Новости за 14.08.2023

Ирандын бийлиги жекшемби күнү Шираз шаарындагы Шах-Черах мечитине Тажикстандын жараны кол салганын билдирди. Фарс провинциясынын башкы прокурору Казем Мусави 14-августта маалымдагандай, шииттердин мечитине кол салууга байланыштуу сегиз адам кармалды. Алардын баары чет өлкөнүн жарандары. "Негизги шектүү өзүн Рахматулло Норузов тааныштырды. Ал тажик жараны", - деди Мусави. Мындай билдирүү боюнча Тажикстандын бийлиги азырынча маалымат бере элек. 13-августта Шах-Черах мечитинде ок атылып, андан кеминде бир адамдын өмүрү кыйылган. Читать дальше...

Тышкы иштер министри Жээнбек Кулубаев бүгүн 14-августта Кытайдын Кыргызстандагы элчиси Ду Дэвэнди кабыл алып, кызматташтык маселелерин талкуулады. Бул тууралуу мекеменин басма сөз кызматы билдирди. Саясий, соода-экономикалык жана маданий-гуманитардык кызматташуу менен катар жогорку жана эң жогорку деңгээлдердеги сапарлар каралганы, Министрлер кабинетинин төрагасы Акылбек Жапаровдун Шинжаң-Уйгур автоном районуна жана быйыл октябрда Кытайдын Мамлекеттик кеңешинин премьери Ли Цяндын Кыргызстанга сапарлары даярдалып жатканы маалымдалды. Читать дальше...

Кадамжайда өспүрүм кызды зордуктап өлтүргөн деп айыпталгандардын биринин жакындары акыйкат издеп өлкө жетекчилиги менен жолугуу үчүн Бишкекке келгенин билдиришти. Бүгүн 14-августта анын чоң апасы жана ата-энеси Өкмөт үйүнө барып, Баткенден атайын келгенин, бийлик өкүлдөрү менен жолукмайынча кетпей, ошол жерде түнөй турганын айтышты. Кылмышка айыпталып жаткан өспүрүм Бактияр уулу Элдиярдын адвокаты Жылдыз Кадырова “Азаттыкка” бул боюнча төмөнкүлөрдү билдирди: «Бактияр уулу Элдиярдын күнөөсү жок экенин 90 эмес, 100 процент айта алам. Читать дальше...

Кыргызстан Казакстанга Таластагы Киров суу сактагычынан суу берүүнү токтотту. Расмий Бишкек муну келишимге ылайык лимит бүткөнү жана Кыргызстандын өзүндө да суу аз болуп жатканы менен түшүндүрүүдө. Мунун алдында негизинен кыргыз тараптан суу алган Жамбыл облусундагы дыйкандар миңдеген аймак суусуз калуу коркунучуна кептелгенин айтып чыгышкан эле. "Киров суу сактагычында чогулган суу түгөндү" Казакстандын Кыргызстан менен чектешкен Жамбыл облусунда сугат суу тартыш болуп жатканы августтун башында белгилүү болгон. Читать дальше...

13-августта Чолпон-Ата шаарында көк бөрү боюнча клубдар арасында Дүйнө кубогу башталды. Мелдешке АКШ, Өзбекстан, Казакстан, Орусия, Ооганстан жана Кыргызстандын командалары катышууда. Мелдеш 13-20-август күндөрү өтөт. Көк бөрү боюнча Эл аралык ассоциация түзүлүп, ага тогуз өлкө мүчө болду.

Бишкекте Орозобеков көчөсүндөгү базарда курулуш материалдары сатылган үч дүкөн, пластик терезелерин чыгарган эки цех жана кийим-кече сатылган бир контейнер өрттөнүп кетти. Өрттүн жалпы аянты болжол менен 800 чарчы метрди түздү.

Саламаттык сактоо министрлиги эмделбеген эки бала кызылча (корь) оорусунан мерт болгонун ырастады. Бишкек шаарында үч жашар бала, Чүй облусунда бир жашар ымыркай бул дарттан көз жумганын, алардын ата-энелери диний ишениминен улам балдарына вакцина алуудан баш тартканын билдирди. Расмий маалыматка ылайык, жыл башынан бери кызылча жуккан 1704 учур катталган. Алардын көбү Ош облусу (609 учур) менен Бишкек шаарында (277 учур) болгон. Кийинки орундарда Ош шаары (277 учур), Чүй облусу (165 учур), Жалал-Абад облусу (94 учур)... Читать дальше...

