Новости за 12.01.2021

Бул тууралуу айыл чарба жана тамак-аш өнөр жай министри Тилек Токтогазиев бүгүн, 12-январда журналисттерге билдирди. Анын айтымында, мындай мүмкүнчүлүк өлкөнүн мал чарба тармагында бар. Министр ошол эле учурда Кыргызстан айыл чарба азыктарын, чийки затты кайра иштетип сатуучу хаб болуу мүмкүнчүлүгүнө ээ экенин да айтты: «Биз аймактагы транзиттик мүмкүнчүлүгүбүздү пайдалансак болот. Биз өзүбүздүн эле азык-түлүктү сатпай, башкалардын эт-сүтүн да кайра иштетип сатсак болот. Азыр Казакстандан, Орусиядан... Читать дальше...

Өзбекстандын президенти Шавкат Мирзиёев Кыргызстандагы президенттик шайлоодо көп добуш алган Садыр Жапаровду жеңиши менен куттуктады. 11-январда өзбек президентинин сайты тараткан маалыматка караганда, Мирзиёев Жапаровго телефон чалды. Өзбекстандын президенти Кыргызстандагы шайлоону маанилүү саясий иш-чара катары сыпаттап, өлкөдөгү бейпилдик өнүгүү үчүн маанилүү процесс экенин айтты. «Сүйлөшүүдө чек ара маселесине, соода алмашуу, энергетика жана айыл чарба багытындагы кызматташтыкка, аймак аралык мамилени өркүндөтүүгө да басым жасалды»... Читать дальше...

Президенттикке талапкер Абдил Сегизбаевдин шайлоо штабында иштеген журналист Нурзада Токтогулова Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитетке (УКМК) суракка чакырылды. Бул тууралуу Сегизбаевдин шайлоо штабынын басма сөз катчысы Мээрим Асанова «Азаттыкка» маалымдады. Анын айтымында, чакыруу кагазында Нурзада Токтогулова суракка күбө катары чакырылганы гана жазылган. «Бүгүн, 12-январь күнү, саат 17:00гө чакырылыптыр. Ошол убакта суракка кирди. Нурзада штабда пиар бөлүмүн жетектеп турган. Биздин... Читать дальше...

Британиянын «AstraZeneca» компаниясы Оксфорд университети менен бирге ойлоп тапкан вакцинасына уруксат берүүнү суранып Евробиримдикке кайрылды. Евробиримдиктин дары-дармектер боюнча агенттиги «AstraZenec» компаниясынын арызын чукул арада карап, ай соңунда вакцинаны колдонууга уруксат бериши мүмкүн экенин 12-январда билдирди. Еврокомиссия расмий бекиткенден кийин бул шаркеттин аймагында уруксат берилген үчүнчү вакцина болуп калат. Буга чейин «Pfizer-BioNTech» жана «Moderna» компанияларынын препараттары менен эмдөөгө уруксат берилген. Читать дальше...

2020-жылдын мартында коронавируска байланыштуу карантин киргизилгенден бери токтоп турган Бишкек-Исфана-Бишкек авиакаттамы 18-январдан тартып жанданат. Каттамдарды жумасына бир жолу «Тез Жет» авиакомпаниясы жүргүзөт.  Карантинде ички жана сырткы каттамдар токтотулуп, кийинчерээк Бишкек-Ош багыты жанданган. Жалал-Абадга, Баткенге такай каттамдар толук жолго коюла элек.  Бишкек-Исфана-Бишкек багыты Кыргызстандагы эң пайдалуу ички каттамы катары сыпатталат. Ал аркылуу Тажикстандын Согди облусунун тургундары Бишкекке... Читать дальше...

Түркиянын президенти Режеп Тайып Эрдоган Садыр Жапаровду Кыргызстандын президенттигине шайланганы менен куттуктады. Эрдоган куттуктоосунда президенттик шайлоо менен чогуу өткөрүлгөн референдумдун натыйжасы жакшылыктарга жышаан болуусуна тилектештигин билдирген. Түрк президенти мындан тышкары "стратегиялык өнөктөш болгон эки өлкөнүн жана кыргыз-түрк боордош элдин ортосундагы тыгыз достук менен бекемделген мамилесин жана кызматташтыгын мындан ары да өркүндөтүү үчүн биргелешип иштөөгө даяр экенин" билдирген. Читать дальше...

