Новости за 23.08.2023

د هوا پېژندنې د ادارو له اټکل سره سم سر له سبا د اوونۍ تر اخره په ننګرهار، کونړ، لغمان، خوست، پکتیا او پکتیکا کې د ورښتونو له امله د سېلابونو د بهېدو امکانات شته. د طالبانو د اوبو او انرژي وزارت نن په یوه خبرپاڼه کې په دغو ولایتونو چې ورښتونه او د واورو د ویلو کېدو امکانات په‌کې لیدل کېږي، له خلکو غوښتې چې د سیندونو له غاړو د سېلابونو په وخت ژر تر ژره ځانونه خوندي ځایونو ته وباسي. د اوړي په پيل کې د افغانستان په بېلابېلو ولایتونو کې د سېلابونو له امله تر پنځوسو ډېرو کسانو خپل ژوند له لاسه ورکړ.

د افغانستان د فوټبال د ۱۷ کلنو ځوانانو ملي لوبډلې ایران ته دوه د یو پر وړاندې ماتې ورکړه. دغه سیالي چې نن د مرکزي اسیا یا کافا اتلولیو په ترڅ کې ترسره شوه، افغانستان د لوبې په لومړۍ او دویمې نیمايي کې یو یو ګول ترسره کړ او په دې سره یې د ایران پیاوړې لوبډلې ته دوه د یو پر وړاندې ماتې ورکړه. دا په روانو سیالیو کې د افغانستان دویمه بریا ده. افغان لوبډلې په خپلې لومړۍ لوبه کې قرغزستان هېواد ته درې د صفر پر وړاندې ماتې ورکړې وه، خو کوربه تاجکستان ته یې بیا درې د یو پر وړاندې بایللې وه. ټاکل شوې... Читать дальше...

د 'شنبه‌های ارغواني غورځنګ'، د پخوانیو افغان پوځیانو د وژلو، ربړونې او تري تم کولو په اړه د یوناما راپور ته په اشارې سره وايي چې دا د پخوانیو پوځیانو پر وړاندې د جنایتونو یوه وړه برخه ده. یاد غورځنګ، د يوې اعلاميې په خپرولو سره ادعا کړې چې د طالبانو حکومت په تېرو دوو کلونو کې په بېلابېلو ولايتونو کې ګڼ شمېر پخواني سرتېري نيولي او پرته له دې چې جرم يې ثابت شي، وژلي يې دي. دغه غورځنګ په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د استازولۍ یا یوناما د سه شنبې ورځې راپور ته په اشاره ویلي چې د وژل شویو یا تري تم... Читать дальше...

اوکرایني چارواکو د اودیسې پر بندري ښار د روسیې د تازه بریدونه خبر ورکړی دی. د بریدونو دا لړۍ وروسته له هغې پیل شوې چې پر مسکو د بې‌پیلوټه الوتکو د بریدونو راپورونه ورکړل شول. په همدې حال کې یو روسي چارواکی ادعا کوي چې پر مسکو د بې‌پیلوټه الوتکو په برید کې درې ملکیان وژل شوي دي.

د ملګرو ملتونو د ماشومانو د ملاتړ وجهي صندوق یا یونېسف وايي، افغانستان په نړۍ کې یو له هغو هېوادونو څخه دی چې ناچاوده ماینونه په‌کې شته او د دغو ماینونو ډېری قربانیان ماشومان دي. د ملګرو ملتونو د ماشومانو د ملاتړ وجهي صندوق یا یونېسف وايي، افغانستان د نړۍ یو له هغو هېوادونو څخه دی چې ماینونه او ناچاوده جنګي مهمات په کې شته او د دغو مهماتو او ماینونو تر ټولو ډېری قربانیان ماشومان دي. یونېسف د سه شنبې په ورځ په خپله ایکس شبکه یا پخوانۍ ټویټر پاڼه لیکلي چې په افغانستان کې د ماینونو او ناچاودېدونکو مهماتو د تلفاتو شاوخوا ۸۵ سلنه ماشومان دي. Читать дальше...

د الحبتور ګروپ په نوم د یو کاروباري مرکز مشر خلف بن احمد الحبتور وايي، د طالبانو حکومت هغه ۱۰۰ نجونه چې غوښتل یې د اګست ۲۳مې پر سهار په دوبۍ پوهنتون کې د زده کړو لپاره سفر وکړي، د کابل له هوايي ډګره ستنې کړي دي.

