Новости за 28.09.2023

Казакстандын президенти Касым-Жомарт Токаев Астана Батыштын Орусияга каршы санкцияларын "аткарарын" билдирди. "Казакстан Батыштын Орусияга каршы санкцияларын сактайт. Биз санкциялык режимди сактоо үчүн бардык тиешелүү уюмдар менен байланыштабыз",-деди Токаев Берлинде Германиянын канцлери Олаф Шольц менен жолуккандан кийинки биргелешкен маалымат жыйында. Казакстандын президенти Германияга расмий сапар менен 28-сентябрда барды. Ал немис бийлигинин өкүлдөрү менен жолугуп, алгачкы Борбор Азия-Германия саммитине катышат. Читать дальше...

Орус полициясы жаздын соңунан бери борбор азиялык мигранттар эмгектенген, жашаган жайларда тинтүү жана текшерүүлөрдү күчөттү. Мындай рейддер Орусиянын ар кыл аймактарында мигранттарга каршы кайрылуулар менен да коштолуп жатат. Орус жергесине мигранттарга каршы маанайдын күчөшүнүн себеби эмнеде? «Биз жана дүйнө» берүүсүндө жооп издедик.

Азербайжан көзөмөлүн орноткон Тоолуу Карабактагы жикчил өкмөттү жоюу жөнүндө буйрук чыкты. Арменияга жер которгондордун агымы токтой элек. Кышка даярдык тууралуу жалгыз энергетика министринин парламентке маалымат бергени келгени депутаттарды нааразы кылды. Кыргызстандын туусун өзгөртүү сунушталды.

Human Rights Watch эл аралык укук коргоо уюму Ташкентти абакта отурган каракалпакстандык журналист жана юрист Даулетмурат Тажимуратовдун коопсуздугун сактоого чакырды. Буга чейин анын адвокаты Сергей Майоров 18-сентябрда Навои облусундагы түрмөдө жазасын өтөп жаткан Тажимуратов менен жолукканын, абак кызматкерлери медициналык тейлөөнү камсыздабай жатканын айткан. Адвокат Тажимуратовго радио угууга, китепканага барууга, гезит окууга мүмкүнчүлүк берилбей жатканын кошумчалаган. Майоров белгилегендей... Читать дальше...

Президент Садыр Жапаровдун Германиядагы иш сапары башталды. Ал 28-сентябрда Кыргызстандын Берлин шаарындагы элчилигинде орнотулган “Жаш манасчы” айкелин көрдү. Бул тууралуу президенттин басма сөз кызматы кабарлады. Элчи Өмүрбек Текебаев темир айкел Кыргызстанда жасалганын билдирди. Жанында орнотулган QR-код менен айкел жөнүндө кеңири маалымат алып, ошондой эле “Манас” эпосунан үзүндү укса болот. Президент Жапаров немис канцлери Олаф Шольцтун чакыруусу менен Германия – Борбор Азия саммитине... Читать дальше...

Жогорку Кеңеш 28-сентябрда Конституциялык соттун чечиминин кайра каралышына жол ачкан мыйзам долбоорду дароо экинчи жана үчүнчү окууда талкуусуз кабыл алды. Документке кол коюлуп күчүнө кирсе, президент Садыр Жапаров жана Конституциялык соттун төрагасынын сунушу менен Конституциялык соттун чечимдери кайра каралат. Буга чейин бир катар юристтер, эксперттер бул мыйзам кабыл алынса бийликтеги баланс бузуларын, сот эркиндиги чектелерин эскертип келген. Парламентте бул мыйзам долбоору добушка коюлардын... Читать дальше...

Министрлер кабинетинин төрагасынын орун басары Бакыт Төрөбаев Кытайдагы иш сапарында Шэньси көмүр-химиялык мамлекеттик корпорациясынын "Жунда" ишканасынын жетекчиси Чжан Вэньци менен сүйлөшүү өткөрдү. Бул тууралуу өкмөттүн басма сөз кызматы маалымдады. Жолугушууда Кара-Балта шаарындагы нефтини кайра иштетүүчү “Чайна Петроль Компани” ишканасын модернизациялоонун экинчи этабын баштоо маселеси талкууланды. Кытайдын Шэньси провинциясынын жетекчилиги “Жунда” долбоорун улантууга көңүл буруларын айтып, атайын жумушчу топ түзүлгөнүн билдирди. Читать дальше...