Саламаттык сактоо министрлиги "Кыргызфармация" мамлекеттик ишканасы ушул айда Европадан онкологиялык ооруларды дарылоого керектүү 227 миллион сомдук дары-дармек сатып алганын билдирди. Ошондой эле европалык өндүрүшчүлөрдөн майыптуулуктун жана анын оор кесепетин алдын алууга, тукум кууган оорулардан балдар өлүмүн азайтууга зарыл болгон препараттар келе баштаганын маалымдады. Өткөн айда аталган министрлик "Кыргызфармацияга" дары-дармек сатып алуу үчүн 1 миллиард сом бөлүнгөнүн билдирген. Андан бир... Читать дальше...

Кыргызстанда барган сайын насыя алган калктын саны көбөйүүдө. Улуттук жана эл аралык статистикалар менен сурамжылоолор эл насыя карызга көбүрөөк батып, аны төлөөдө кыйынчылыктарга кириптер болуп жатканын көрсөтөт. Эксперттер насыячы уюмдар рыноктогу өз миссиясын аткарып жатканын, калк каржы иштетүү жагынан жоопкерчилигин арттырышы керектигин белгилейт. Эл аралык республикалык институттун (International Republican Institute) май айында Кыргызстанда жүргүзгөн сурамжылоосуна катышкандар үй-бүлөсү... Читать дальше...

Бишкектеги райондук билим берүү борборлорунда балдарын 1-класска берүү үчүн электрондук каттоодон өтүүдө кыйналган ата-энелердин арызын атайын комиссия карайт. Бул тууралуу шаардык мэриянын басма сөз кызматы кабарлады. "Комиссиялардын курамында билим берүү борборунун, акимчиликтердин, социалдык өнүгүү башкармалыгынын, жергиликтүү өз алдынча башкаруунун, жарандык сектордун, балдардын укуктарын коргоо боюнча коммерциялык эмес уюмдардын өкүлдөрү бар. Мэриянын департаментке жана райондук билим берүү... Читать дальше...

Улуттук коопсуздук комитети (УКМК) абактагы саясатчы Равшан Жээнбековдун жубайы Салкынай Алимбаевага козголгон кылмиш иши, анын тергелиши тууралуу 14-августта дагы түшүндүрмө берди. Анда атайын кызмат Алимбаева жеке тараптарга кымбат баалуу жердин ижарага берилишине байланыштуу айыпталып жатканын, бул жер мамлекетке кайтарылганы белгиленген. Алимбаева менен кошо Финансы министрлигине караштуу "Инфосистема" ишканасынын кызматкерлери баштаган айрым адамдарга дагы айып коюлганы жазылган. "Тергөөнүн... Читать дальше...

Борбордук шайлоо комиссиясына Ленин райондук бир мандаттуу шайлоо округу боюнча депутаттыкка талапкер Турсунбай Бакир уулунун үстүнөн арыз түштү. Башка талапкер Лейла Саралаева арыздын анын өкүлү жазганын 14-августта Фейсбуктагы баракчасына билдирди. Ал Бишкек шаарындагы эки жерге Бакир уулунун сүрөтү, бюллетендеги номуру жана “Мен кайтып келдим” деген урааны жазылган баннер илингенин жазып, сүрөтүн да жарыялаган. Саралаева талапкерлердин бюллетендеги номурлары али тактала элек экенин, ал “Бакир... Читать дальше...

“Тажикстандын улуттук альянсы” уюму укук коргоо уюмдарын өлкөдөгү түрмөлөрдөгү кырдаалга, айрыкча саясий туткундардын абалына дыкат көңүл бурууга чакырды. Чет өлкөлөрдө негизделген тажикстандык төрт оппозициялык топтун башын бириктирген уюм тажик абактарында кармалып отурган саясий туткундардын саламаттыгына, алардын медициналык жардам алуусуна көзөмөл жүргүзүү зарыл болуп жатканын билдирди. Уюм 13-августта жарыялаган кайрылуусунда “Тажикстандын ислам кайра жаралуу партиясынын” мүчөсү Жалолиддин... Читать дальше...