د لوبو له میدانه په خپرونه کې به واورئ چې پاکستان په لومړۍ سیالۍ کې په ستر توپیر افغانستان ته ماتې ورکړه. د فوټبال د ۱۷ کلنو ځوانانو ملي لوبډلې د مرکزي اسیا په سیالیو کې په لوبو بوخته ده. د تکواندو نړیوالو سیالیو کې دوه افغان لوبغاړو د سرو زرو مډالونه ګټلي دي. په دې خپرونه کې مو د تکواندو له هغه لوبغاړي سره ځانګړې مرکه کړې چې د سرو زرو مډال یې ګټلی. دغه راز د خپرونې په وروستۍ برخه کې بیا د افغانستان او پاکستان په ترسره شوې سیالۍ له دوو مېلمنو سره خبرې شوي. د لوبو له ميدانه خپرونه، چې هره... Читать дальше...

د خیبر پښتونخوا په ټانک ښار کې نن د وسله‌وال برید په ترڅ کې یو پولیس ووژل شو او یو شمیر ملکیان ټپيان شول. په ټانک کې چارواکي وایي، په موټر سایکل یوه کس پر یوه افسر ډزې وکړې. چارواکو د ټپي شویو ملکیانو د روغتیایي وضعیت او شمېرو په اړه څه نه دې ویلي. تر دې دمه کومې ډلې د دې برید مسوولیت نه دی منلی.

هند د سپوږمۍ په جنوبي برخه کې خپله سپوږمکۍ د نوي ډیلي په وخت نن مازدیګر شپږ بجې او څلور دقیقې کېنوله. ساینسپوهان وایي چې ښایي هلته کنګل شوې اوبه او ارزښتمن عناصر وموندل شي. سپوږمۍ ته د هند دا ماموریت څو ورځې وروسته تر دې بریالی شو چې د روسیې ورته ماموریت ناکامه شو. د هند یوه پخوانۍ هڅه په ۲۰۱۹ کال کې ناکامه شوې وه.

د بشري حقونو د ملاتړ ۵۱ سازمانونو او د بېلابېلو برخو شاوخوا ۹۰ فعالانو په یو سر خلاصي لیک کې د طالبانو له بنده د زده کړو په برخه کې د فعال او د قلم لار بنسټ د مشر مطیع‌الله ویسا د خوشې کېدو غوښتنه کړې ده. لسګونه مدني فعالانو، د بشري حقونو او زده کړو د برخې فعالانو، د بشر د حقونو ملاتړو سازمانونو، ژورنالیستانو او ډیپلوماټانو؛ نړیوالې ټولنې ته یو سر خلاصی لیک استولی او د زده کړو د فعال او قلم لار بنسټ د مشر مطیع‌الله ویسا د خلاصون غوښتنه یې کړې ده. د بشري حقونو د ملاتړ ۵۱ سازمانونو او د بېلابېلو برخو شاوخوا ۹۰ فعالانو لاسلیک کړی دی. Читать дальше...

د چندریان – ۳ په نوم د هند فضايي یا خلايي ماموریت بېړۍ د اګست پر ۲۳مه د سپوږمۍ له جنوبي قطب سره نېږدې ورښکته شوه. هندي وزیراعظم نرېندرا مودي له جنوبي افریقا څخه په وینا کې وویل، "هند اوس تر سپوږمۍ ورسېد." نوموړی هلته د مخ پر ودې او لوی اقتصاد لرونکو هېوادونو ټولنې (برېکس) په سرمشریزه کې ګډون کوي. هند تر دې مخکې د چندریان – ۱ او چندریان – ۲ په نوم دوه بېړۍ د سپوږمۍ پر لوري استولې وې خو هغه ماموریتونه ناکامه شوي ول. د چندریان – ۳ بېړۍ ګاډی به اوس د سپوږمۍ پر سطحه ګرځي او له هغه ځایه به د هند د فضايي څېړنو مرکز ته انځورونه او معلومات استوي. Читать дальше...

د اوکراین د کورنیو چارو وزیر نن پر خپلې ایکس شبکې یا پخواني ټویټر لیکي، د روسیې په بریدونو کې په شمال ختیځ کې د روسيې سره سرحد ته نږدې پرته د رومني په نوم ښارګوټي کې د یوه ښوونځي دوه کارکوونکي وژل شوي دي. هغه ویلي چې ښوونځی په بشپړ ډول ویجاړ شوی او دوه تنه لا هم تر ماتو ګوډو لاندې بند پاتي دي. دا په داسې حال کې ده چې اوکرایني چارواکو نن ویلي، د روسيې بې پیلوټه الوتکو د څلورو پرله‌پسې ساعتونو لپاره د اودیسې پر بندري ښار بمباري کړې ده. ویل شوي چې په دې بریدونو کې تاسیساتو ته زیان رسېدلی او د غَلو سیلوګانو هم اور اخیستی ده. Читать дальше...

