Астрономнар Яңа ел төнендә төньяк балкышы булу мөмкинлеге турында сөйләде

Россиядә яшәүчеләрнең Яңа елны төньяк балкышларын күзәтеп каршы алу мөмкинлеге туды. Бу хакта Россия Фәннәр академиясенең Космик тикшеренүләр институтындагы Кояш рентген астрономиясе лабораториясе һәм Россия Фәннәр академиясе Себер бүлегенең Кояш-җир физикасы институты хәбәр итә.

29 декабрьгә каршы төндә Кояшта берничә кабыну булган, шуларның икесе — М категориясендәге көчле кабынулар. Беренчесе (М4.2 дәрәҗәсендәгесе) Мәскәү вакыты белән төнге 1.39 сәгатьтә, икенчесе (М2.2 дәрәҗәсендәгесе) 3.02 сәгатьтә теркәлгән.

Модельләштерү нәтиҗәләре күрсәткәнчә, бу кабынулар аркасында космоска уртача зурлыктагы плазма болыты атылып чыккан. Ул 31 декабрьдән 1 гыйнварга каршы төндә Җир шарына читтән генә кагылып үтәргә мөмкин.

Тикшеренүчеләр ачыклап үткәнчә, мондый очракларда плазманың килеп җитү вакыты хәзерге модельләр ярдәмендә 5–7 сәгатькә кадәр төгәллек белән генә билгеләнә, шуңа күрә ул күрсәтелгән вакыт аралыгында теләсә кайсы сәгатькә туры килергә мөмкин.

Яңа ел төнендә төньяк балкышларын күрү ихтималы Россиянең төньяк-көнбатыш төбәкләрендә аеруча югары. Астрономнар аңлатуынча, бу — Мурманск, Архангельск, Карелия, Ленинград өлкәсе һәм Санкт-Петербург шәһәрләре.

Шул ук вакытта, илебезнең үзәк өлешендә бу күренешне күрү ихтималы әлегә зур түгел. Галимнәр кисәткәнчә, Кояштагы бу вакыйга — объектив яктан караганда уртача көчтә, ә плазма болыты барыбер күбрәк читкә таба юнәлә.

Кояш плазмасы болытлары Җиргә килеп җиткәч, магнит бураннары тудырырга сәләтле. Бу бураннар атмосферада төньяк балкышларына һәм кыска дулкынлы элемтәдәге тоткарлыкларга китерә.

Көчле магнит бураннары вакытында кешеләрнең башы авыртырга, хәлсезлек сизелергә, кан басымы уйнарга һәм йокысызлык башланырга мөмкин.