Новости за 24.09.2023

د چین په اسيايي سیالیو کې د افغانستان د ووشو لوبغاړي محمدخالد هوتک خپل سیال ته ماتې ورکړې ده. ښاغلي هوتک چې په ۷۰ کیلو ګرام وزن کې یې نن د قزاقستاني سیال پر وړاندې سیالي ترسره کړه، په لومړنیو دوو پړاونو کې بریالی شو او په دې سره منځلوبو یا کواټرفاینل ته ووت. په کواټرفاینل پړاو کې به د نوموړي سیال هندوستانی وي. که هوتک په یاد پړاو کې بریالی شو، نو په نیمه پایلوبه کې به د چینايي سیال پر وړاندې سیالي کوي. محمدخالد هوتک د ووشو سیالیو په برخه کې یوازینی لوبغاړی دی چې د ۲۰۱۳ کال په اسيايي سیالیو کې یې د برونزو مډال ګټلی و.

د طالبانو حکومت د پوهنې وزارت سرپرست په داسې حال کې د عصري علومو او ټکنالوژۍ پر زده کړې ټینګار کوي، چې د طالبانو په واکمنۍ کې، په افغانستان کې د نجونو او ښځو لپاره له شپږم ټولګي پورته د ښوونځیو او پوهنتونونو دروازې تړل شوي دي. د طالبانو حکومت تر کنټرول لاندې باختر اژانس، د طالبانو حکومت د پوهنې سرپرست وزیر حبیب الله اغا په حواله خبر ورکړی، چې نوموړي په جوزجان ولایت کې د یوه نوي ښوونځي د پرانیستلو پر مهال وویل، چې نور هیوادونه د ټکنالوژۍ په پرمختګ سره اسمان ته رسیدلي دي، خو دوی (افغانستان) وروسته... Читать дальше...

د افغانستان د سوداګريزو شرکتونو او پانګوالو ټولنه وايي، د طالبانو د حکومت له خوا د دوی د قراردادونو د پېسو د نه ورکړې له امله د دغه سکتور لویه برخه له ځوړ سره مخ شوې ده. دوی د یکشنبې په ورځ په کابل کې په یوه خبري غونډه کې اعلان وکړ، چې که د طالبانو حکومت پر وخت د دوی پیسې ور نه کړي، نو په نږدې راتلونکي کې د دغو شرکتونو د سقوط امکان شته. د افغانستان د سوداګريزو شرکتونو او پانګوالو د ټولنې مشر نورالله مبارز وايي، د تېر جمهوري نظام بېلابېلې ادارې شاوخوا ٦٠ ميليارده افغانۍ له ساختماني او لوژستیکي شرکتونه پوروړي دي. Читать дальше...

د اسیا رګبي ادارې د رپوټ له مخې د افغانستان د رګبي اووه کسیزه لوبډله په D ګروپ کې له چین، عربي متحده اماراتو او نيپال سره یوځای ده، چې خپلې دوه سیالۍ یې وبایللې. دغه سیالۍ چې نن د چین په هانګزو ښار کې ترسره شوې د افغانستان د رګبي لوبډلې د چین پر وړاندې صفر د ۵۲ او د اماراتو پر مقابل کې بیا ۵ د ۳۱ پر وړاندې ماتې وخوړه. افغانستان بیا خپله درېیمه سیالي له نیپال ۴۱ د صفر په مقابل کې وګټله. تر یادې بریا وروسته افغان لوبډلې د دې چانس پیدا کړ چې له نهم څخه تر دولسم مقامه پورې ځای ونیسي. دا په داسې... Читать дальше...

افغانستان به عنوان یکی از ۱۰ کشور متضرر از تغییرات اقلیمی، امسال گواه جاری شدن سیلاب‌های ویرانگر بود.