2022-жылы өтө турган футбол боюнча дүйнөлүк чемпионатка тандап алуу оюндарынын алкагында кыргыз курама командасынан бир жарым жылдык эс алуусунан кийин биринчи беттеши белгилүү болду. Мартта Кыргызстан Мьянма менен беттешет жана бул пандемиядан кийинки биринчи оюну болот.

Президенттик шайлоодо 80% жакын добуш алып алдыга чыккан Садыр Жапаров 11-январда Бишкектин борбордук Ала-Тоо аянтында чогулган элдин алдына чыгып сүйлөп, тарапташтарына ыраазычылыгын айтты. Ал мамлекет жетекчиси болуп оор учурда келип жатканын, мындан ары Кыргызстанда адилеттиктин жана мыйзамдуулуктун диктатурасы орной турганын айтты. Экономикада бир топ идеялары бар экенин, ишеничти толук актап, убадаларын 100% аткара турганын, элден ага ишеним жана зарыл учурда сын менен сунуштар керек экенин белгиледи. Читать дальше...

«10-январда өткөн шайлоодо Борбордук шайлоо комиссиясы (БШК) мыйзам бузууга бөгөт койгон жок». Президенттикке талапкерлигин койгон Адахан Мадумаров 12-январда ушундай билдирүү таратты. Аны «Азаттыкка» талапкердин жардамчысы жиберди.  Мадумаров БШКнын дарегине айтылган сынды алты жүйө менен негиздеген. Ал электрондук урналардагы бюллетендердин автоматташтырылган санагын Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитеттин (УКМК) өкүлдөрү көзөмөлдөгөнүн белгилеп, мунун мыйзамсыз экенин айтты. Андан тышкары... Читать дальше...

Дүйнө лидерлери 11-январда Парижде өткөн «Бир планета» саммитинде жер бетиндеги биотүрдүүлүктү коргоого үндөштү. Анын алкагында өнүккөн мамлекеттер жана эл аралык банктар алдыдагы төрт жыл ичинде «Улуу жашыл дубал» курууга 14,32 миллиард доллар бөлүп берүүгө макул болушту. Аталган дубал Африканын түндүгүндөгү Сахел аймагын чөлгө айланып кетишинен коргоого багытталган. Сахара чөлүнүн аянтынын өсүшү анын тегерек-четинде жашагандарды жакырчылыкка алып келип, ал жактан көчүп кетүүгө аргасыз кылууда. Читать дальше...

АКШнын Федералдык иликтөө бюросу (ФИБ) шайланган президенти Жо Байдендин 20-январда боло турган инаугурациясынын алдында «куралдуу каршылык акциялары» болушу ыктымал экенин эскертти. 11-январда маалымат каражаттарына түшкөн билдирүүдө «куралдуу каршылык акциялары» бардык 50 штаттын борборлорунда жана Капитолийдин имаратында да пландалып жатканы жазылган. Вашингтон шаары жайгашкан Колумбия аймагынан башка бардык штаттарда курал көтөрүп жүрүүгө уруксат берилген. ФИБдин маалыматында ошондой эле... Читать дальше...

Ысык-Көл облусунун Каракол шаарында 10-январда тез тамактануучу жайда газ баллон жарылып, бир кишинин өмүрү кыйылды. Каракол шаарынын мэри Эрмат Жумаев "Азаттыкка" билдиргендей, жарылуу борбордук базарда жайгашкан тез татым жайында болгон. Анда иштеп жаткан эки жигит жарылуу болгондо күркөдөн секирип чыгып кеткенге үлгүргөн. Ал эми 18 жаштагы кыз чыга албай калып, кайтыш болду. Күркөнү каза болгон Нурайым Аманкалиеванын жээн агасы ижарага алып иштетип жүргөн.

