Новости за 09.06.2018

Нохчийчоьнан цIарх Оьрсийчоьнан Пачхьалкхан Думан депутато Саралиев Шамсаила сацам бина къаьмнийн меттанаш Iамор бахархойн лаамехь дуьтучу низаман проектана кIел ша куьг яздар юхадаккха. Цунах лаьцна Саралиевс хаам бина шен телеграм-каналехь. Госдуман сайтан агIона тIехь долчу цу проектан авторшна юкъахь хIинца яц цуьнан цIе. Саралиевна хетарехь, Iамош берг ненан мотт белахь иза Iамор тIехь хила деза дешархошна а. Хаьлхо цо хаам бинера, Госдуме проект кховдош депутатийн тобано юьхьарлаьцнарг... Читать дальше...

Украинин а, Оьрсийчоьнан а президенташа Порошенко Петрос а, Путин Владимира а телефонехула къамел дина. Цу шиммо барт бина, масала, шина пачхьалкхан омбудсменаш хьовсийта чубоьхкинарш муьлхачу хьелашкахь хан токхуш бу. Кремлан сайта тIехь арахецначу хаамехь аьлла ду, къамел Украинин агIонан дехарца хилла хиларх лаьцна. Украинин зорбанан сервисо бинчу хаамца, Порошенкос дIахьедина, Оьрсийчуьрчу набахташкара а, колонешкара а сихонца Украинера политикан тутмакхаш дIахеца беза аьлла. Шен агIор Путина а дIахьедар дина... Читать дальше...

Оьрсийчоьнан ФСБ-н инарло Феоктистов Олега схьадехна экономика кхиаран министр хиллачу Улюкаев Алексейна кхаъ луш ша лелийна долу 2 миллион доллар. Цунах лаьцна хаам бина "Би-Би-Си" оьрсийн сервисо. Улюкаев лецира "Роснефть" компанин Москох офисехь 2016-чу шарахь Лахьан-баттахь. Цу компанин куьйгалхочо Сечин Игора беллера министре, чохь йоьхьаш долу тускар а, тоьрмиг а. Цу тIоьрмигана чохь хиллера 2 миллион доллар. И операци кечйинарг хилла инарла Феоктистов. Цо чIагIдо, ша и ахча цIе ца йоккхучу бизнесхочуьнгара цхьана ханна даьккхинера... Читать дальше...

Советан заманахь таIзар лайначу нехан архивера кехаташ хIаллакх дина бохург харц ду, боху Оьрсийчоьнан чоьхьарчу гIуллакхийн министраллан когаметто Зубов Игора. Цо билгалдаккхарехь, тидаме оьцу кехаташ вуно чIогIа жоьпалла долу документаш ду, гуттаренна а дIадехкина латто дезаш долу. Нагахь чувоьллина а, таIзар лайна а хиллачу стеган кехаташ карош дацахь, иза ша къастийна талла деза, боху Зубовс. И хаам баржийна Оьрсийчоьнан президенто Iуналла дечу адамийн бакъонашкахула кхеташонан сайта тIехь. Читать дальше...

Нохчийчоьнан прокуратуро Соьлж-ГIалан Ленинан кIоштахь талламаш бина бусулба сурсаташ духкучу туьканашкахь. Цунах лаьцна хаам бо Сhechnyatoday сайто. Прокурорашца рейде арабевлла хилла динца йоьзначу Iедалан урхаллан а, чоьхьарчу гIуллакхийн министраллан белхахой а. Бусалба духар а, жайнаш а, кхин долу а сурсаташ духкучу туьканашкахь цу наха лоьхуш хилла экстремизман чулацам болу хIуманаш. Эшахь а аьлла, махбархой варе бина прокурораша, нагахь цу тайпаниг, къаьсттина Iедалша экстремизман ю аьлла лаьрра литература... Читать дальше...