Армениянын өкмөт башчысы Никол Пашинян Тоолуу Карабактан этностук армяндардын жапырт чыгып кетип жатканы үчүн Азербайжанды этностук тазалоо саясатын жүргүздү деп айыптады. Премьер-министрдин басма сөз катчысы Назели Багдасарян билдиргендей, 28-сентябрга карата Арменияга Тоолуу Карабактан 66 500 киши кирди. Бул жикчил аймактагы 120 миң этностук армяндардын жарымынан көбү дегенди билдирет. «Бул түздөн-түз этностук тазалоо жана депатриация (мекенинен ажыратуу) актысы. Бул тууралуу армян тарап эл... Читать дальше...

Казакстан парламентинин депутаты, "Аманат" партиясынан шайланып келген Амантай Жаркынбек үй-бүлөлүк зомбулукка байланыштуу күйөөлөрү камалган учурда, жабыркаган аялды да камоону сунуштады. Социалдык тармактарда резонанс жараткан билдирүү 26-сентябрда Мыйзам жана соттук-укуктук реформа боюнча комитеттин жыйынында жасалган. «Биздин мыйзамда «чагымчы» деген түшүнүк бар. Мындай учурда аял дагы жоопкерчиликке тартылышы керек. Бир кишилик камерада эркек кишини 15 суткага кармоонун кажети барбы? Аны күнөөлүү деп табышса... Читать дальше...

Азербайжанда сот жикчил Тоолуу Карабактын мурдагы лидери Рубен Варданянды террорчулукту каржылоого айыптап, төрт айга камакка алды. Варданян Орусияда карьерасын курган, «Сколково» мектебин негиздеген банкир. 2022-жылы ал орус жарандыгынан баш тартып, Тоолуу Карабакка көчүп кетип, эл аралык коомчулук тааныбаган аймакты башкарып калган. Ал Бакунун басымы алдында кызматтан кетүүгө аргасыз болгон. 27-сентябрда Варданян башка качкындар менен бирге Арменияга өтүүгө аракеттенген маалда кармалган. Азербайжандын... Читать дальше...

Кара-Кулжа районунун 60 жаштагы тургуну Нурийла Балтаева IT курска окуп, жаңы кесипти өздөштүрдү. Ал мектепте иштеп, пенсияга чыккан соң үйдө олтуруп каражат табууну көздөп жатат. Жаштар менен жарыша программа жасоого киришкен Нурийла окуп- үйрөнүүнүн эрте-кечи жок деген көз карашта.

Жашы жете электерди зордуктаганы үчүн соттолгон кылмышкерлерге пробация ыкмасын колдонууга тыюу салуу сунушталууда. Тийиштүү мыйзам долбоору парламентте биринчи окууда кабыл алынганын, эми аны экинчи жана үчүнчү окууда чукул карап, кабыл алуу керектигин бүгүн 28-сентябрда Жогорку Кеңештин жалпы жыйынында депутат Жанарбек Акаев билдирди. Акаев Жогорку соттун жана Пробация департаментинин маалыматына таянып билдиргендей, 2022-жылдын башынан бери 16 жашка чыга электер менен сексуалдык мүнөздөгү аракеттерге барган... Читать дальше...

Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитет (УКМК) кримтөбөл Камчы Көлбаевдин (Камчы Асанбек) кылмыштуу тобунун эки мүчөсү “опузалап талап кылуу” фактысы менен кармалганын билдирди. Атайын кызматтын кабарлашынча, шектүүлөр Көлбаевдин кылмыштуу тобунун абакта жаткан мүчөлөрү менен сүйлөшүп алып, Токмок шаарынын тургунун коркутуп, 2500 доллар талап кылышкан. УКМК 26-сентябрда шектүүлөр акча талап кылган тургундан 210 миң сом алып жаткан жеринен кармалганын билдирди. Шектүүлөр атайын кызматтын убактылуу кармоочу жайына киргизилип... Читать дальше...