د ارمنستان صدراعظم نیکول پاشنیان نن خپل ملت ته په وینا کې ویلي په بېلتونپاله سیمه نګرنو-قره باغ کې اذربایجان او د روسیې سوله ساتي ځواکونه په خټه د ارمنانو د خوندیتوب مسوولیت لري. نیکول پاشنیان، ویلي هېواد یې د اړتیا تر حده له نګرنو- قره باغ څخه ارمنستان ته د خلکو د منلو لپاره غېږه خلاصه کړې ده. د ارمنستان صدراعظم خپل د درېیو ملیونو وګړو هېواد ته په وینا کې د روسیې او په سیمه کې د مسکو په مشرۍ د هڅو په باب کنایه ډوله خبرې وکړې. نیکول پاشنیان ویلي، په وروستیو کلونو کې پر ارمنستان د اذربایجان... Читать дальше...

د چین په اسیايي سیالیو کې، چې پرون رسماً پیل شوې، د افغانستان سل لوبغاړي برخه لري.  د راپورونو له مخې، د افغانستان په لوبغاړو کې ۱۷ ښځې هم شاملې دي چې له هیواده له بهره د هانګژو سیالیو ته معرفي شوي دي.  افغان لوبغاړي، چې د ډېرو پام یې ځان ته اړولی، په ۱۷ څانګو کې لوبېږي.  په دې سیالیو کې د ۴۵ اسیايي هیوادونو ټولټال ۱۲ زره لوبغاړي په ۴۰ بیلابیلو سپورتي څانګو کې ګډون لري.

د پاکستان پوځ وايي په شمالي وزيرستان کې یې يو سرتيری وژل شوی دی. د پوځ عامه اړيکو څانګې (ای اېس پي ار) نن په يوه خبرپاڼه کې ويلي، چې ځواکونو یې پرون/ شنبې په ميرعلي کې د وسله والو پر ضد عمليات کول چې برید پرې وشو. ټي ټي پي د دې حملې مسوولیت منلې او ادعا یې کړې، چې پر دغه ورځ یې په دوو حملو کې ۱۵ پاکستاني پوځيان وژلي یا ټپیان کړي دي. په پاکستان کې ورته بریدونه په وروستیو کې زیات شوي، چې چارواکي پکې د ملامتۍ ګوته د افغانستان لور ته هم نیسي او ادعا کوي، چې برید کوونکي هلته خوندي پټنځایونه لري. Читать дальше...

د نګرنو قره باغ د بېلتون غوښتونکو مشر نن (یکشنبه) وویل چې د دې سیمې یولکو ۲۰ زره ارمنیان، چې د اذربایجان تر واک لاندې خپل ژوند په خطر کې ویني، ارمنستان ته کډه کېږي. له دې سره هممهاله، د ارمنستان صدراعظم تایید کړه چې ممکن د نګرنو قره باغ ارمنیان د خپلو مېنو پرېښودو ته اړ شي او ارمنستان یې منلو ته هرکلی کوي. د اذربایجان پوځ تېره اوونۍ په یو لړ چټکو عملیاتو کې، چې ۲۴ ساعته یې دوام وکړ، د نګرنو قره باغ د سیمې ارمنیان اړ ایستل چې تسلیم شي. اذربایجان ویلي، چې دا سیمه له خپلې خاورې سره یوځای کوي او... Читать дальше...

د عوامي نيشنل ګوند د خيبر پښتونخوا مشر اېمل ولي خان د سیند پر حکومت غږ کړی دی چې په کراچۍ کې دې د افغانانو د نیولو او ځورونو لړۍ ودروي. نوموړي د سېپټېمبر پر ۲۳مه په کراچۍ ارټس کونسل کې د پښتنو د کلتور ورځې په مناسبت غونډې ته په وینا کې وویل چې پاکستان هغه افغانان ځوروي چې په نوم یې له نړۍ پیسې ترلاسه کوي. د ملګرو ملتونو د کډوالو ادارې (یو اېن اېچ سي ار) په ګډون یوشمېر نړیوال سازمانونه او هېوادونه په پاکستان کې مېشتو افغانانو ته د اسانتیاوو برابرولو لپاره له لسیزو راهیسې له اسلام اباد سره مرسته کوي. Читать дальше...

