Новости за 16.01.2023

د افغانستان کرکټ بورډ عمومي مشر میرویس اشرف وايي چې په عربي متحده اماراتو کې یې د کرکټ نړیوالې شورا له مشرانو او ځینو هېوادونو د کرکټ بورډونو له استازو سره کتلي دي. اشرف نن دوشنبه د جنورۍ ۱۶ په خپل فېسبوک پاڼه لیکلي چې له تېرې یوې اونۍ راهیسې په عربي متحده اماراتو کې دی او هلته یې د کرکټ نړیوالې شورا پر مشرتابه سربېره د یو شمېر هېوادونو د کرکټ له مسوولانو سره کتلي دي او له ځینو نورو سره بیا د ټېلېفون له لارې غږېدلی دی. نوموړی وايي، د دې ناستو او خبرو په ترڅ کې یې د اسټرالیا کرکټ ادارې د وروستۍ... Читать дальше...

د نورستان ولایت ځینې اوسېدونکي وايي، د کاري فرصتونو نشتون له امله بېوزلي په زیاتېدو ده. نور په ویډیو کې:

په روغتیا او درملنه خپرونه کې د هډوکو د بندونو پر پړسوب، التهاب یا ارترایټس غږېدلي یو. دا یوه داسې ناروغي ده چې بېلابېل ډولونه لري خو روماټایډ ارترایټس یې تر ټولو زیات عام دی. د هډوکو د بندونو التهاب نښې او لاملونه څه کېدای شي او تشخیص یې څنګه کېږي؟ له دې پرته له دې ناروغۍ ځان څنګه ساتلای شو؟ د دې او نورو پوښتنو ځواب د غږ په ځای کې اورېدای شئ.

یو شمېر افغانان په ځینو ولایتونو کې د ماشومانو د ساتنې سازمان یا سیف د چلډرن د فعالیت له بیا پیل هرکلی کوي. په افغانستان کې یو شمېر هغه کورنۍ چې اولادونه یا یې هم د چم ګاونډ ماشومان په خوارځواکۍ اخته دي، په یو شمېر ولایتونو کې د ماشومانو د ساتنې سازمان یا سیف د چلډرن د فعالیتونو له بیا پیل هرکلی کوي. د افغانستان د مرکزي ولایتونو یو اوسېدونکی چې نه غواړي نوم یې په راپور کې یاد شي، ازادي راډیو ته وویل، په سیمه کې یې زیاد شمېر ماشومان په خوارځواکۍ اخته دي چې بېړنیو مرستو ته اړتیا لري. هغه وویل: "دلته د ماشومانو وضعیت خراب دی. Читать дальше...

د هند د ښځو کرکټ غوره لیګ یا ای پي ایل د پنځو کلونو رسنیز حقوق "ویکام۱۸" کمپنۍ په ۹۵۱ کروړه هندي کلدارو وپېره. د هند کرکټ بورډ د جنورۍ په ۱۶مه نېټه په یوه خبرپاڼه کې وویل چې یادې کمپنۍ د دواطلبۍ په پایله کې له ۲۰۲۳ کال څخه تر ۲۰۲۶ کاله پورې د ښځو د ای پي ایل رسنیز حقوق واخیستل. د هند کرکټ ادارې مشر راجر بیني په دې تړاو ویلي: "په هندوستان کې د ښځو کرکټ له تېرو څو کلونو راهیسې ډېره وده کړې ده او دا اړینه وه چې هند د ښځو لپاره هم ای پي ایل ترسره کړي." دغه راز د اي پي ایل سیالیو مشر ارون سېنګ ډومل... Читать дальше...

