Новости за 04.08.2023

Кошмо Штаттар Ормуз кысыгы аркылуу өтчү коммерциялык кемелерге аскерлерди жайгаштырууну караштырып жатат. Бул тууралуу Associated Press өз булактарына таянып жазды. АКШ муну менен Ирандын жарандык кемелерди токтотуп же алардын артынан сая түшүүсүнүн алдын алгысы келет. Расмий адамдар бул пландын чоо-жайын ачыктаган жок. Болгону миңдеген америкалык аскерлер "Батаан" жана "Картер Холл" десанттык кемелери менен Перс булуңун көздөй багыт алганы маалым болду. Ирандын БУУдагы элчилиги бул тууралуу... Читать дальше...

Орусиянын баш калаасы Москвада Кыргызстандын элчилигинин алдында кризистик борбор ачылды. Анда турмуштук жагдайы оор кыргыз жарандарына, айрыкча мигрант кыз-келиндерге психологиялык колдоо көрсөтүлөт. Мекенден, үй-бүлөдөн алыс жүрүп, 11-12 сааттык оор жумушта иштеген кыз-келиндер үчүн мындай борбор керек экенин мигранттар өздөрү да белгилешүүдө.   "Жылуу сөзүмдү аяганыма өкүндүм..." Москвада көп жылдан бери иштеп жүргөн кыргызстандык Самара классташтардын 20 жылдык майрамына аз калганда көз жумган курбусун эскерип отурду. Читать дальше...

Москва шаардык соту оппозициячыл саясатчы, түрмөдө тогуз жылдык жазасын өтөп жаткан Алексей Навальныйды 19 жылга эркинен ажыратуу өкүмүн 4-августта чыгарды. 47 жаштагы Навальный отурган түрмөдө өткөн көчмө соттун жыйынында саясатчы Кылмыш жаза кодексинин алты беренеси, анын ичинде "экстремисттик ишмердүүлүк менен алектенген уюмду негиздөө жана каржылоо", "экстремизмге чакыруу", "жашы жете электерди кооптуу иштерге азгыруу" жана "нацизмди реабилитациялоо" беренелери боюнча күнөөлүү деп табылды.... Читать дальше...

Бишкекте быйыл таза суу тартыштыгы өзгөчө курч болду. Жакында эле Селекция айылынын жана Сары-Өзөн жаңы конушунун тургундары суу талап кылып акцияга чыгып, жолду буугандан кийин жергиликтүү эки тургун жана акцияны чагылдырган блогер Эртай Искаков эки айга камалды. Шаарда таза суудан башка да толгон-токой маселе бар. Биз “Жаңы ой чабыт” программасында борбордогу туташ көгөйлөр тууралуу сөз кылабыз. Талкууга экономика министринин мурдагы орун басары, ишкер Элдар Абакиров, экологиялык темаларды чагылдырып... Читать дальше...

Түркмөнстанда Бердымухамедовдордун режимин кескин сынга алып келген активист жана видеоблогер Фархад Мейманкулиев соттолду. Ал Түркияда кармалып, Ашхабадга депортацияланган. Бул тууралуу Түркмөнстандагы адам укуктарынын абалына көз салган Хельсинки фонду билдирди. Фархаддын айылдаштары укук коргоочуларга билдиргендей, активист 22 жылга эркинен ажыратылды. Ал кесилгени тууралуу маалыматты уюмдун дагы бир булагы ырастаган. Бирок ал Мейманкулиев 18 жылга эркинен ажыратылганын кабарлаган. Фонддун маалыматына ылайык... Читать дальше...

Бишкек шаардык административдик соту бүгүн, 4-августта Жогорку Кеңештин депутаты Фарходбек Алимжановдун мандатынан ажыратылышы боюнча арызын карап, канааттандырган жок. Бул тууралуу “Азаттык” радиосуна шаардык административдик соттун басма сөз кызматы билдирди. Сот чечими боюнча Алимжанов комментарий бере элек. Бир күн мурда, 3-августта ушул эле сотто депутат Фархат Исмаиловдун арызы каралып, канааттандырылган эмес. Борбордук шайлоо комиссиясы Жогорку Кеңештин депутаттары Фархат Исмаилов (“Ата-Журт ... Читать дальше...