Кочкор - Балыкчы жолундагы автоунаа кырсыгынан каза тапкан сегиз кишинин төртөө бир үй-бүлөдөн. Бул кабарды кырсыктан каза тапкандардын жакын тууганы, Нарын облусуна караштуу Жер-Көчкү айылынын тургуну Автандил Казакбаев "Азаттыкка" ырастады. "69 жаштагы таякем, анын 35 жаштагы уулу жана 2 жашар, анан 7 айлык неберелери каза болду. Азыр мен сөөктөрдү жерге берип, Балыкчыга кеткени жатам. Ооруканада менин апам, таякемдин эки келини жана бир баласы жатат. Баары реанимацияда. Укканыбызга караганда, баарынын абалы оор. Читать дальше...

Бишкектеги Биринчи май райондук сотунда Жогорку Кеңештин экс-депутаты, саясатчы Канат Исаевге козголгон кылмыш иши каралып жатат. Бүгүн, 14-августта экинчи сот отуруму болду. Исаев "Азаттыкка" комментарий бергенде, процесс жабык өтүп жатканын, күбөлөрдөн көрсөтмө алуу башталганын билдирди. Экс-депутат ушул жылдын январь айында үй камагына чыккан. Ал Кемпир-Абад ишине байланыштуу камалган саясатчылар жана активисттер менен катар былтыр 23-октябрда кармалган. Анда Биринчи май райондук соту... Читать дальше...

Казакстанда бүгүн 14-августта “Казакмыс” компаниясынын шахтёрлору нааразылык акциясына чыгышты. “Азаттыктын” казак кызматынын маалыматына караганда, Улуутоо облусунда жүздөн ашуун жумушчу иш таштап, жалпысынан 15 талап коюшту. Нааразылыгын билдиргендердин саны өсүүдө, алар жүздөп саналышы да ыктымал экени айтылып жатат. Алар эмгек шартын жакшыртуу, эмгек стажын бир жылды 1,5 жыл деп эсептөө, шахтадагы эскилиги жеткен жабдууларды жаңыртып, кондиционер менен жабдылган техникага алмаштыруу, эмгек... Читать дальше...

Кыргызстанда жогорку окуу жайларга (ЖОЖ) абитуриенттерди кабыл алуунун бешинчи айлампасы башталды. Бул тууралуу Билим берүү жана илим министрлигинин басма сөз кызматы 14-августта билдирди. Каттоо 16-августта саат 16:00дө аяктайт. Абитуриенттер сынакка катышуу үчүн өтүнмөлөрдү жана документтерди “Абитуриент онлайн” маалыматтык системасынын сайты аркылуу тапшырат. Министрлик билдиргендей, кабыл алуунун 17-июлдан бери жүргүзүлгөн төрт турунда жалпы 21 миң 750 абитуриент жогорку окуу жайларга кабыл алынды. Читать дальше...

Шашылыш билдирүү 14-августта өлкө аймагында аба-ырайы кескин өзгөрөт. Чүй, Талас, Ысык-Көл, Нарын облустарынын көпчүлүк аймактарында, Ош, Жалал-Абад, Баткен облустарынын тоо этектеринде жана тоолуу райондорунда жаан, бийик тоолуу райондордо жаан карга айланышы, айрым жерлерде жаан-чачын катуу жаайт. Абанын температурасы кескин төмөндөйт. 14-15-августта Чүй өрөөнүндө түнкүсүн 9…14°, күндүз 20…25°, Талас өрөөнүндө түнкүсүн 5…10°, күндүз 18…23°, Ош, Жалал-Абад, Баткен облустарынын өрөөндөрүндө түнкүсүн 12…17°... Читать дальше...

Иранда өлүмү жапырт толкундоолорго себеп болгон кыздын атасынан интервью алгандан кийин камакка алынган журналист Назила Марофян боштондукка чыкты. “Азаттыктын” иран кызматынын маалыматына караганда, ал 13-августта Тегерандагы түрмөдөн убактылуу бошотулганын социалдык түйүндөр аркылуу билдирип, “силер эң жакшы жашоого татыктуусуңар, ошондуктан кулчулукка баш ийбегиле” деп жазды. Марофянды полиция 2022-жылы 29-ноябрда кармап кетип, камакка алган. Анын алдында журналист кыздын эки ай мурда полициянын... Читать дальше...

