Новости за 17.11.2021

Он миллион калкы бар Чех Республикасында бүгүн, 17-ноябрда 22 479 кишиден коронавирус аныкталды. Бул пандемия башталгандан берки эң жогорку көрсөткүч. Ушундай эле курч кырдаал Чехияга коңшулаш жайгашкан Австрия, Германия жана Словакияда байкалууда. Чехия эмделгендердин саны боюнча Европанын башка өлкөлөрүнөн артта калды. Өлкөдө вакцина алгандар калктын 57,6% түзөт. Ал эми Европада орточо көрсөткүч 69%. Коронавирус пандемиясынын акыркы толкунунда Чехия мурдагыдай кылып катаал чектөөлөрдү киргизген эмес. Читать дальше...

Өкмөт Бишкекте абанын булганышы боюнча көйгөйдү иликтөө, элдин ден соолугун коргоо жана маселени чечүү чараларын ыкчам иштеп чыгуу боюнча мекеме аралык өзгөчө комиссия түздү. Бул тууралуу 17-ноябрда Министрлер кабинетинин маалымат кызматы билдирди. Мамлекеттик жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын өкүлдөрү кирген комиссияны Бишкек шаарынын мэри Айбек Жунушалиев жетектемей болду. 15-ноябрда Министрлер кабинетинин төрагасы Акылбек Жапаров өткөргөн жыйында борбордогу ыш маселеси көтөрүлүп... Читать дальше...

Бүгүн, 17-ноябрда кыргыз кино кызматкерлеринин кесиптик күнү белгиленип жатат. Буга байланыштуу Токтогул Сатылганов атындагы Улуттук филармонияда кыргыз киносунун  жана белгилүү кинорежиссёр Болот Шамшиевдин 80 жылдык маарекеси чогуу белгиленди. Иш-чара концерттик программа жана сүрөт көргөзмө менен коштолду. Ага белгилүү коомдук жана маданий ишмерлер, кино өкүлдөрү катышты. Кыргыз киносунун 80 жылдык салтанатында Болот Шамшиевдин чыгармачылык жолуна басым жасалып, ал тасмага түшүргөн каармандардын... Читать дальше...

Арзандатылган баадагы көмүр Бишкектен тышкары башка аймактарга да жеткириле баштайт. Бул тууралуу бүгүн 17-ноябрда “Азаттык” радиосуна “Кыргызкөмүр” мамлекеттик ишканасынын маалымат катчысы Жийде Зоотбекова билдирди. Анын айтымында, өткөн түнү Кара-Кечеден Бишкекке көмүр жүктөлгөн кошумча  50 машине чыкты. Буга чейин борбор калаада ачылган эки кампадан тышкары башка жерлерде жана аймактарда да баасы 3 миң сомдук кампалар ачылат. Суук түшкөнү көмүр Бишкекте 6-7 миң, республиканын түштүк аймагында 8-10 миң сом сатыла баштаган. Читать дальше...

Ак-Жар конушу Бишкектин борбордук аянтынан 10 чакырым алыс жайгашкан. 2005-жылкы ыңкылаптан кийин пайда болгон конушта эл турган жери, үйлөрүнүн документтери жок жашап келет. Мындан улам алардын жол, суу, мектеп, бала бакча сыяктуу инфраструктуралык жана социалдык көйгөйлөрү чечилбей турат.

Кыргызстан мусулмандар дин башкармалыгынын жетекчиси Замир Ракиев, аалымдар кеңешинин төрагасы Көчкөнбай Садиллаев баштаган делегация Өзбекстанга сапар менен барды. Бул тууралуу муфтияттын басма сөз кызматы кабарлады. Маалыматка караганда, кыргыз делегациясын Өзбекстан мусулмандарынын муфтийинин орун басары Хамиджан Эшматбеков, Анжиян облусунун казысы Мырзамаксым Алимов баштаган дин кызматкерлери тосуп алышты. Алар өзбек муфтийи Нуруддин ажы Халыкназаровдун саламын айтышты. Жолугушууда тараптар кызматташууну... Читать дальше...