په ارزګان کې د ۱۹ میلیونه افغانیو په ارزښت څلور پرمختیايي پروژې تطبیق شوي دي. په ارزګان کې د ولایتي روغتون لپاره د اوبو او برښنا سیستم فعالول، د نويو زېږېدلو ماشومانو د ځانګړې پاملرنې څانګې جوړول، د ناپاکو اوبو لپاره د زېرمې جوړول او د دو واټونو پخول له تطبیق شویو پروژو څخه دي. د ارزګان ولایت اوسېدونکي د دې پروژو د پلي کېدو څخه خوشحاله دي او د لا ډېرو پروژو د تطبیق غوښتنه کوي. شریف الله شرافت په دې اړه راپور لري چې د لاندې لېنک په کېکاږلو یې اورېدلی شئ:

د پاکستان پولیس د یوه پېژندل شوي وکیل او د پاکستان د عوامي نېشنل ګوند د پخواني مخکښ غړي لطیف افریدي د وژل کېدو خبر ورکوي. پولیسو وویل چې افریدی د پېښور په یوه محکمه کې دننه هغه مهال ووژل شو چې یوه وسله وال کس پرې برید وکړ. چارواکو د برید کونکي د نیول کېدو خبره کړې، خو په دې اړه یې نور جزییات نه دي ورکړي. ۷۹ کلن لطیف افریدی د پاکستان د مدافع وکیلانو د ټولنې د رییس په توګه هم دنده ترسره کړې ده. تراوسه د دغې پېښې مسوولیت چا یا کومې ډلې نه دی اخیستی.

دا پرېکړه د جنورۍ پر ۱۵مه په کوټه کې د پای ته رسېدلې هغې دوه ورځنۍ غونډې په ترڅ کې شوې ده چې د کوټې او زاهدان د سوداګرو اتحادیو د استازو تر څنګ د دواړو غاړو لوپوړو چارواکو هم پکې ګډون کړی وو.

په ننګرهار، لوګر او تخار کې د طالبانو سیمه ییز چارواکي وايي، هغه کسانو ته چې سندونه يې له مخکې طی مراحل شوي د پاسپورټ ورکولو لړۍ پیل شوې ده. له څو میاشتو انتظار وروسته، تازه په ننګرهار ولایت کې د طالبانو پاسپورټ امریت اعلان کړی چې د پاسپورټونو هغو غوښتونکو ته یې د وېش لړۍ پیل کړې چې د روان کال له لړم میاشتې څخه مخکې یې اسناد طې مراحل شوي دي. په هغې خبرپاڼه کې چې پرون د دغه امریت له خوا خپره شوې راغلي چې پاسپورټ غوښتونکي کولاى شي د پاسپورټ ترلاسه کولو لپاره د دوشنبې له ورځې څخه دغه رياست ته ورشي. Читать дальше...

نيپال کې د غورځېدلې الوتکې ورکو شويو سپرليو د لټون عمليات بيا پيل شوي. په نیپال کې د ژغورنې ډلې د هغې مسافر وړونکې الوتکې د څلورو ورکو شویو سپرلیو پسې د لټون عملیات نن له سره پیل کړي چې پرون د دې هېواد یوه سېلاني ښارګوټې ته نژدې راولوېده او ۶۸ مسافر یې مړه شول. په دې الوتکه کې ټول ۷۲ تنه سپاره و، چې په څلورو ورکو شویو پسې د لټون عملیاتو یې پرون نتیجه ورنه‌کړه. تر اوسه د دغې الوتکې د راغورځېدو علت نه‌دی څرګند شوی.

په پاکستان کې د ماشومانو لپاره د پولیو یا ګوزڼ ناروغۍ ضد د واکسینو کمپاین له پرون راهیسې پیل شوی دی. دا په دې هېواد کې د روان میلادي کال لومړی کمپاین دی چې د چارواکو په خبره هدف یې له پنځو کلونو کم‌عمره ۴۴،۲ ملیون ماشومانو ته د پولیو واکسین ورکول دي. پاکستان او افغانستان په نړۍ کې هغه دوه هېوادونه دي چې تر اوسه په‌کې د پولیو ناروغۍ نه‌ده ختمه شوې. تېر کال د پاکستان په شمالي وزیرستان سیمه کې د پولیو ۲۰ مثبتې پېښې ثبت شوې وې. د پولیو ضد روان کمپاین په ترڅ کې به په خیبر پښتونخوا ایالت کې نژدې اوه نیم ملیونه ماشومان د پولیو پرضد واکسین شي.

