Актуальная информация о задержке поездов в Крым и обратно

Лавандовое поле горит в Симферопольском районе Крыма

Поезда "Таврия" по-прежнему задерживаются из-за ЧП в Ростовской области

"Россия дала мне возможность быть счастливым": Джефф Монсон в Крыму


День речной полиции отмечают в России 25 июля 2025 года

Shot: Неизвестный мужчина в балаклаве поджег квартиру с детьми в Москве

Оркестр полиции Республики Сербской впервые выступит на фестивале «Спасская башня» в Москве

В Смоленской области пройдёт IT-фестиваль «Мой Бизнес. Табтабус 2025»














СМИ24.net — правдивые новости, непрерывно 24/7 на русском языке с ежеминутным обновлением *