Дүйнөлүк саламаттык сактоо уюму (ДССУ) коронавируска каршы эмдөө башталса да быйыл жапырт иммунитет пайда болбошу мүмкүн экенин эскертти. Бул тууралуу уюмдун илимий адиси Сумья Сваминтан 11-январда билдирди. Ал «эгер жапырт иммунитет бир нече мамлекетте пайда болсо да бул дүйнө калкын коргой албайт» деди. Коронавируска каршы эмдөө өнөктүгүн жүргүзүү менен пандемияны жакынкы айларда токтотуу аракети болуп жатат. Жапырт иммунитет пайда болушу үчүн дүйнө калкынын 70-80% эмделиши керек. ДССУнун... Читать дальше...

Мындан ары кыргыз-орус алакасы кандай болот? Эксперттик көз караш.

12-январда Жогорку сот «Кумтөр Оперейтинг Компани» жана «Кумтөр Голд» компаниясынын кассациялык арызын карап жаткан судья Абылай Мухемеджанов тараптардын жүйөлөрүн угуп, отурумду 19-январга саат төрткө жылдырды. Буга сот процессине катышып жаткан өкмөттүн өкүлү Данияр Баратовдун толук даяр эместиги себеп болду. Аталган компания доогерлердин пайдасына чыккан сот чечимдерине каршы Жогорку сотко кайрылган. Бишкектин Октябрь райондук соту былтыр 10-августта Ысык-Көл облусунун тургундарынын цианид чуусуна байланыштуу доо арызын карап... Читать дальше...

Сокулук районуна караштуу Шопоков шаарындагы үйлөрдүн биринен өрт чыгып, төрт адам иске ууланды. Арасында карыя киши жана балдар бар. Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин (ӨКМ) маалыматына караганда, өрт 11-январда түндө чыгып, батирдин 10 чарчы метри күйгөн. Түтүнгө ууланган төрт адам: 90 жаштагы карыя, 45 жаштагы эркек киши , 15 жана 12 жаштагы эки кыз ооруканага жеткирилген. Дагы сегиз адам коопсуз жакка эвакуацияланган. 11-январда Кыргызстандын ар кайсы аймактарында 12 өрт катталган. Басымдуу учурда өрт кырсыктарына кургак чөптүн күйүшү... Читать дальше...

Мурдагы премьер-министр Кубатбек Боронов 12-январда Экономикалык кылмыштарга каршы күрөш боюнча мамлекеттик кызматка (Финансы полициясы) суракка келди. Ал суракка кирип баратып журналисттерге кайсы ишке байланыштуу чакырылганын билбей турганын, пандемия маалындагы сатып алууларга тиешелүү болушу мүмкүндүгүн айтты. Бирок ал кезде өкмөт жакшы иштегенин кошумчалады. Финансы полициясы ал күбө катары чакырылганын билдирген, бирок чоо-жайын маалымдаган эмес. Аталган мекеме 2020-жылдын октябрында... Читать дальше...

Кара-Суу районундагы Савай айыл өкмөтүнүн башчысы Мунарбек Сайпидинов Кылмыш кодексинин 320-беренеси ("Кызмат абалынан пайдалануу") фактысы боюнча сотко чейинки ачылган өндүрүш ишинин алкагында кармалды. Бул тууралуу Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитетинин (УКМК) басма сөз кызматы кабарлады. Маалыматка ылайык, Савай айылындагы орто мектепке курулган сопрт залдын курулушунун суммасы 1 млн. сомдон ашуун акчага ашыра бааланган, Мунарбек Сайпидинов башка жооптуу жетекчилер менен кошо спорт залды сапатсыз бүтүрүлгөнүнө карабай... Читать дальше...

Мөөнөтүнүн мурда өткөн президенттик шайлоодо көп добуш алган Садыр Жапаров шайлоого талапкер болуп катышкан атаандаштары менен кызматташарын айтты. Ал буга чейин да саясий күчтөрдү консолидация кылып, элдин башын бириктирүү ниетин билдирген. Президенттик шайлоонун алдын ала жыйынтыгы боюнча биринчиге чыккан Садыр Жапаров 11-январда Бишкектин Ала-Тоо аянтында тарапташтары менен жолукту. Ал айрым эстрада ырчыларынын концерти менен коштолду. Адатта Кыргызстанда шайлоодо жеңип чыккан талапкерлер мындай иш-чараларды уюштурбайт. Читать дальше...