Ташкенттеги Сергели районундагы кампада болгон жарылуудан 16 жаштагы өспүрүмдүн өмүрү кыйылып, 160 киши жабыркады. Бул тууралуу Өзбекстандын Саламаттык сактоо министрлигинин басма сөз кызматы билдирди. Маалыматка караганда, 24 киши ооруканага жеткирилди, алардын абалы туруктуу. Бажы кампасындагы жарылуу 28-сентябрда түш ченде болгон. Жарылуудан кийин тутанган өрт 3000 чарчы метр аймакка жайылган. Өрттү өчүрүү сегиз сааттан бери уланып жатат. Өзбекстандын Ички иштер министрлиги жарылууга чагылган себеп болгонун билдирди. Читать дальше...

Инвесторлорду опузалап акча талап кылууга шектелип Төлөнбай Нурбаев аттуу ишкер кармалды. Ал мындай жосунду бийликтеги жогорку кызмат адамдары менен жакшы байланышта экенине таянып жасап келгени маалымдалды. Буга чейин президент Садыр Жапаровдун уулу, УКМК башчысы Камчыбек Ташиевдин жакындары жана президенттин иш башкармалыгы Каныбек Туманбаев инвестициялык долбоорлорго тыкыр аралашып жүргөнү айтылып келүүдө. Бийлик башындагылардын жана алардын үй-бүлө мүчөлөрүнүн мындай иш-аракеттери инвестициялык климатка кандай таасирин тийгизет? Читать дальше...

Бишкектин Биринчи Май райондук соту вебкам студияларды уюштурган деген шек менен кармалган Даниел Ажиевдин абактагы мөөнөтүн 27-сентябрда узартып, аны 29-ноябрга чейин камакта калтырды. Бул тууралуу райондук соттун басма сөз кызматы билдирди. Шектүү Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитеттин тергөө абагында жатат. Атайын кызмат Ажиев жетектеген “трансулуттук туруктуу кылмыштуу топтун ишмердигине бөгөт коюлганын” 5-июнда кабарлаган. УКМКнын маалыматы боюнча, ал ээлик кылган үч чоң студияда тинтүү жүргүзүлүп... Читать дальше...

Эл аралык коомчулук тааныбаган "Тоолуу Карабак республикасынын" лидери Самвел Шахраманян түзүмдү 2024-жылдын 1-январынан баштап жоюу жана ал жактагы мекемелерди таркатуу тууралуу буйрукка кол койду. Бул тууралуу "Азаттыктын" армян кызматы жазды. Бул чечимди кабыл алууга «түзүлгөн аскердик-саясий кырдаалга байланыштуу Арцахтын (Тоолуу Карабактын армянча аталышы) калкынын коопсуздугун жана жашоодогу кызыкчылыгын камсыздоо артыкчылыгы" түрткү болгону белгиленди. Документте ошондой эле азери тарап... Читать дальше...

Кыргызстанда мамлекеттик тууну өзгөртүү сунушталууда. Бүгүн 28-сентябрда Жогорку Кеңештин сайтына мамлекеттик символдор жөнүндөгү мыйзамды өзгөртүү тууралуу долбоор коомдук талкууга коюлду. Анын авторлору – парламент төрагасы Нурланбек Шакиев жана депутат Улан Примов. Демилгечилердин айтымында, мыйзам долбоору өлкөнүн мамлекеттик башкы символдорунун бири болгон тууну жакшыртууга багытталып жатат. Алардын пикиринде, азыр туунун ортосундагы түндүктүн жана тегерегиндеги күн нурларынын сүрөтү “күн... Читать дальше...

28-сентябрда Жогорку Кеңеш “Конституциялык сот жөнүндө” мыйзамга өзгөртүү киргизүү боюнча долбоорду дароо экинчи жана үчүнчү окууда талкуусуз эле колдоду. Документти парламентте талкуулабай эле кабыл алууну депутат Надира Нарматова сунуштады. Жыйынтыгында мыйзам долбооруна экинчи окууда 64 “макул”, эки депутат “каршы” добуш берди. Үчүнчү окууда документти 63 депутат колдоп, беш эл өкүлү каршы болду. Эми мыйзам долбоору кол коюу үчүн президентке жөнөтүлөт. “Конституциялык сот жөнүндө” мыйзамга... Читать дальше...