“Кыргызкөмүр” мамлекеттик ишканасы Кара-Кече кенинде кандайдыр бир нааразылык акциясы болуп жатканы тууралуу маалыматты четке какты. Мекеменин маалымат катчысы Жийде Зоотбекова бул тууралуу бүгүн, 17-ноябрда “Азаттык” радиосуна комментарий берип жатып кенде абал тынч экенин айтты жана көмүр ташыган айдоочулардын нааразылыгын төмөнкүчө түшүндүрдү: “Себеби алар бир күндө 150 миң сомго көмүр сатышчу. Анын 80 миңи чөнтөгүнө таза киреше болуп турчу. Ошого байланыштуу алар каршылык ойлорун айтып жатышат. Читать дальше...

Бүгүн, 17-ноябрда кыргыз киносунун түптөлгөнүнө 80 жыл толду. 1941-жылы 17-ноябрда Фрунзеде (азыркы Бишкек) “Кыргызфильм” киностудиясынын пайдубалын түптөгөн хроникалык-даректүү тасмалар студиясы ачылып, алгачкы жолу “Советская Киргизия” деген кинохроника тартылган. 1960-1970-жылдары тартылган тасмалар “Кыргыз керемети” деген атка татыган.

Суук түшөрү менен Борбор Азияда электр энергиясына болгон таңкыстык курчуду. Борбор Азиянын бүтүндөй калкына, Батыш Казакстандан тартып Тажикстандын түштүгүнө чейин электр жарыгы үзгүлтүк менен берилүүдө. Бул элге чоң түйшүк алып келди. Миллиондогон кишинин жашоосуна таасир эткен мындай жагдай өзгөчө кырдаал жаратып коюшу мүмкүн. Көп учурда өкмөттөрдүн энергетика тармагын жакшыртуу максатында ири суммадагы каражаттарды салып келгенин эске алсак, үзгүлтүктүн себебин түшүнүү кыйын. 14-октябрда... Читать дальше...

Америкалык Pfizer фармацевтикалык компаниясы БУУ колдогон уюм менен келишим түзүп, коронавируска каршы жакыр өлкөлөр үчүн жасалган, вакцинага салыштырмалуу баасы арзаныраак таблетканы чыгара баштайт. Pfizer компаниясы билдиргендей, келишим дүйнө калкынын жарымы жашаган кирешеси төмөн болгон 95 өлкөнү камтыйт. Фарм-гигант дарыны өндүрүү лицензиясын Медициналык патенттик пулга (MPP) да берерин айтып, анын баасын арзандатуу максатында кирешесинен акча талап кылбастыгын билдирди. Ушул айдын башында Pfizer вирус жуктуруп... Читать дальше...

Өткөн апта соңунда Стамбул шаарында Түрк кеңешине мүчө өлкө башчыларынын сегизинчи саммити өтүп, кеңешти мындан ары "Түрк мамлекеттер уюму" деп атоо чечими кабыл алынды. Самиттин жыйынтыгында, өлкө башчылары "Түрк дүйнөсүнүн көз карашы – 2040" стратегиялык документине кол коюп, бардык тармактарда кызматташтыкты күчөтүүнү убадалашты. Мунун алдында эле, 3-4-ноябрда Түркиянын Стамбул шаарында түрк тилдүү мамлекеттердин билим берүү министрлери жана окумуштуулар катышкан жыйын өттү. Анда “Жалпы түрк тарыхы”... Читать дальше...

Бишкекте бир мандаттуу шайлоо округу боюнча талапкердин өкүлү добуш сатып алуу фактысы боюнча кармалды. Бул тууралуу 17-ноябрда Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитетинин (УКМК) басма сөз кызматы кабарлады. УКМК кайсы талапкер экенин ачыктаган эмес. Расмий маалыматка караганда, шектүү Кылмыш-жаза кодексинин 192-беренесинин негизинде ("Шайлоочуларды сатып алуу") Кылмыштардын жана жоруктардын бирдиктүү реестрине катталган сотко чейинки өндүрүштүн алкагында кармалды. Атайын кызмат шайлоочулар... Читать дальше...

Эки жетекчи алдыдагы долбоорлорду талкуулап, мындан аркы кызматташуунун келечегине токтолушту. Жолугушуу АФК президентинин мекенинде өткөн.