Чолпон-Ата шаарындагы ат майданда 13-августтан 20-августка чейин көкбөрү боюнча Дүйнө кубогу өтөт. Бул тууралуу “Кабар” агенттигинде өткөн маалымат жыйынында көкбөрү федерациясынын президенти Талас Бегалиев билдирди. Анын айтымында ага алты мамлекеттен командалар келип, үч форматта таймашат. Биринчи форматта Кыргызстан менен Казакстандын сегиз клубу беттешет. Кыргызстандын көкбөрү боюнча Жогорку лигасында ойногон “Сары-Өзөн”, “Достук”, “Ынтымак”, “Мурас” командалары ойнойт. Казакстандан "Жети-Суу"... Читать дальше...

Жыл башынан бери 11 миңден ашуун кыргызстандык чет өлкөлөрдө ишке орноштурулду. Бул тууралуу эмгек, социалдык камсыздоо жана миграция министри Кудайберген Базарбаев Германиянын Миграциялык макулдашуулар боюнча атайын өкүлү Йоахим Штамп менен жолугушкан учурда билдирди. Кыргызстандыктардын басымдуу бөлүгү Англия, Түштүк Корея, Венгрия, Түркия жана Германияга жөнөтүлгөн. Жолугушууга катышкан Кыргызстандын Германиядагы элчиси Өмүрбек Текебаев кыргызстандыктар үчүн чет өлкөдө мыйзамдуу ишке орношуу зарыл экенин белгиледи. Читать дальше...

Түркмөнстандын аймактарында жасалма кирпик жана жасалма тырмак колдонууга кайрадан тыюу салынууда. “Азаттыктын” түркмөн кызматы кабарлагандай, жергиликтүү бийлик өкүлдөрү аялдарды жупуну кийинип жүрүүгө чакырууда. Эл аралык укук коргоочулар Түркмөнстандагы мындай чектөөлөрдү адам укугун одоно бузуу катары мүнөздөп келишет. Түркмөн бийлиги кайрадан аялдардын сырт келбетине көзөмөлдү күчөттү. Мары аймагынын жергиликтүү бийликтери мамлекеттик мекеме-ишканалардын жумушчулары менен жолугушууларды өткөрүп... Читать дальше...

4-августта Ашхабадда "Түркмөнстан-Тажикстан-Өзбекстан" форматындагы үч тараптуу саммит өтөт. Ага президенттер Сердар Бердымухамедов, Эмомали Рахмон жана Шавкат Мирзиёев катышат. Мирзиёев 4-августта Ашхабадга учуп барып, түркмөндөрдүн Халк Маслахатынын төрагасы, мурдагы президент Гурбангулы Бердымухамедов менен жолугушту.   Саммитте Борбор Азиянын үч лидери кандай темаларды козгошору так айтылган жок. Айрым эксперттер билдиргендей, президенттер аймактагы орчундуу маселелерди, анын ичинен транспорттук коридорлорду өнүктүрүү... Читать дальше...

Бишкектин айрым мектептериндеги көмүр отканалары газга өткөрүлө баштады. Бул тууралуу "Бишкекжылуулукэнерго" ишканасынын басма сөз кызматы кабарлады. Маалыматка караганда, буга байланыштуу шаардагы 20дай мектеп жана бала бакчада иштер дээрлик аяктаган. Буга чейин өкмөт Бишкектин ыш маселесин чечүү үчүн Жылуулук электр борборун (ЖЭБ) жаратылыш газына өткөрүүнү көздөп жатканын билдирген. Энергетика министри Таалайбек Ибраев Министрлер кабинети Бишкек жылуулук электр борборун (ЖЭБ) газга өткөрүү... Читать дальше...

Бириккен Улуттар Уюмунун Адам укуктары боюнча башкы комиссариаты орус оппозициячыл саясатчысы, түрмөдө отурган Алексей Навальныйдын сотуна тыкыр көз салып жатканын билдирди. Тогуз жылдык жазасын өтөп жаткан Навальныйга "Экстремизм" боюнча жаңы айып тагылып, прокуратура аны дагы 20 жылга кесүүнү соттон өтүнгөн. Бул иш боюнча сот өкүмү 4-августта чыгары күтүлүүдө. "Эсиңерде болсо, Навальный 2021-жылы мурдагы шарттуу жаза мөөнөтүн бузганы үчүн кесилгенде дагы биз тынчсыздануубузду билдиргенбиз. Читать дальше...

Быйыл өлкө эгемендигин утурлай өтө турган көкбөрү боюнча президенттин кубогу Ош облусунда өтөт. Бул тууралуу бүгүн, 4-августта Көкбөрү федерациясынын президенти Талас Бегалиев маалымат жыйында билдирди. Ага канча команда катышары Ысык-Көлдө өтчү клубдар аралык Дүйнө кубогунан кийин белгилүү болот. Бул мелдеш 13-августта башталып, 20-августта аяктайт. "Андан кийин командалар оюнчулардын жана жылкылардын абалына жараша чечим чыгарат", - деди Бегалиев. Президенттин кубогу 24-августта башталат, ал эми финалдык беттеш 31-августта өтөт. Читать дальше...