ГIалгIайчоьнан куьйгалхочо Евкуров Юнус-Бека дийцарехь, Несарахь байина тIемалой Марха досту де тIекхочуш теракт ян кечлуш хилла. Цунах лаьцна хаам бо ТАСС агенталло. Евкуровс хаам барца, цу наха дан леринарг хьокъехь таллам бу дIахьош. ТIом бале хьалха байинарш карабало гIоьртира Iедалш боху цо.  "Цаьрца дийцарш дIадаьхьира кIоштан куьйгалхочо а, меттигерчу Iедалша а. Бандиташ реза ца хилира карабахка, ткъа шаьш схьалаца гIоьртинчу ницкъаллин структурийн белхахошна тIе герз туьйхира цара. Дуьхьал герз а тоьхна... Читать дальше...

Къилбаседа ХIирийчуьрчу Виноградное эвлахь дов иккхина хилла шина вешийн, яздо Кавказ.Реалиино. Бага а йиттина, вовшашна буй-тIарий дан волавелла и шиъ. Эххаре а 45 шо долу ваша тоьлла. Цо буй биттина кхетам чуьра ваьккхина шен 55 шо долу ваша. Дарбанан хIусамехь, кхин метта а ца вогIуш, иза велла. Бехкениг къайлаваьлла. Иза лоьхуш бу полисхой.

Нохчийчохь кхело бехке винарг ву Веданан кIоштара вахархо. WhatsApp-хула дIахьажийна хилла цо шена хазахетта йиш. Иза зулам лерина интернетехь Муцураевн эшарш яржош болу нах лохучу прокуратуран белхахоша. Цара кхеле велла и стаг. Ткъа суьдхочо 150 туьма гIуда тоьхна Муцураев кхолларалла езачунна экстремистийн материалаш яржорна, хаам бо "Кавказского узело". Веданхочо яржийнарг муьлха йиш ю хоуьйтуш дац. Муцураевн аз дика девзаш ду Нохчийчохь хьовха, ерриг а Оьрсийчохь а бардийн кхолларалла дукха езачу нахана. Читать дальше...

ОвхIанистанехь "Талибан" тоба реза хилла Марха достучу кхаа дийнахь, тIом а сацийна, Iедалшца машаран маслаIат дан. Цунах лаьцна хаам бо цу махкарчу зорбанан гIирсаша. Кху беттан 7-чохь ОвхIанистанан президенто ГхIани Ашрафа махкахь дIакхайкхийна цхьана ханна герзаш деттар сацоран раж. Иза сатесна вара тIемаш совцо аьтто хила мега Мангал-беттан 11-чохь аьлла. Ашрафа маслаIат кхайкхадале, парламентан харжамаш тIекхочуш а болуш, ОвхIанистанан Iедалша чIагIбинера тIалибашца шаьш дIахьош болу къийсам. Читать дальше...

Францехь, 20 шо хан а тоьхна, чувоьллина Нохчийчуьра схьаваьлла Берсанов Руслан. Иза бехке вина 2011-чу шарахь Оьрсийчуьра бизнесхо Лапин Михаил верна, хаам бо РИА Новости, нохчачуьнан адвокатана Сидорова Иринина тIе а тевжаш. Берсанов бехке веш сацам бинарг ю бехкъасторхойн кхел. Таллам бича гучудаьлларг иштта ду. 2011-чу шарахь Зазадоккху-баттахь «Саратовстройстекло» компанин директор Лапин Михаил а, цунна евза Православнова Елена а Франце деана хилла, цу мехкан къилбехь Лаьттаюккъерчу хIорда... Читать дальше...

Роскомнадзоро блок дIаяьккина ша 7 милион сов IP-адресна кхайкхийна йолу. Цунах лаьцна хаам бина йихкиначу сайташна терго ечу RKNShowtime телеграм-канало. Дехкар юхадаьккхинчу адресашна юкъахь ду Amazon-ан адресаш а. Карарчу хенахь тIекхача аьтто боцуш дуьсуш ду Роскомнадзоро дихкина долу 3 милон сов интернетан адрес. Оьрсийчоьнан ФСБ-н дехарца Telegram дIакъовлар тIедожийнера кхелахошна Роскомнадзоро Охан-беттан 16-чохь. Цу урхалло ФСБ-не дIакхачаде аьллера Оьрсийчуьрчу бахархоша вовшашка дIасакхоьхьуьйту хаамаш босту догIанаш. Читать дальше...