Kurban eti hasta etmesin
Kurban kesiminin kurallara uygun yapılması, ibadetin ruhuna uygun olduğu kadar sağlık açısından da önemli. Zira uygunsuz ortamlarda kesilen hayvanlar, mikroorganizmaların çoğalarak çevreye yayılmasına sebep oluyor.
Kurban Bayramı yaklaşıyor, herkeste bir telaş. Hayvanların seçiminde gösterilen titizliği kesiminde de gösterebiliyor muyuz? Hijyen kurallarına uyulmadan uygunsuz şartlarda kesilen hayvanlar; kist başta olmak üzere tüberküloz, brusella, şarbon ve hidatik gibi bulaşıcı hastalıklara yol açabiliyor. Özellikle hayvanlardan insanlara geçen zonooz hastalıklarına karşı çok dikkat etmek gerekiyor. Central Hospital'dan Dahiliye Uzmanı Uzm. Dr. Salim Bereket, kurban kesiminde dikkat edilmesi gerekenleri ve enfeksiyonlardan korunma yöntemlerini anlattı.
Veteriner kontrolü yapıldı mı?
Kurban Bayramı'nda bilinçsiz kesim nedeniyle sağı solu kan ve sakatat gölüne çeviren görüntüleri geride bıraktık çoğumuz. Temiz kesim alanları hastalıkları büyük ölçüde önlese de dikkatli olmakta fayda var. Zira hijyen kurallarına uyulmadan uygunsuz ortamlarda kesilen hayvanlar, mikroorganizmaların çoğalarak çevreye yayılmasına sebep oluyor. Yapılan araştırmalar bayram dönemlerinde hayvansal kökenli hastalıkların yüzde 30 oranında arttığını gösteriyor. Uzmanlar özellikle ‘zonooz' olarak adlandırılan enfeksiyon hastalıklarına karşı çok dikkat edilmesi gerektiğini belirtiyor. Kurban kesimi öncesi yapılması gereken ilk adım, hayvanın sağlık kontrollerinden geçip geçmediğinin tespit edilmesi. Kesim yapılacak hayvan mutlaka veteriner kontrolünden geçmiş olmalı. Ayrıca sağlık raporlarının da tam olmasına dikkat edilmeli. Sağlık kontrolünden geçirilmeyen hayvanlar ile yapılacak temas sonucu kist, tüberküloz, brusella, şarbon, hidatik, salmonella, teniyoz, toksoplazmozis ve kuduz gibi bulaşıcı hastalıklar kapılabilir. Zonooz hastalıklarından korunabilmek için ilk önce hastalık kaynağının bilinmesi gerekir. Tedavide hastalığın bulaşma yollarının tespit edilmesi şart. Hayvanlardan bulaşan enfeksiyonlardan korunabilmek için yapılan ilaçlama ve aşı, iç-dış parazitler ile mücadelede oldukça önem taşır. Ancak kuduz gibi tedavisi olmayan bazı zonooz hastalıkları için özel geliştirilen aşı uygulamaları kullanılır.
Halsizlik ve baş ağrısı varsa…
Kurban etine temas eden veya eti yiyen bir kişide halsizlik, çabuk yorulma, baş ağrısı, ateş, ishal ya da kabızlık, kilo kaybı, eklem ağrıları ve gece terlemeleri gibi belirtiler görülüyorsa hemen uzman bir hekime başvurulmalı. Özellikle hamileler için büyük risk oluşturan ‘toksoplazmozis' denen enfeksiyona karşı da çok dikkatli olunmalı. Bu hastalık anne karnındaki bebeğe ulaşarak, bebekte göz ve beyin gibi organlarda kalıcı hasarlara neden olabilir. Hatta bebeğe bulaşan enfeksiyon yüzünden düşükler de yaşanabilir. Bu sebeple bayramda tüketilen etlerin hijyenik olmasına özen gösterilmeli. Kurban kesiminde hayvanların sağlıklı olması tek başına yeterli değil. Besin kaynaklı 250'den fazla zehirlenme ve mikrobiyel hastalık mevcut. Bu tarz hastalıklar genellikle et ve et ürünlerinin tüketilmesi sonucu meydana gelir. Bu sebeple etleri keserken ve saklarken çok dikkatli olunmalı. Kesim yapılacak yer uygunsuz ve hijyen kurallarına uyumlu değilse kesim sırasında çevreye birçok mikroorganizma yayılabilir. Özellikle mantar-paraziter, viral ve bakteriyel hastalıklar kolaylıkla insana bulaşabilir. Bu hastalıklar genellikle et yenilirken, taşınırken veya hazırlanırken direkt olarak vücuda geçer. Bu yüzden etler hijyen kurallarına göre temizlenmeli.
Kesimde nelere dikkat edilmeli?
-Et kesiminde kullanılan bıçak, satır gibi kesici aletlerin; kullanılan kapların ve kesim yapan kişilerin ellerinin temiz olması şart.
-Kesim yerinde mutlaka sıcak-soğuk su bulundurulmalı.
-Suların içme suyu kalitesinde olmasına dikkat edilmeli.
-Etler büyük parçalar halinde değil, birer yemeklik olacak şekilde parçalara ayrılmalı.
-Ayrılan etler daha sonra temiz bir poşet veya yağlı kâğıda sarılarak saklanabilir.
-Ette var olan mikroorganizma sayısını azaltmak, toksin salgılanmasını ve çevreden bulaşabilen mikroorganizma üremelerini önleyebilmek için, etlerin güneş görmeyen serin bir yerde yaklaşık 4-5 saat dinlendirilmesi gerekir.
-Bekleme süresinde etlerin hava alması da sağlanmalı.
-Daha sonra etler buzdolabına kaldırılmalı ve soğutulmalı.
-Etler kesildikten hemen sonra tüketilmemeli, en az 12 saat buzdolabında dinlendirilmeli.
-Kurbanlık etin dayanma süresi, normal buzdolabı koşullarına göre en fazla 3-4 gün kadardır. Ama kıyma şekline getirildilerse bu süre 1-2 güne düşer.
-Dondurulmuş etlerin de belli bir raf ömrü olduğu unutulmamalı.