Бишкектин Биринчи май райондук соту 26-июлда Жогорку Кеңештин депутаты Эмил Жамгырчиевге козголгон кылмыш ишин токтотуу чечимин чыгарды. Бул тууралуу райондук соттун басма сөз кызматы 4-августта “Азаттык” радиосуна билдирди. Судья Жамгырчиевдин жактоочусунун “Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутатынын статусу жөнүндө” мыйзамдын 28-беренесинин 2-бөлүмү боюнча Конституциялык сотко кайрылуу өтүнүчүн канааттандырды. Беренеде депутатты Кылмыш-жаза жоопкерчилигине тартууга парламенттин макулдугун алуу тартиби каралган. Читать дальше...

Президент Садыр Жапаровдун Баткен облусундагы өкүлчүлүгү кыргыз-тажик чек арасындагы өткөрмө бекеттерди ачуу маселеси этап-этабы менен караларын билдирди. Мунун алдында айрым тажик маалымат каражаттары Согд облусунун башчысына шилтеме кылып кыргыз тарап менен чек араны ачуу тууралуу макулдашылганын жазган. Анда мындай макулдашуу өткөн айда Кыргызстандагы жолугушууларда кабыл алынганы айтылган. Расмий Бишкек былтыр сентябрдагы чек арадагы куралдуу кагылыштан кийин өткөрмө бекеттерди бир тараптуу жапкан эле. Читать дальше...

Бишкектеги Биринчи май райондук сотунда Кой-Таш окуясына байланыштуу козголгон кылмыш ишин териштирүү белгисиз мөөнөткө жылды. Аталган соттун басма сөз катчысы Темир Ильясовдун "Азаттыкка" билдиришинче, буга айыпталуучулардын биринин ооруп калганы себеп болду. Сот жараяны былтыр жабырлануучулардан көрсөтмө алуудан башталган  жана аягына чыга элек.  "2022-жылы 8-августта сотто далилдерди изилдөө тартиби аныктаган. Ага ылайык, биринчи жабырлануучулар, андан кийин күбөлөр суралат. Айыпталуучулар... Читать дальше...

Грузиянын тоолуу Рача аймагындагы Шови курорттук айылында 3-августта түштөн кийин жүргөн жер көчкү кеминде алты кишинин өмүрүн алды. Бул тууралуу Ички иштер министрлиги билдирди. Дагы 35 киши дайынсыз болууда.   4-августта табигый кырсык болгон аймакка Грузиянын өкмөт башчысы Ираклий Гарибашвили учуп кеткени маалым болду. Жергиликтүүлөр белгилегендей, куткаруу иштери жер көчкү жүргөндөн үч сааттан кийин башталган. 140 киши коопсуз жайга көчүрүлдү. Жалпысынан издеп-куткаруу иштерине 400дөй адам... Читать дальше...

Кыргызстандын Түркиядагы элчиси Руслан Казакбаев Түркиянын улуттук билим берүү министри Юсуф Текин менен жолугушту. Бул тууралуу Кыргызстандын Тышкы иштер министрлиги (ТИМ) кабарлады. Жолугушуунун жүрүшүндө тараптар тарыхый башаты жана маданий баалуулуктары жакын бир тууган мамлекеттердин ортосундагы мамилелер жогорку деңгээлде экенин белгилешти. Билим берүү жана илим тармагында кыргыз-түрк кош тараптуу кызматташтыгынын орчундуу маселелери, атап айтканда, Ван провинциясынын Улуу Памир айылына кыргыз тили жана адабияты... Читать дальше...

Экономика жана коммерция министрлиги кош багытта колдонулуучу товарлардын тизмесине аскердик багыттагы товарларды кошуу тууралуу токтом долбоорун коомдук талкууга чыгарды. Долбоор курал-жарактарды даярдоого, мыйзамсыз жүгүртүүгө, импорт-экспорттоого жана реэкспорттоого жол бербөө үчүн текшерүүнү күчөтүү максатын көздөйт. “Экспорттук контроль жөнүндө” мыйзам менен өкмөттүн “Кыргыз Республикасынын көзөмөлдөнүүчү продукциясынын улуттук көзөмөл тизмесин бекитүү жөнүндө” токтомунун негизинде текшериле турган товарлардын тизмеси бекитилген. Читать дальше...

