Armenija tvrdi da je Turska oborila njihov avion, Ankara poriče optužbe
Na desetine smrtnih slučajeva zabilježeno je 29. septembra u najnovijoj eksalaciji nasilja između armenskih i azerbejdžanskih snaga, piše engleski servis Radija Slobodna Evropa (RSE).
Armenija tvrdi da je turski F-16 avio oborio jedan od njihovih ratnih aviona, što je tvrdnja koju Ankara negira kao “potpunu neistinu”.
Glasnogovornica armenskog ministarstva odbrane napisala je na Facebooku da je Sukhoi Su-25 ratni avion bio na vojnom zadatku u armenskom vazdušnom prostoru kada ga je oborio borbeni F-16 avion.
Glasnogovornik turskog predsjedništva Fahrettin Altun negirao je optužbu. “Tvrdnja da je Turska oborila armenski avion je apsolutna neistina”, rekao je on i dodao da bi se “Armenija trebala povući sa teritorija koje okupira umjesto da pribjegava jeftinim propagandnim trikovima”.
Azerbejdžansko ministarstvo odbrane također negira da je turski avion oborio armenski. Oni su također ranije rekli da je armenska vojska granatirala azerbejdžanski region Dashkesan, optužba koju Erevan odbacuje kao “apsolutno lažnu”.
Sukob oko Nagorno-Karabaha najteži je od 2016. godine, te ponovo dovodi u fokus zabrinutost za stabilnost regije koja predstavlja koridor za cjevovode koji prenose naftu i plin na svjetska tržišta.
“U noći između 28. i 29. septembra, nastavljene su intenzivne borbe duž cijele linije fronta”, navodi se u saopštenju azerbejdžanskog ministarstva odbrane, referirajući se na takozvanu Liniju kontakta koja razdvaja armenske i azerbejdžanske snage.
Armensko ministarstvo odbrane dodalo je da se “borbe različitog intenziteta nastavljaju”.
Bivši predsjednik Armenije Robert Kocharian, koji je osuđen za mito i rušenje ustavnog poretka, otišao je iz Armenije za Nagorno-Karabah, rekao je njegov advokat za RSE.
Kocharian, porijeklom iz ove sporne regije, bio je jedan od lidera separatističkih snaga i prvi predsjednik Nagorno-Karabaha između 1994. i 1997. godine.
Pozivi na obustavljanje nasilja
U međuvremenu očekuje se sastanak iza zatvorenih vrata u Vijeću sigurnost UN-a, a inicijativu Francuske i Njemačke.
Njemačka kancelarka Angela Merkel “pozvala je na hitni prekid vatre i povratak za pregovarački sto”, tokom telefonskih razgovora sa čelnicima Armenije i Azerbejdžana, rekao je njen glasnogovornik Steffen Seibert.
On je rekao da je Merkel razgovarala sa azerbejdžanskim predsjednikom Ilhamom Alijevim 29. septembra, a sa armenskim premijerom Nikolom Pašinjanom dan ranije.
Razgovori dolaze nakon zajedničke izjave ministara vanjskih poslova Britanije i Kanade koji su izrazili zabrinutost zbog “velike vojne akcije” u Nagorno-Karabahu.
“Izvještaji o granatiranju naselja i civilnim žrtvama duboko su zabrinjavajući. Pozivamo na hitni prestanak nasilja, poštivanje sporazuma o prestanku vatre i zaštiti civila”, rekli su britanski ministar vanjskih poslova Dominic Raab i kanadski ministar vanjskih poslova Francois-Philipe Champagne.
Oni su također podržali pregovore kroz Minsk proces Organizacije za sigurnost i saradnju u Evropi (OSCE), koja je ranije vodila pregovore o mirnovnom sporazumu dvije zaraćene strane.
Generalni sekretar Ujedinjenih nacija Antonio Guterres također je pozvao lidere Armenije i Azerbejdžana da hitno zaustave napade.
Evropski sud za ljudska prava rekao je dan ranije da je armenska vlada zatražila da Azerbejdžanu izdaju hitne instrukcije za zaustavljanje napada na civile kao i vojni napredak prema naseljima u Armeniji i Nagorno-Karabahu.
Sukob između dvije zemlje izbio je 1988. godine uslijed zahtjeva etničkih Armenaca za neovisnošću Nagorno-Karabah regije u Azerbejdžanu i ujedinjenju sa Armenijom u momentu kada se rušio Sovjetski Savez.
Sam rat oko teritorije trajao je od 1992. do 1994. kada je dogovoren prekid vatre čime su okončana krvoprolića koja su odnijela živote 30.000 ljudi. Više od milion ljudi je raseljeno. Azerbejdžanci su napustili Armeniju, Nagorno-Karabakh i pridružene teritorije, dok su Armenci napustili svoje domove u Azerbejdžanu.
Od tada počinju decenije manjih, ali smrtonosnih sukoba duž linije kontakta i zajedničke granice.