د دې اوونۍ "د مشال تر رڼا لاندې" کې په پاکستان کې د مذهب سپکاوي په تور د مذهبي لږکيو او یا نورو مسلمانانو په نښه کولو د پېښو بېلا بېل اړخونه بحث شوي دي.

د طالبانو حکومت د هغو لسګونو نجونو د سفر مخه نیولې چې غوښتل یې نن سهار د زده‌کړو لپاره دوبۍ ته ولاړې شي. د الحبتور ګروپ مشر میلیاردر خلف بن احمد الحبتور وايي، د طالبانو حکومت هغه سل نجونې چې غوښتل یې نن سهار په دوبۍ پوهنتون کې د زده‌کړو لپاره سفر وکړي، له هوايي ډګره بېرته ګرځولي دي. هغه په خپله د ایکس شبکه یا مخکیني ټویټر په یوه پیغام کې د طالبانو په دې عمل سخت انتقاد کړی او د دوی دا پرېکړه یې تراژیدي او د انسانیت، تعلیم، مساواتو او عدالت په اصولو ګوزار بللی دی. هغه زیاته کړه: "زه نن په دې پرېکړه ډېر مایوسه یم. Читать дальше...

د افغانستان د پخواني پاچا مرسیډیز بنز موټر د امریکا متحده ایالاتونو په یوه نندارتون کې غوره جایزه ترلاسه کړه. دغه موټر 'پیبل بیج کانکورز دالیګانس' نندارتون اعلان کړی چې سږ کال د دې نندارتون تر ټولو غوره موټر د ۱۹۳۷ کال د بنز کمپنۍ محصول دی. دا موټر هغه وخت د افغانستان د پخواني پاچا محمد ظاهر شاه په غوښتنه جوړ شوی و. د دې نندارتون په بیان کې راغلي چې اوسمهال په نړۍ کې د دې موټرو یوازې درې دانې پاتې دي. په بیان کې راغلي، له ۱۹۵۰ کاله را وروسته دا موټر پنځه ځلې پېر و پلور شوی دی. ویل شوي چې... Читать дальше...

د افغانستان د خبریالانو مرکز وايي، په وروستیو دوه اوونیو کې د افغانستان په بېلابېلو سیمو کې د طالبانو د حکومت له لوري ۱۱ خبریالان نیول شوي چې له ډلې یې نهه لا هم بندیان دي. د خبریالانو د ملاتړ بېلابېل بنسټونه تاييدوي چې په تېرو دوو اوونیو کې په افغانستان کې ۱۱ خبریالان نیول شوي چې د طالبانو دې کړنې د رسنیو او خبریالانو جدي اندېښنې راپارولي دي. د افغانستان د خبریالانو مرکز په یوه اعلامیه کې چې تېره ورځ ناوخته خپره شوه ویلي چې په دې یولسو خبریالانو کې دوه یې بېرته خوشې شوي او نهه لا هم طالبانو سره بندیان دي. Читать дальше...

د پاکستان د بېړنیو خدمتونو ادارې نن اعلان کړی چې د پنجاب ایالت د سېلاب ځپلو سیمو څخه شاوخوا سل زره کسان امن‌ ځایونه ته انتقال شوي دي. وروستیو سېلابونو د پاکستان په پنجاب کې په سلګونه کلي او په زرګونه هکتار زراعتي ځمکو ته زیان رسولی دی. دا سېلابونه هغه مهال راووتل چې د اګست په ۲۰مه د سوټلاج د سیند د اوبو کچه لوړه شوه. د پاکستان د پنجاب ایالت چارواکو اعاد کړې چې هندي چارواکو له سختو بارانونو وروسته د مخزن اوبه سوټلاج سیند ته خوشې کړې چې د دې سیند د اوبو کچه ورسره لوړه شوې ده. په هند کې هم د... Читать дальше...

د افغانستان د بشري حقونو په اړه د ملګرو ملتونو ځانګړی راپور ورکوونکی ریچارډ بېنیټ وايي، له طالبانو سره د بشري سرغړونو په اړه حساب او کتاب د نړیوالې ټولنې د راتلونکي تعامل د پالیسۍ اصلي ټکی دی. د طالبانو حکومت له‌خوا د مخکنیو افغان امنیتي او دفاعي ځواکونو د وژنې، شکنجې او زنداني کېدو په اړه د یوناما له راپور وروسته، ریچارډ بېنیټ وايي؛ د تېرو دوو لسیزو د نږدې ټولو لاسته راوړنو د له‌منځه تلو سره هممهاله، له طالبانو سره د نړیوالې ټولنې د تعامل د پالیسۍ مهم عنصر د بشري حقونو د نقض په اړه حساب او کتاب دی. Читать дальше...

