АҚШ олимлари коинотда жуда кучли нурни қайд этди
“Telescope Array” лойиҳаси бўйича иш олиб бораётган халқаро тадқиқотчилар гуруҳи кузатув тарихида иккинчи бор коинотдан чақнаётган кучли нурни қайд этишди. Юта университети вакиллари хулоса қилишича, ҳозирча объектнинг табиати номаълум.
– Янги зарраларнинг манбагача бўлган траекториясини кузатиб бориш жараёнида энергия жуда юқорилиги туфайли хусусиятни аниқлаб бўлмаяпти, – дейди мутахассис Жон Мэтьюз.
Маълумот берилишича, 1991 йил “Пашша кўзи” номи берилган эксперимент жараёнида тадқиқотчилар 700 квадрат километр кенгликдаги телескоп панжараси ёрдамида тарихдаги энг кучли коинот нурини қайд этган эди. Нурни шакллантирган зарралар “Oh-My-God”, дея номланди.
Астрофизиклар маълум қилишича, галактикада бу қадар юқори қувватли нур тўлқини ҳали аниқланмаган. Зарра қуввати назарий жиҳатдан космик нур учун кўплик қилади. Таъкидланишича, бундай зарралар табиатда мавжуд эмас.
Шундан кейин, 2021 йил “Telescope Array” гуруҳи худди шундай қувватдаги яна бир коинот нурини аниқлади. Кейинроқ, 2023 йил ноябрда тадқиқотчилар японларнинг қуёш худоси шарафига “Аматерасу” номини олган зарралар янги фанни пайдо қилиши мумкинлиги ҳақида мақола ҳам эълон қилди.
Аввалроқ Корнелла университети астрономи Анна Хо раҳбарлигидаги олимлар гуруҳи “AT2022tsd” оптик транзиентни аниқлаганди. Нурнинг чақнаши Қуёш ёрқинлигидан юз миллиард марта кучли экан.