Уйгурлардын дүйнөлүк конгресси Прага шаарында Шинжаңдагы мусулман азчылыктарынын көйгөйүн көтөрдү. Анда Бээжиндин соңку мезгилде күчөп жаткан кысымын токтотуу чаралары талкууланды. Уйгурлар конгресси буга эл аралык коомчулуктун көңүлүн буруп, Кытайга басым жасоого чакырды. Үрөй учурган зордук-зомбулук Шинжаңда жашаган уйгур, казак, кыргыз жана башка мусулман азчылыктарына Бээжиндин катаал саясатын токтотуу үчүн Кытайга эл аралык басым көрсөтүү чаралары Бүткүл дүйнөлүк уйгурлардын конгрессинин Прагада өткөн жыйынында талкууланды. Читать дальше...

Ноябрь айы жаңыргандан бери өлкөдө сасык тумоо, пневмония болгон 14 жашка чейинки балдар сентябрь айына салыштырмалуу 2,3 эсеге көбөйдү. Эне жана баланы коргоо улуттук борборуна бир жумада миңден ашуун баланы ата-энеси алып келүүдө. Ооруган наристелердин көбү Чүй облусу менен Бишкек шаарында катталып жатат. Дарыгерлер баланы туура азыктандыруу, таза абада сейилдөө менен сасык тумоону жеңил өткөрүүгө мүмкүн экенин белгилешет. Ал арада баш калаада төрт балада коронавирус аныкталып, азыр ооруканада жатканы маалым болду. Читать дальше...

Жарандык активист Өндүрүш Токтонасыров бүгүн 17-ноябрда Европадагы коопсуздук жана кызматташтык уюмунун (ЕККУ) Бишкектеги кеңсесинин алдында камактагы оппозиционер саясатчы Равшан Жээнбековдун маселесине көңүл бурууга чакырган пикет өткөрдү. Ал колуна “Саясий туткун кыйноодо”, “Депутаттыкка талапкердин укугу бузулууда” деген жазууларды кармап турду жана Жээнбековго талапкер катары үгүт жүргүзүүгө шарт түзүлбөй жатканын айтты: “Бир кызматкер чыгып, менин талаптарымды жазып алды. Бирок жетекчилик менен жолугууга уруксат берилген жок. Читать дальше...

Ички иштер министрлиги (ИИМ) өлкөдө үгүт иштери башталгандан бери шайлоо эрежесин бузган 158 факты катталганын билдирди. Мекеменин басма сөз кызматы тараткан маалыматка ылайык, бул аралыкта 28 кылмыш жана 37 жорук, электрондук маалымат журналына 93 ар кандай билдирүүлөр катталган. Жазык кодексинин 192-беренеси ("Шайлоочуларды сатып алуу") боюнча 21 факты, 82-беренеси ("Жеке жашоонун кол тийбестигин бузуу") боюнча эки факты, 200-беренеси ("Уурдоо") боюнча эки факты, 355-беренеси ("Бийлик өкүлүн... Читать дальше...

18-ноябрда түнкүсүн Чүй, Ош, Жалал-Абад облустарынын көпчүлүк аймактарында, Талас, Баткен , Ысык-Көл, Нарын облустарынын кээ бир райондорунда кар жаайт. Күндүз Ысык-Көл, Нарын облустарынын кээ бир жерлеринде, Ош, Жалал-Абад облустарынын тоо этектеринде жана тоолорунда кар жаайт, калган аймактарда жаан-чачын жаабайт. Жолдор тоңголок, тайгак болот. Батыш тараптан келген шамалдын ылдамдыгы секундасына 4-9 метрге жетет.​ Абанын температурасы: Чүй облусунда түнкүсүн -3...-8, күндүз -3…+2; Талас жергесинде түнкүсүн -4...-9... Читать дальше...

Министрлер кабинети багуучусунан айрылган балдардын пенсиясын жогорулаткан чечимге кол койду. Бул тууралуу өкмөттүн басма сөз кызматы кабарлады. Кол коюлган документке ылайык, багуучусунун биринен айрылганы боюнча пенсиясынын базалык бөлүгүнүн өлчөмү 2021-жылдын 1-октябрынан тартып - 1500 сомго, 2022-жылдын 1-январынан тартып 2000 сомго чейин жогорулатылат. Багуучусунан айрылганы боюнча пенсия алуучу ар бир баланын пенсиясынын базалык бөлүгүнүн өлчөмү атасынан жана энесинен айрылган учурда, 2021-жылдын 1-октябрынан тартып 3000 сомго... Читать дальше...