د پنجاب په جړاوالا کې د اګست پر ۱۶مه پر دوو عيسويانو، اسلامي مقدساتو ته د سپکاوي تر تور وروسته پارېدلو خلکو پر کلیساګانو او د عیسایانو پر کورونو برید وکړ، ورته یې اور واچاوه او هغه یې چور کړل. تر دې وروسته په ټول هېواد کې مظاهرې وشوي او حکومت له اغېزمنو عیسویانو سره د مالي مرستو ژمنه هم وکړه. خو د جړاوالا عيسويان اوس هم خپلو کورونو ته له تګه ډارېږي. د رویټرز اژانس له ویډیو جوړ رپورټ.

د ملي پوځي اکاډمي ځینې هغه فارغان چې د نورو زده کړو لپاره د کابل پوځي ښوونیز مرکز ته معرفي شوي ادعا کوي وايي، له دې امله چې درې کاله یې په تېر جمهوري حکومت کې پوځي زده کړې کړي، په دې مرکز کې د طالبانو له لوري توپیري او غیر مسلکي چلند ورسره کېږي. د ملي پوځي اکاډمي ځینې فارغان چې له څلور کلنو زده کړو وروسته د کابل پوځي ښوونیز مرکز ته معرفي شوي، ادعا کوي چې په دې مرکز کې توپیر چلند ورسره کېږي. دوی چې وايي، شمېر یې ۳۸۴ تنو ته رسېږي، له ازادي راډيو سره یې په خبرو کې زیاته کړه چې په غیر رسمي وخت کې... Читать дальше...

شوکت عباس دعوه وکړه چې په خیبر پښتونخوا کې په بریدونو کې ککړ یوشمېر وسلوال له افغانستانه هلته وراوښتي ول. نوموړي دا څرګندونې پر داسې مهال کړې دي چې په وروستیو کې د پاکستان حکومت او پوځ په بیا بیا تور پورې کړ چې د تحریک طالبان پاکستان (ټي ټي پي) وسلوال په افغانستان کې پټنځایونه لري.

ژغورونکو د اګست پر ۲۲مه شپې مهال د خیبر پښتونخوا په بټګرام کې د سیند پر سر له زانګو څخه ټول کسان وایستل. د ژغورنې عملیات له ۱۵ ساعتونو راهیسې روان ول. د سیمې اوسېدونکي وايي، نه پوهېږي چې پوځي هېلېکاپټرې ولې تر ساعتونو وروسته هم د بند پاتې کسانو په ژغورلو و نه توانېدې. نور د اې اېف پي له ویډیو په جوړ رپورټ کې.

ناقانونه کډوال اکثر د بوسنیا له لارې اروپايي هېوادونو ته د تګ هڅه کوي. خو یوشمېر داسې کډوال هم دي چې هلته پناه غواړي او پاتې کېږي. له دوی څخه یې یو افغان نجیب نظري هم دی چې جرمني ته د تګ پر ځای په بوسنیا کې پاتې شو. دا چې ولې؟ ځواب یې د مشال راډیو د بوسنیایۍ څانګې په ویډیويي رپورټ کې.

جولي د ویسا په نوم په یو لیک کې چې یو نقل یې مشال راډیو ته هم رسېدلی دی، ویلي چې د ویسا د خلاصون او د نجونو پر زده کړو د ټولو بندیزونو لیرې کولو غوښتنه کوي او خپل غږ پورته کوي چې نوموړی او نور فعالان خپل مهم کار ته د دوام ورکولو جوګه شي.

د خوړو نړیوال پروګرام یا 'ډبلیو ایفه پي' په هرات ولایت کې د اوبو د یوه لرغوني ژور کانال د بیا فعاله کېدو خبر ورکوي. د دې پروګرام د افغانستان څانګې پرون سې شنبې پر ټولنیزې شبکې ایکس پاڼه کې ویلي چې د هرات په آسیاباد سیمه کې یې د اوبو دغه ژور کانال چې څو سوه پېړۍ تاریخ لري، بېرته رغولی او له اوبو څخه به یې په سلګونه کورنۍ ګټه پورته کوي. د خوړو نړیوال پروګرام همدارنګه ویلي چې په افغانستان کې وچکالۍ د دې هېواد اکثره سیمې اغېزمنې کړي، د خوراکي مواد تولید یې ګډوډ کړی او خلک یې مجبوره کړي چې خپل کورونه پرېږدي. Читать дальше...