‘Asgari ücrete zamda maliyet tamamen işverene yıkılmasın'
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in asgari ücretin 1.300 liraya çıkarılmasıyla oluşacak ilave yükün bir kısmına iş dünyasının katlanmak zorunda kalacağını açıklaması, işadamlarını endişelendirdi. İTO Başkanı İbrahim Çağlar, yatırımcının bu yükü kaldırabilmesi için SGK priminde belirli bir dönem için üç puan indirim yapılmasını istedi.
İktidarın 1 Kasım seçimleri öncesinde vaat ettiği asgari ücretin 1.300 liraya çıkarılması tartışmaları sürerken, iş dünyası gözünü aralık ayında toplanacak Asgari Ücret Tespit Komisyonu'na çevirdi. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in “İlave yükün önemli bir kısmına iş dünyası katlanmak zorunda kalacak.” açıklaması, durgunluk ve kur kaynaklı artan maliyetlerle boğuşan iş dünyasını endişelendirdi. Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda işvereni temsilen yer alan Türkiye İşverenler Sendikası (TİSK), vaadin uygulanması halinde gelir ve istihdam kaybına yol açacağını açıklamasının ardından, bir değerlendirme de İstanbul Ticaret Odası'ndan (İTO) geldi. Asgari ücretin 1.300 lira olmasının ekonomiye katkı sunacağını belirten Oda Başkanı İbrahim Çağlar, “Ama yatırımcının bu yükü kaldırabilmesi için ödediği Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) priminde belirli bir dönem için üç puan indirim yapılsın. Hükümetimiz tulumbaya su koyarsa biz de yatırımlarımızı daha rahat yaparız.” dedi.
Asgari ücretin net 1.300 lira yapılmasının şirkete birey başı aylık 437 lira ilave maliyeti olacağını ifade eden Çağlar, bu artışın özel sektöre senelik ek maliyetinin toplam 16 milyar lira olacağını tahmin ettiklerini kaydetti. Asgari ücret arttığında şirket içinde diğer elemanların da ücretlerine artış talep edeceğini kaydeden Çağlar, şunları kaydetti: “Yani bu maliyetler daha da aşılacak. Zincirleme artışların getireceği yük büyük. Asgari ücrette elbette artış yapılsın. Ancak bu paranın harcama şeklinde dönmesi bir müddet alacaktır. Her KOBİ'ye de aynı oranda elbette dönmeyecek. Ayrıca dünyada rekabet gücümüzü de etkiler. Bu nedenlerle hükümetimizden bir yardım talebimiz var. Borcunu ödeyen mükellef için SGK primi payı şu anda yüzde 15,5. Bu oranda 3 puanlık bir indirime gidilmesi büyük katkı olur. Ticaretin çarkları dönmeye başladığında pay yüzde 15,5'e tekrar çıkarılabilir.”
‘ÜCRETLERDE DOMİNO ETKİSİ'
Ülke genelinde faaliyet gösteren 344 üye işyerini temsil eden Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) de İTO'nun endişelerini paylaşıyor. Derneğin Başkanı Mehmet Dudaroğlu, asgari ücretin 1.300 liraya çıkmasının kendilerine vergilerle birlikte büyük bir yük getireceğini söyledi. Türkiye genelinde 5 milyon 600 bin asgari ücretli çalışan bulunduğuna işaret eden Dudaroğlu, otomotiv sektöründe çalışan kişilerin 4 maaş da ikramiyeleri bulunduğunu kaydetti. Dudaroğlu, “Asgari Ücret Tespit Komisyonu 2016 için yüzde 10 ile 12'lik bir artış öngörmüştür. Oysa şu anda yüzde 30 seviyelerinde bir artış, yani 300 liralık net artışın, 192 lira ek vergisiyle birlikte toplamda 492 liralık bir maliyet artışı söz konusu olacak. Bu da biz sanayiciler üzerine ek yük olarak gelecek.” diye konuştu. Diğer çalışanlar da zam isteyeceği için domino etkisiyle karşı karşıya kalacaklarını ifade eden Dudaroğlu, “Bu ek yükü biz fiyatlarımıza şu aşamada yansıtamayacağımız için zorlanacağız. Belki alınan vergilerden indirim söz konusu olabilirse, bu yönde bir destekle bir kısmının devlet tarafından karşılanmasıyla bizim üzerimizdeki yük hafifletilebilir.” talebini dile getirdi.
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Burkay da, asgari ücret artışının uygulanması durumunda kamu yüklerinin azaltılması gerektiğini söyledi. Burkay, artış konusunun istihdam piyasasında kıdem tazminatı, esnek çalışma şartları, nitelikli işgücü temini ve istihdam güvencesi ile birlikte kapsamlı bir reform paketi içinde değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti. Burkay, asgari ücretin sektörel ve bölgesel olarak farklı şekillerde uygulanabileceğini kaydetti.