Бийликте административдик ресурсту таптакыр жоюу боюнча саясий эрк бар жана бул багытта тийиштүү аракеттер көрүлүп жатат. Бул тууралуу бүгүн 17-ноябрда Бишкекте шайлоого чейинки жана кийинки саясий абалды талкуулаган жыйында сүйлөп жатып президенттик администрациянын Саясий жана экономикалык изилдөөлөр башкармалыгынын башчысынын орун басары Аскар Бешимов билдирди. Бешимов жаңы Конституцияга ылайык Кыргызстанда эми алдыдагы беш жылда ири шайлоо өнөктүгү болбой тургандыктан азыркы парламенттик шайлоого кызыгуу күч экенин... Читать дальше...

Парламенттик шайлоодон кийин талапкерлер жана партиялар арасында ич ара пикир келишпестиктер жана каршылашуу болушу толук ыктымал. Мындай пикирин бүгүн Бишкекте шайлоого чейинки жана кийинки саясий абалды талкуулаган жыйында сүйлөп жатып саясат талдоочу Эмил Жураев билдирди. Талдоочунун пикиринде, ыңкылап сыяктуу орчундуу окуя ыктымалдыгы жок, бирок түрдүү талаш-тартыштар болушу мүмкүн: “Шайлоо боюнча мыйзамдагы жана системанын өзүндөгү чачырандылыктын айынан чыр чыгышы ыктымал. 29-ноябрда төртүнчү... Читать дальше...

Ички иштер министрлиги (ИИМ) он айда 70 экстремисттик сайтка, 10 аккаунтка бөгөт коюлганын билдирди. Бул тууралуу бүгүн, 17-ноябрда Бишкекте терроризм жана экстремизм менен күрөшүүдөгү адам укуктарынын сакталышына байланыштуу өткөн тегерек үстөлдө ИИМдин экстремизмге каршы жана миграция кызматынын кызматкери Манас Аманбаев билдирди. Жыл башынан бери 4,5 миңден ашуун алдын алуу иш-чараларын өткөргөн. "Ар кандай чакырыктар, мамлекеттин коопсуздугуна коркунуч жараткан мыйзамсыз иш-аракеттердин... Читать дальше...

Мурдагы Каржы полициясында жетекчинин орун басары болуп турганда пара алган деп айыпталып жаткан Эмил Жамгырчиевдин сотунда жарыш сөз жыйынтыкталып, анын акыркы сөзү калды. Ишти карап жаткан Биринчи Май райондук сотунун басма сөз кызматы “Азаттык” радиосуна 17-ноябрда билдиргендей, прокуратура Жамгырчиевди 15 жылга эркинен ажыратып, 250 миң сом айыппул салууну сурап жатат. Коюлган айып боюнча Жамгырчиевдин адвокаты комментарий берүүдөн баш тартты. Кийинки сот отуруму 19-ноябрга белгиленди. ... Читать дальше...

Коопсуздук кеңешинин катчысынын биринчи орун басары Мелис Сатыбалдиев экстремисттик уюмдар аялдар менен жаштарга өзгөчө басым жасап жатканын айтты. Бул тууралуу ал 17-ноябрда Бишкекте өтүп жаткан "Европа коопсуздук жана кызматташтык уюмунун аймагында терроризм жана экстремизм менен күрөшүүдөгү адам укуктарынын сакталышы" деген аталыштагы жыйында билдирди. "Экстремисттик уюмдар өзгөчө аялдар менен жаштарга басым жасап жатат. Бул коомдук стабилдүүлүккө жана коопсуздукка, коомдун руханий жашоосуна, үй-бүлө баалулуктарына таасирин тийгизүүдө. Читать дальше...

Кыргызстандын Жогорку технологиялар паркынын мүчөлөрү быйыл тогуз айда 1,3 миллиард сом киреше тапты. Ал эми былтыр 12 айда тапкан кирешеси 1,2 миллиард сом болгон. Адистер мамлекет тараптан жетиштүү көңүл бурулса, IT тармагы экономикага барандуу салым кошо ала турганын белгилешет.   “Азаттыктын” апталык “Элдик экономика” түрмөгүнүн бул жолку чыгарылышы мына ушул IT тармагына арналат. Бул тармакта иштеген программисттер Кыргызстандын экономикасына кандай пайда алып келип жатканын төмөндө кенен талдоого алабыз. Читать дальше...