د کوزوو صدراعظم البین کورتي وايي، چې په یوه جنايي او تروریستي اقدام کې د کوزوو یو پولیس د دغه هېواد په شمال کې چې زیات وګړي یې صرب ټبره دي، وژل شوی او بل تن ټپي دی. هغه نن یکشنبه ویلي، چې دغه نښته د پولیسو او هغو مخ پټو کسانو ترمنځ سهار وختي درې بجې شوې، چې درنې وسلې ورسره وې. د کوزوو صدراعظم ویلي، دا پېښه د هغو تنظیم شویو جرمونو له کبله شوې، چې بلګراد یې سیاسي او مالي ملاتړ کوي او د ده دولت یې په نښه کړی دی.  سربیا تر اوسه د خپل پخواني ولایت کوزوو خپلواکي په رسمیت نه ده پېژندلې. کوزوو چې... Читать дальше...

د پاکستان سرکاري راډيو وايي چې لنډمهالي وزیراعظم د سېپټېمبر پر ۲۳مه د امريکا په نيو يارک ښار کې خبري غونډې ته وويل چې انتخاباتي کمېشن پر هېڅ ګوند بندیز نه دی لګولی او هېڅوک په انتخاباتي عمل کې له برخې اخیستو نه ګرځوي.

د فلسطین خبري اژانس وفا (WAFA) وايي، په لوېدیځه غاړه کې د فلسطین دوه وګړي نن سهار د اسراییلي ځواکونو په حمله کې وژل شوي دي.   اژانس وايي، دغه دوه کسان په طولکرم کې د نور شمس په نوم د کډوالو په کمپ کې د عملیاتو پر مهال پر سر په ډزو ویشتل شوي دي. د اسراییل پوځ وايي، یو سرتېری یې د شخړو پر مهال برسېرن ټپي شوی دی. د اسراییل پوځ په یوه اعلامیه کې ویلي د دوی پوځیانو په یوه ودانۍ کې د سوق او ادارې یو مرکز کشف او په زیاته پیمانه چاودېدونکې وسیلې ضبط کړي دي.

د اوکراین په غنمو بار دویمه کښتۍ نن یکشنبه د تور سمندرګي له لارې ترکیې ته ورسېده. د سمندري ټرافیکو څارونکو ویبپاڼو ویلي، که څه هم روسیې خبرداری ورکړی و، چې له خپل ګاونډ څخه پر هر ډول تېرېدونکې کښتۍ به حمله کوي، خو دغې کښتۍ بیا هم ترکیې ته ځان رسولی دی. په دې کښتۍ کې ۱۷زره ۶۰۰ ټنه غنم بار و، چې تېره جمعه د اوکراین د چورنو-مورسک ښار له بندره د مصر په نیت روانه شوې وه. اوکراین بې له دې چې د نړیوالو اوبو له لارو کار واخلي، یوه نوې سمندري لار ازمويي، چې د ناټو د غړو هېوادونو بلغاریا او رومانیا له خوا کنټرولېږي. Читать дальше...

د ملګرو ملتونو د خوړو نړیوال پروګرام وايي، په افغانستان کې د ناوړه بشري وضعیت د دوام دروند بار د ښځو او ماشومانو پر اوږو پروت دی. دغې ادارې نن په خپل اېکس شبکه کې لیکلي، د بودیجې د کموالي له کبله څه باندې یو ملیون میندې او ماشومان د خوارځواکۍ په وړاندې د تغذیې مرسته نه شي ترلاسه کولی. د خوړو نړیوال پروګرام ویلي، روان میلادي کال په افغانستان کې ۲۹ ملیونه او دوه لکه وګړي بشري مرستو ته اړتیا لري او نږدې ۸۰ فیصده کورنۍ د ځانونو مړولو لپاره پیسې یا هم خواړه پور کوي، چې له کبله یې ګڼې کورنۍ په پورونو کې ډوبې شوې دي.

