Medisina hyzmatlary üçin töläp bilmeýän raýatlardan gan tabşyryp, hasaplaşmak soralýar
Türkmenistandaky hassahanalarda öz näsag ýakynlaryny bejermek üçin çykdajylary pul bilen töläp bilmeýänlerden gan tabşyrmak soralýar. Bejergi üçin hasaplaşmagyň bu usuly, hususan-da, günbatar sebitde - Balkan welaýatynda ulanylýar.
Türkmenbaşydaky keselhanalarda, şeýle hem etrap hassahanalarynda bejergi alýan we çykdajylaryny töläp bilmeýän hassalar, öz hossarlarynyň goldawyna daýanmaga mejbur bolýarlar, bu bolsa näsagyň ýakynlaryny elinden gelen kömegi bermäge, şol sanda adaty bolmadyk ýagdaýlara baş goşmaga mejbur edýär. Azatlygyň Balkandaky habarçysy lukmançylyk hyzmatlarynyň bahalarynyň ýokarlanmagy we ilatyň maliýe ýagdaýynyň ýaramazlaşmagy sebäpli köpleriň bejerginiň çykdajylaryny maddy taýdan ödäp bilmeýändigini belläp, bu ýagdaýda olara gan tabşyrmagyň teklip edilýändigini aýtdy.
“Geçen hepde 45 ýaşly aýal Türkmenbaşydaky klinikanyň reanimasiýa bölümine kabul edildi. Köriçegesine edilen operasiýadan soň ol özüni erbet duýdy. Dört gün reanimasiýada saklanmagy oňa 13 000 manada durdy. Bejergi, otag we dermanlar üçin bu nyrhy maşgalasy töläp bilmedi. Bu ýagdaýda lukmanlar aýalyň garyndaşlaryna laboratoriýa baryp, bejergiň tölegine barabar pula gan tabşyrmagy tabşyrdylar"- diýip, habarçymyz aýtdy.
Birnäçe çeşme, şol sanda saglygy saklaýyş edarasynyň işgäri bilen söhbetdeş bolan habarçynyň sözlerine görä, bu zenanyň garyndaşlaryna adam başyna 500 gram gan tabşyrmak we bergini üzmäge ýeterlik mukdarda gan tabşyrmak üçin ençeme adam getirmek tabşyrylypdyr.
“Gerekli mukdary tölemek üçin jemi 30 adamyň gan tabşyrmagy gerek. Ýakyn we uzak garyndaşlar bilen habarlaşmaly diýdiler we indi köp hassanyň gana mätäçdigini aýtdylar. 'Karzy üzersiňiz we sogap iş edersiňiz diýdiler" diýip, çeşme aýtdy.
Azatlyk Radiosy çeşmeleriniň gizlinligini we howpsuzlygyny üpjün etmek üçin hassanyň şahsy maglumatlaryny çap etmekden saklanýar.
Habarçylar bu ýagdaýyň ýeke-täk däldigini aýdýarlar. Olar lukmanlara salgylanyp, medisina hyzmatlary üçin tölegiň ýerine gan tabşyrmagyň kanuny usulydygyny, munuň saglyk resmileriniň buýrugyna baglydygyny aýdýarlar.
Azatlyk Radiosy bu ýagdaýy Balkan welaýatynyň lukmançylyk edaralaryna we ýurtdaky saglyk resmilerine tassyklatmaga we olardan düşündiriş almaga synanyşýar.
Mundan öň gan tabşyrmak talabynyň aliment bergileri bolan raýatlardan edilendigi habar berilipdi. Geçen ýylyň ýanwar aýynda Lebap welaýatyndaky şäher we etrap sudlarynyň aliment bergisi bolan raýatlar barada çykaran kararlaryna laýyklykda, bergili raýatlar her aýda 300-den 600 grama çenli gan tabşyrmaly edildi. Azatlygyň habarçysynyň suddaky çeşmelere salgylanyp, 2022-nji ýylyň 13-nji ýanwarynda beren maglumatynda şol döwürde gündogar welaýatda aliment bergisi bolan birnäçe müň erkek adamyň bardygy, olaryň köpüsiniň işsizdigi aýdyldy.
Türkmenistanyň häkimiýetleri tarapyndan resmi taýdan ykrar edilmedik ykdysady krizisiň çäginde ilatyň ýaşaýyş derejesi yzygiderli pese gaçýar, hyzmatlaryň we harytlaryň bahasy ýokarlanýar. Işsizligiň fonunda, mätäç maşgalalaryň sany köpelýär, şol sanda agyr güne düşen adamlar dilegçilige baş goşýarlar, garrylaryny, maýyplaryny we çagalaryny döwlet idegini berýän edaralara tabşyrmaga mejbur bolýarlar.
Şeýle hem, Türkmenistandaky krizisiň çäginde donor bolmak isleýänleriň sany barha artýar, adamlar pula gan tabşyrýar.
Bu aralykda, ýurtda saglygy saklaýyş pudagynyň resmi mahabaty artýarka, ilat köpçüligine kadaly lukmançylyk kömegi elýeterli däl, saglyk işgärleriniň iş şertleri ýaramazlaşýar. Keselhanalarda hassalaryň köpdügi, derman ýetmezçiligi we bahalaryň ýokarlanmagy köpçüligi zerur medisina kömeginden mahrum edýär. Mundan başga-da, ýurtdaky medisina hyzmatlarynyň gymmatlygy we hyzmatlaryň hiliniň pesligi türkmen raýatlarynyň saglygyny bejermek üçin daşary ýurtlara, ilkinji nobatda Türkiýä we Hindistana gitmegine sebäp bolýar.
Rus dilinde hem okaň
Gadyrly okyjy, siz Telegram we WhatsApp tilsimleriniň messenjerleri arkaly Azatlyk Radiosy bilen howpsuz ýagdaýda habarlaşyp bilersiňiz. Telefon belgileri: +420 724 168 989 we +420 773 797 383.
Türkmenistanda VPN ulgamlary arkaly işleýär. Siz şu meýl: azathabar@derweze.net we sep arkaly biziň mugt Psiphon3 VPNulgamymyzy Android ulgamlary üçin ýükläp bilersiňiz. Azatlyk Radiosy siziň şahsyýetiňiziň doly gizlinligini kepillendirýär.