Айыл чарба министрлиги 2020-жылы башталган бал челектерди идентификациялоо аяктаганын билдирди. Ага ылайык, учурда 1282 аары багылган чарбада 84 миңге чукул бал челек каттоодон өттү. Алардын ичинен 81 миңи Жаныбарларды идентификациялоо жана көзөмөлдөө системасына (ЖИКС) киргизилди. Буга чейин өз алдынча иштегендерди кошкондо өлкөдө төрт миңге жакын балчы бар экени айтылып келген. Улуттук статистика комитетинин маалыматына ылайык, ушул жылдын алты айында эң көп,  тактап айтканда 100 тонна бал Кытай менен Кошмо Штаттарына экспорттолду. Читать дальше...

Бишкектеги Биринчи май райондук сотунда 14-августта Кемпир-Абад окуясына байланыштуу кармалгандардын бөгөт чарасын каралды. Ага ылайык, тергөө абагындагылардын дагы, үй камагына чыгарылгандардын мөөнөтү дагы эки айга узартылды. Келерки сот отуруму 27-августка белгиленди. Кемпир-Абад ишине байланыштуу сот жараяны 22-июнда башталган жана процесс жабык өтүп жатат. Кыргыз-өзбек чек арасындагы Кемпир-Абад суу сактагычынын жери Өзбекстанга өтүп жатканына каршы пикирин ачык билдирген 30га жакын белгилүү саясатчы... Читать дальше...

13-августта түнү Тоң районунда сегиз адамдын өмүрүн алган жол кырсыгы катталды. Каза болгондордун экөө жаш балдар экенин, дагы алты киши жараат алганын Ысык-Көл облустук саламаттык сактоо координатору Жаңыл Акунова "Азаттыкка" билдирди.  Жол коопсуздугун камсыздоо башкы башкармалыгынын басма сөз кызматы бул боюнча тергөө жүрүп жатканын, анын жыйынтыгы менен толук маалымат берилерин кабарлады. Маалыматка караганда каза болгон балдардын бирөө беш айлык, экинчиси 1,5 жашта болгон. Калган алты адамдын бешөө эркек, бирөө аял. Читать дальше...

“Куугунтук курмандыктары” подкастында кыргызстандык окумуштуу, тарых илимдеринин кандидаты Аскар Беделбаев жана казакстандык тарыхчы окумуштуу Шамек Туалебаев менен 1916-жылдагы колониалдык режимге каршы күрөш жана катаал режимдин кыргыны – Үркүн тууралуу кеп кылабыз. - Шамек мырза, сөздү сизден баштасак, 1916-жылдагы көтөрүлүш Борбор Азиянын бир топ аймагын камтыган. Бул окуяларга Казакстанда көз караш кандай? Канчалык иликтенген? Шамек Туалебаев: 1916-жылдагы көтөрүлүш - казак менен кыргызга орток тарых, орток кыйын кезең го. Читать дальше...

Орус-кыргыз өнүктүрүү фонду Жыргалаң көмүр кенин иштетүүгө 1,7 миллион доллар жеңилдетилген насыя берилгенин ырастады. Анда "Бизнес Инвест Компани" ишканасы бул акчага атайын техникалардан тартып шахтёрлордун атайын кийим-кечесине чейин Орусиядан сатып алганын маалымдады. "Долбоордун максаты - ири Жыргалаң кениндеги көмүр казууну жандантуу. Бул кен 1959-жылдан тартып казыла баштаган жана андагы запас 18 миллион тонна деп эсептелген. 2012-жылы сентябрда өрт чыгып, иш токтоп калган", - деп жазылган маалыматта. Читать дальше...

“Газпром Кыргызстан” компаниясы быйыл Бишкек шаарындагы 11 жаңы конушка газ жеткирилерин билдирди. Компаниянын сайтына чыккан маалыматка караганда, учурда “Төкөлдөш”, “Ак-Тилек-2”, “Ак-Тилек-Турбаза” жана “Ала-Арча” жаңы конуштарында газ түтүктөрүн орнотуу иштери жүрүп жатат. Ошондой эле Чүй облусунун Новопавловка жана Селекционное айылдарында да иштер башталганын, жакында “Бакай-Ата”, “Жогорку Көк-Жар”, “Попеновка” жана “Товарная” калктуу конуштарында да жумуш баштоо пландалып жатканы айтылат. “Газпром Кыргызстан” билдиргендей... Читать дальше...