"Эл үмүтү" стипендиясына тандалбай калган төрт адам арызын кайра карап чыгууну өтүнүп, президент Садыр Жапаровго жана Министрлер кабинетининин төрагасынын орун басары Эдил Байсаловго кайрылышты. Алар сынактын финалдык турунда айрым мүчүлүштүктөр болгонун белгилешкен. Талапкерлердин бири Сүйүмкан Уланбек кайрылууну өзүнүн Фейсбук баракчасына жарыялады. Анда финалга чыккандардын арасында дүйнөнүн алдыңкы 100 университетине өтпөгөндөр дагы бар экени айтылган. "Эң башкы биздин нааразылык - бул бардык эрежелер каралбай туруп чечим чыгарылганы. Читать дальше...

Нигердин демократиялык жол менен шайланган президенти Мохамед Базум АКШ өкмөтүнө жана "эл аралык коомчулукка" кайрылып, өлкөдө конституциялык тартипти орнотууга көмөктөшүүгө чакырды. Бул тууралуу 3-августта Washington Post басылмасында жарыяланган Базумдун атайын билдирүүсүндө жазылган. Анда эгер Базумду бийликтен кулатуу ишке ашса, мунун кедергиси бир гана Нигер эмес, жалпы аймакка жана дүйнөгө тиерин эскерткен. Мохамед Базум эки жыл мурда өлкө тарыхында алгачкы жолу болгон бийликти тынч өткөрүү жараянынын жыйынтыгында шайланып... Читать дальше...

Бишкек шаарындагы "Ала-Арча" көрүстөнүндө Кыргыз эл акыны, жазуучу, киносценарист жана коомдук ишмер Омор Султановдун эстелиги коюлду. 4-августта бейит башындагы эстеликти ачуу аземине маданият жана коомдук ишмерлер, акын-жазуучулар, акындын замандаштары катышты. Иш-чарада сөз алган маданият, адабият ишмерлери Омор Султановду эскерип, анын кыргыз адабиятындагы салмагын, калтырган мурасын белгилешти. Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министри Алтынбек Максүтов улуу муундагы акын-жазуучулардын чыгармачылыгын... Читать дальше...

Reuters агенттиги Казакстандын интернет сегментинде "чет элдик агайындарга" деген жарнама пайда болгонун билдирди. Анда Казакстан менен Орусиянын желектеринин сүрөтү түшүрүлүп, "Ийиндеш бол" деген ураан жазылган жарнаманы көрүүгө болот. Жарнаманын текстинде орусиялык армия менен келишим түзгүсү келгендерге бир жолу 495 миң рубль акы төлөнөрү, андан ары 190 миң айлык жана согуштук аракеттерге катышкандарга "кошумча төлөмдөр" болору жазылган. Агенттик бул cандар Москва жана Подмосковьеден келишим... Читать дальше...

5-августта Кыргызстандын аймагында түнкүсүн жаан-чачын болбойт. Күндүз Ысык-Көл, Нарын облустарынын айрым жерлеринде, Чүй, Талас, Ош, Жалал-Абад, Баткен облустарынын тоолуу райондорунда өткүн өтүп, күн күркүрөшү ыктымал. Калган аймактарда күн ачык болот. Батыштан соккон шамалдын ылдамдыгы секундасына 4-9 метрге жетет. Абанын температурасы: Чүй өрөөнүндө түнкүсүн 19…24, күндүз 33…38; Талас өрөөнүндө түнкүсүн 14…19, күндүз 30…35; Баткен, Ош, Жалал-Абад облустарында түнкүсүн 20…25, күндүз 34…39; Ысык-Көл облусунда түнкүсүн 12…17... Читать дальше...

Кыргызстандын коммерциялык банктары 2023-жылдын биринчи жарымында 12 млрд 33,6 млн сом таза пайда тапты. Бул тууралуу Улуттук банк алгачкы алты айдын жыйынтыгын чыгаргандан кийин маалымдады. Банктар 2021-жылдын алты айында 1 млрд 737 млн сом пайда тапса, 2022-жылдын алгачкы жарымында 8 млрд 644 млн пайда көргөн. Мурдагы жылы 12 айдагы жалпы пайданын суммасы 3,5 млрд сом болсо, былтыр 12 айда алар 23,1 млрд сом пайда чыгарышкан. Кыргызстанда валюталык операцияларга коюлган ар кандай чектөөлөр... Читать дальше...