تمه کېږي، سبا دوشنبه د افغانستان په ۳۳ ولایتونو کې ماشومانو ته د پولیو یا ګوزڼ ضد واکسین ورکولو کمپاین پیل شي. د پولیو فري افغانستان (Polio Free Afghanistan) په نوم بنسټ په خپل ویبسایټ کې نن خبر ورکړی، چې تر راروانې پنج شنبې به دغه کمپاین له ارزګان ولایت پرته په نورو ولایتونو کې عملي کېږي. دغه بنسټ چې د ملګرو ملتونو بېلابېلې ادارې یې ملاتړ کوي، له افغان کورنیو غوښتنه کړې خپل هغه ماشومان چې عمرونه یې تر پنځو کلونو کم دي، د ګوزڼ په وړاندې واکسین کړي. دا چې په ارزګان کې ولې دغه کمپاین نه عملي کېږي، وضاحت نه دی ورکړل شوی. Читать дальше...

د کابل – ننګرهار لار، يو ځل بيا د هر ډول تګ راتګ په مخه وتړل شوه. دا لار چې کابل ته يوه مهمه صادراتي او وارداتي لاره بلل کېږي، تېره اوونۍ د يکشنبې په ورځ د کابل په درې کيلومترۍ کې د غر ښوېدنې له امله وتړل شوه، خو د طالبانو د ټولګټو چارو وزارت له لوري، دوه ورځې ورسته پرانيستل شوه. اوس یو ځل بیا ننګرهار ولایت لپاره د طالبانو د والي مطبوعاتي دفتر پرون د يوې خبرتيا په خپرولو سره وويل، چې ياده لاره د غر ښوېدنې له امله د جوړېدو په موخه د تګ راتګ په مخه د تېر ماښام راهيسې د وړو موټرو پر مخ د څو ورځو لپاره بېرته وتړل شوه. Читать дальше...

د سعودي عربستان د بهرنیو چارو وزیر فیصل بن فرحان په افغانستان کې د امنیت او ثبات په راتلو ټینګار کوي وايي، دا هېواد باید یو ځل بیا د ترهګرو ډلو په خوندي‌ځای بدل نه شي. ښاغلي فرحان پرون په نیویارک کې د ملګرو ملتونو د عمومي غونډې په څنډه کې یوه بحث ته د وینا پر مهال د نجونو او ښځو د زده‌کړو او کار په ګډون د ټولو افغانانو د حقونو په خوندیتوب هم ټینګار وکړ. هغه وویل: "موږ په افغانستان کې د امنیت او ثبات په اړه وایوو چې نه‌باید دا هېواد د ترهګرو ډلو په پټن‌ځای بدل شي. موږ د ښځو د زده‌کړو او کار... Читать дальше...

امریکايي سناتور ګري پیټرز چې د امریکا د کانګرس د يوه پلاوي د مشر په توګه د آذربایجان او ارمنستان سرحد ته تللی، د ناګورناقره باغ په لانجمنه سیمه کې د وضعیت د ارزونې لپاره هلته د نړیوالو څارونکو د استولو غوښتنه کړې. سناتور پیټرز پرون (د سپټمبر ۲۳مه) خبریالانو ته وویل چې په ناګورناقره باغ کې د روانو جریاناتو له کبله سخت اندېښمن دی. په همدې حال کې د ناګورناقره باغ د ارمنانو د بیلتونپالو مشرانو پرون وویل، چې دوی په سیمه کې د دېره روسي سوله ساتو ځواکونو او د سره صلیب په مرسته ارمنستان ته د ټپیانو د... Читать дальше...

متحدو ایالاتو د افغانستان په ګډون په نړۍ کې د توبرکلوز یا نري رنځ ناروغۍ پرضد د مبارزې لپاره ۲۳ میلیون ډالره مرسته اعلان کړې ده. د ملګروملتونو د خبري ویبپاڼې ریلیف وېب د راپور له مخې، دا مرسته د نړۍ په کچه د نري رنځ د ناروغۍ پرضد د مبارزې په هدف شوې ده. سرچینه زیاتوي، دا مرسته د امریکا د نړیوالې پراختیايي ادارې یا USAIDله لارې ترسره کېږي چې ۸،۵ میلیون ډالر به یې په افغانستان، اوکراین او میانمار کې چې له ډېر ګواښ سره مخامخ دي د توبرکلوز د مخنیوي پر چاره ولګول شي. په تېرو دوو کلونو کې د نړیوالو... Читать дальше...