Дүйнөлүк маалымат каражаттары да Кыргызстандагы президенттик шайлоого жакындан байкоо жүргүзүштү. Басылмалар менен сайттардын көбү алдыга чыккан Садыр Жапаровду улутчул, популист деп сыпатташат.

Москванын четиндеги Новорижск шоссесиндеги автокырсыктан төрт жоокер каза таап, 40тан ашыгы жаракат алды. 11-январда жүк ташыган автоунаа жоокерлерди ташып бараткан автобустар менен кагылышкан. Жүк ташуучу машиненин айдоочусу транспортту башкара албай калып, күү менен жол четинде токтоп турган автобустарды сүзгөн. ТАСС агенттиги Москва облусунун бийлигине таянуу менен ооруканадагы 45 аскердин 16сынын абалы оор экенин жазды. Учурда кырсыкка себеп болгон машиненин айдоочусу кармалып, тергөө иштери башталганы кабарланды.

Жогорку сотто бүгүн, 12-январда «Кумтөр» алтын кен компаниясынын цианид чуусуна байланыштуу кассациялык арызы каралат. Бул тууралуу доогерлердин өкүлү Эркингүл Иманкожоева «Азаттыкка» билдирди. Анын айтымында, аталган компания доогерлердин пайдасына чыккан сот чечимдерине каршы Жогорку сотко кайрылган. Бишкектин Октябрь райондук соту былтыр 10-августта Ысык-Көл облусунун тургундарынын цианид чуусуна байланыштуу доо арызын карап, «Кумтөр» алтын кен компаниясын 17 доогер кишиге 400 миң сомдон кенемте төлөөгө милдеттендирген. Читать дальше...

Кыргызстандагы «Жалпы иш» коомдук фонду 10-январда өткөн кезексиз президенттик шайлоо жана башкаруу тартибин аныктоо боюнча референдумдун жүрүшүнө жүргүзгөн мониторингдин баштапкы жыйынтыгын жарыялады. Уюмдун 11-январда чыгарылган тыянагында шайлоо мыйзамга ылайык өткөнү менен ага шайлоочулар аз келгени жана бир катар олуттуу эреже бузуулар менен коштолгону айтылат. Шайлоо күнү аталган коомдук фонд өлкө аймагындагы 500 добушканага көз салган. Уюмдун байкоочулары шайлоочулардын көбү тизмеде жок... Читать дальше...

АКШ бийлиги Байдендин ант берүү аземи күнүнө утурулай куралдуу нааразылык чаралары болушу ыктымалдыгын эскертти. Демократтар Трампка импичмент жарыялоо боюнча резолюция долбоорун сунушташты. АКШнын Федералдык тергөө бюросу шайланган президент Жо Байден ант кармачу күнгө – 20-январга утурулай өлкөнүн ар кыл аймактарында куралданган топтор нааразылык чараларын өткөрүшү ыктымал, деп эскертти. 11-январда АКШнын медиа каражаттарынын колуна тийген Федералдык тергөө бюросунун бюллетенине караганда... Читать дальше...

12-январда эртең менен Монголиянын түндүк-батышындагы Хубсугул (монголчо: Хөвсгөл – Hövsgöl) көлүнүн аймагында 6,8 даражага жеткен кубаттуу жер титирөө болду. Бул аймак Орусияга чектеш келет жана Чыгыш Саян тоолорунун этегинде жайгашкан. АКШнын геологиялык иликтөө борборунун маалымдашынча, жер титирөөнүн чордону Хубсугул көлүнүн таманында орун алды. Бул жер титирөө чордону Орусиянын Иркутск шаарынан 200 чакырымдай алыстыкта жайгашкан. Жер силкинүү көл таманында 10 чакырымдай тереңдикте орун алды. Читать дальше...