Hükümetin tasarrufu sözde kaldı
AKP hükümeti, Ekim 2014'te kamuda taşıt kiralama masraflarını düşürmek amacıyla kanun değişikliği yaptı. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek devletin yıllık araç kiralama masrafını 100 milyon lira azaltacaklarını söyledi. Değişiklikten sonra aradan geçen bir yılın sonunda taşıt kiralama gideri, bir önceki yıla göre 82 milyon lira arttı.
“Kamudaki taşıt saltanatına son vermeyi” içeren AKP hükümetinin kamuda tasarruf düzenlemesi fiyaskoyla sonuçlandı. Araç kiralama ve şoför ücretlerine üst sınır getiren Ekim 2014 tarihli Bakanlar Kurulu düzenlemesinin yürürlüğe girmesinin üzerinden bir yıl geçti. Kamunun araç kirasına ödediği parayı yıllık 100 milyon lira azaltacağı öne sürülen düzenlemeden sonra geçen bir yılda taşıt kirası harcamaları azalmak yerine arttı. 2013'ün Ekim ayıyla 2014'ün Eylül ayı arasını kapsayan 12 ayda bakanlıklar ve bağlı kuruluşları taşıt kirasına 336 milyon lira ödemişti. Dün açıklanan bütçe rakamlarına göre tasarruf düzenlemesinin hayata geçtiği 2014 Ekim ayından 2015 Eylül ayına kadarki 1 yıllık süreçte, kamunun kiralık taşıt harcaması bir önceki yıla göre 82 milyon lira artarak 418 milyon liraya çıktı.
Belediyeler ve il özel idareleri de dahil edildiğinde tüm kamu kurumlarının toplam taşıt kira giderleri, geçmiş yıllara kıyasla olağanüstü artış gösterdi. 2011 yılının toplamında tüm kamu kuruluşlarının taşıt kira harcamaları 722 milyon lira iken bu yılın ilk 6 ayında taşıt kirasına harcanan para 773 milyon lirayı geçti. Böyle devam ederse kamunun 2015 yılında taşıt kirasına ödeyeceği toplam para 1,5 milyar lirayı aşacak.
Ak Saray'a yapılan milyarlarca liralık harcamanın yoğun olarak tartışıldığı geçen eylül ayında Başbakan Ahmet Davutoğlu, kamuda tasarruf paketi açıklamış ve buna yönelik vaatlerde bulunmuştu. Davutoğlu'nun vaatlerinin ardından 2014'ün Ekim ayında “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında Bakanlar Kurulu Kararı” Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Düzenlemeyle kamunun kiraladığı araçların kira bedellerine ve şoför ücretlerine üst sınır getirildi ve yakıt hariç olacak şekilde kiralama yapılması şartı konuldu. Kiralama bedellerinin aracın kasko değerinin yüzde 2'sini aşmaması şartı getirildi. Şoförlü taşıt kiralamalarında da şoför ücretlerine üst limit getirildi. Bu ücretin, brüt asgari ücretin belirli bir oranını aşmaması öngörüldü.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek,- bir yıl önce yapılan kamuda kiralık taşıt düzenlemesiyle ilgili yaptığı açıklamada 2005 yılında yapılan değişiklikle kamu yararı için “kiralama” modeli getirilmesine rağmen artık bu modelin kamuya ciddi yükler getirdiğini söylemişti. 2010 yılında 111 milyon liralık kiralama yapılırken 2013 yılında bu rakamın 212 milyon liraya çıktığını söyleyen Şimşek, yeni mevzuatın yürürlüğe girmesiyle, devletin bu alandaki yükünü yüzde 50 civarında düşürmeyi planladıklarını belirtmiş, yıllık 100 milyon lira gibi bir rakamın devletin cebinde kalacağını düşündüklerini söylemişti. Ancak Bakanlar Kurulu'nun düzenlemesi ve Bakan Şimşek'in hesapları kamunun kiralık taşıta ödediği parayı azaltmaya yetmedi. Üstelik aradan geçen bir yıl sonunda bu rakam 82 milyon lira artış kaydetti.
PLAZA SAHİPLERİ İHYA EDİLİYOR
Kamunun lüks binalara ödediği kira harcamalarında da bu yıl büyük artış yaşandı. Geçen yılın ilk 9 ayında kamunun hizmet binaları kirası için ödediği para 221 milyon 608 bin lirayken bu rakam bu yılın ilk 9 ayında 336 milyon 479 bin liraya fırladı. Kamu görevlileri için tutulan lojmanlara ödenen para da arttı. 2014'ün 9 ayında 18 milyon 84 bin lira olan lojman kira harcamaları bu yılın ilk 9 ayında 22 milyon 219 bin liraya çıktı. Helikopter ve uçak kiralamaları için ödenen kira parası 2014'ün ilk 9 ayında 115 milyon 688 bin lira iken bu yıl aynı dönemde 126 milyon 995 bin liraya yükseldi.