د هوا پېژندنې د ادارو د اټکل له مخې، نن هم د هېواد په یوولسو ولایتونو کې د سختو ورښتونو او د سېلابونو د راوتلو احتمال شته. د طالبانو د حکومت د ترانسپورت او هوايي چلند وزارت راپور ورکړی چې په بدخشان، نورستان، کونړ، لغمان، کاپیسا، ننګرهار، پکتیا، پکتیکا خوست، لوګر او کابل ولایتونو کې نن د درنو ورښتونو او سختو بادونو اټکل کېږي او په ځینو سیمو کې د سېلابونو د راوتلو احتمال هم شته. د سږني کال له دوبي راهیسې د هېواد په بېلابېلو ولایتونو کې درانه ورښتونه د سختو سېلابونو د راوتلو باعث شول چې مالي او انساني تلفات یې هم لرل.

پرون د شنبې په ورځ سلګونه کسان په داسې حال کې چې د اروپايي ټولنې بیرغونه ورسره وو، د لندن واټونو ته راووتل او له اروپايي ټولنې سره د برېتانیا د بیا پیوستون غوښتنه یې وکړه. د بېرته ستنېدو د ملي لاریون تر عنوان لاندې دا مظاهره د لندن هاید پارک ته نژدې وشوه. د فرانسپرس خبري اژانس د راپور له مخې، مظاهره چیانو داسې شعارونه لېږدول چې پرې لیکلي وو: له اروپايي ټولنې سره د بیایوځای کېدو لاره له دې ځایه پیلېږي او بیا سره یوځای شئ چې خوشاله شئ. له اروپايي ټولنې سره د بیاپیوستون پلوي چلوونکو د خپلو موټرو هارنونه وغږول. Читать дальше...

د کرویشیا پولیسو د فوټبال نهه تنه مینه وال په یونان کې د تېرې میاشتې په خونړي تاوتریخوالي کې د لاس لرلو په تور نیولي دي.  د کرویشیا HRT ټلویزیون پرون د سپټمبر ۲۳مه نېټه راپور ورکړ، چې د دینامو زاګرب د فوټبال د کلپ لس تنه مینه وال د اروپايي ټولنې د یوه حکم په اساس تر تعقیب لاندې وو، چې نهه تنه یې نیول شوي او د یوه بل د موندلو لپاره یې هڅې روانې دي.  HRT د کرویشیا د عدلیې وزارت په حواله خبر ورکړی، چې دا کسان د بدو آبي هلکانو په نوم د هغې ډلې غړيتوب لري چې د یونان په پلازمېنه آتن کې د تېرې میلادي میاشتې په تاوتریخوالي کې په لاس لرلو تورن دي. Читать дальше...

د قطر صدراعظم محمدبن عبدالرحمان بن جاسم آل ثاني له CNN ټلویزیون په یوه مرکه کې چې پرون شنبې خپره شوه، د طالبانو له لوی مشر ملاهبت الله آخوندزاده سره په کتنه کې پر افغان ښځو او نجونو د لګېدلو محدودیتونو په اړه له خپلو خبرو پرده پورته کړه. په دې مرکه کې ښاغلی جاسم آل ثاني وايي، د طالبانو مشر ته یې خپل هېواد د مثال په توګه یاد کړ، چې ښځې یې په ټولو ټولنیزو چارو کې له نارینه وو سره برابره برخه لري. نوموړی زیاتوي چې ښاغلي اخندزاده ته یې څرګنده کړه چې افغانستان هم که غواړي د نړیوالې ټولنې یوه برخه... Читать дальше...