Кыргызгидромет борбору кабарлагандай, 29-сентябрда көпчүлүк аймактарда жаан жаап, күн күркүрөйт. Батыштан соккон шамалдын ылдамдыгы секундасына 4-9 метрден, күндүз айрым жерлерде 15-20 метрге жетет. Абанын температурасы: Чүй өрөөнүндө түнкүсүн 9…14, күндүз 19…24, Талас жергесинде түнкүсүн 5…10, күндүз 20…25, Баткен, Ош, Жалал-Абад аймактарында түнкүсүн 9…14, күндүз 20…25, Ысык-Көл дубанында түнкүсүн 4…9, күндүз 13…18, Нарын облусунда түнкүсүн 1…6, күндүз 13…18, Бийик тоолуу аймактарда түнкүсүн -1…-6, күндүз 1…6. Читать дальше...

Кыргызстанда  "Казино Кристал" ишканасына лицензия берилди. Ачык бюджет порталындагы маалыматка ылайык, март айында каттоодон өткөн "Казино Кристал" кумар оюндарына лицензия алуу үчүн 84 миллион сом төлөгөн. Бул өлкөдө расмий түрдө казиного берилген экинчи лицензия.  "Казино Кристал" ишканасынын атын атагысы келбеген өкүлү "Азаттыкка" казино иштеп баштаганын ырастады. Юстиция министрлигиндеги маалыматка ылайык, "Казино Кристал" ишканасынын жетекчиси катары Масалбеков Арсен Масалбекович көрсөтүлгөн. Читать дальше...

Өлкөнүн кышка даярдыгы тууралуу маселе бүгүн 28-сентябрда Жогорку Кеңештин күн тартибинен алынды. Парламенттин кароосуна “Экономика тармактарын жана калкты 2023/2024-жылдардын күз-кыш мезгилине даярдоо боюнча Министрлер кабинетинин жүргүзүп жаткан иштери тууралуу” токтомунун долбоору коюлган. Төрага Нурланбек Шакиев өкмөт башчы Акылбек Жапаров менен сүйлөшкөнүн, ал тийиштүү жетекчилер катышарын, вице-премьерлер баары чет өлкөлөрдө иш сапарда жүрөт деп айтканын, энергетика министри түздөн-түз жооптуу... Читать дальше...

Билим берүү жана илим министринин милдетин аткаруучу болуп Догдуркүл Кендирбаева дайындалды. Тиешелүү жарлыкка президент Садыр Жапаров кол койгонун басма сөз кызматы кабарлады. Эми Догдуркүл Кендирбаеванын талапкерлиги Жогорку Кеңешке макулдашуу үчүн киргизилет. Буга чейинки Билим берүү жана илим министри Каныбек Иманалиев "тапшырылган эмгек милдеттерин тийиштүү түрдө аткарбаган" деген негизде 7-сентябрда кызматынан бошотулган. Министрдин милдетин анын орун басары Уланбек Усеков аткарып жаткан. Читать дальше...

28-сентябрда президент Садыр Жапаров Германиянын канцлери Олаф Шольцтун чакыруусу менен Германия – Борбор Азия саммитине катышуу үчүн иш сапары менен Берлин шаарына учуп кетти. Өлкө башчы 29-сентябрда Берлинде биринчи жолу өтө турган Германия- Борбор Азия саммитине катышып, Олаф Шольц менен эки тараптуу сүйлөшүүлөрдү өткөрөт. Сапардын алкагында Борбор Азия лидерлеринин Германиянын президенти Франк-Вальтер Штайнмайер жана немис ишкерлер ассоциациясынын мүчөлөрү менен биргелешкен жолугушуусуна да катышары пландалууда. Читать дальше...

Инвесторлордон опузалап акча талап кылган деген шек менен кармалган үч адам Бишкектеги №1 тергөө абагына 24-ноябрга чейин камакка алынды. Мындай чечимди Бишкектин Биринчи Май райондук соту 26-сентябрда чыгарганын, райондук соттун басма сөз кызматы 28-сентябрда кабарлады. Ички иштер министрлиги (ИИМ) 25-сентябрда чет элдик жаранды коркутуп 200 миң доллар талап кылган үч адам кармалганын билдирген. Мунун алдында президент Садыр Жапаровдун басма сөз катчысы Эрбол Султанбаев Кыргызстанда жогорку... Читать дальше...