د سیند حکومت ویاند مرتضا وهاب په کراچۍ کې خبریالانو ته وویل چې مخالفه ګوندونو لومړی د بلدیاتي انتخاباتو غوښتنه کوله خو چې اوس وشول نو د درغلۍ تورونه پورې کوي. انتخاباتي کمېشن د ټګۍ د تورونو په اړه څه نه دي ویلي.

د بشري حقونو د څار سازمان هیومان رایټس واچ د کرېکټ له نړیوالې شورا غوښتي چې په دې شورا کې د افغانستان د کرېکټ د ملي ټیم غړیتوب وځنډوي. په دې سازمان کې د نړیوال نوښت مسوولې مینکي وردن نن په یوه بیان کې ویلي، چې دغه غوښتنه یې د طالبانو له لوري پر ښځو او نجونو د لګول شویو محدودیتونو په غبرګون کې کړې ده. د مېرمن وردن په خبره د کرېکټ نړیواله شورا باید د افغانستان چې طالبان پرې واکمن دي، غړیتوب او د کرېکټ په نړیوالو سیالیو کې یې ګډون وځنډوي. د بشري حقونو د څار سازمان دغه مسووله د کرېکټ په نړیواله... Читать дальше...

د افغانستان د بېلابېلو ولایتونو یو شمېر اوسېدونکي شکایت کوي او وایي دوی ډوډۍ او د ژمي په دې سړه هوا کې ګرمې جامې نه‌‌لري، خو د طالبانو حکومت تیارې جوړې څلور لارې ورانوي او بېرته یې په خپل زړه جوړوي. د کابل يو اوسېدونکی نجیب وايي، ژوند یې بې‌‌کارۍ او بې‌وزلۍ ور تریخ کړی دی. نجیب ازادي راډیو ته وویل، د سون توکو د رانیولو له پاره یې پیسې نه درلودلې، خونې یې سړې وې، له همدې وجې یې دوه ماشومان یخ وهلي او اوس په روغتون کې بستر دي. نجیب زیاتوي، په داسې شرایطوکې چې خلک له لوږې او سړې هوا مري، ایا د څلور لارو جوړول لومړیتوب دی؟ نوموړی وايي... Читать дальше...

د عراق صدراعظم محمدالشیاع السوداني په خپل هېواد کې د امریکايي پوځیانو د حضور د دفاع ترڅنګ ویلي چې، له دې هېواده د امریکايي پوځیانو د وتلو لپاره هیڅ راز مهالوېش نه‌شته. ښاغلي السوداني پرون (یکشنبه) له وال ستریټ ژورنال ورځپاڼې سره په مرکه کې وویل، فکر کوي چې هېواد یې بهرنیو ځواکونو ته اړتیا لري او نور وخت پکار دی چې داعش یو مخ محوه شي. دا له کله چې السوداني د عراق صدراعظم ګومارل شوی، له یوې امریکايي ورځپاڼې سره یې لومړنۍ مرکه ده. وال ستریټ ژورنال وايي، د ښاغلي السوداني څرګندونې ښېي چې نوموړی... Читать дальше...

عمران خان د جنورۍ پر ۱۴مه د پاکستان هم نومي ټلویژن ته په مرکه کې ویلي وو چې د پنجاب اسمبلۍ د تحلیلېدو عمل تر سرته رسېدو وروسته به په یوه اونۍ کې دننه د خیبر پښتونخوا اسمبلۍ هم ړنګه شي.

د پاکستان دولتي راډیو د جنورۍ پر ۱۴مه ویلي دي چې په پینځه ورځنۍ غونډه کې د نړیوالو او سیمه ییزو مسلو په اړه بحث کېږي چې پکې بلاول بوټو زرداري د سیمې سولې او ثبات پر ورپېښو چیلېجونو د پاکستان دریځ وړاندې کوي.

د ارزګان ولایت مرکز ترینکوټ ښار اړوند د خیرو کاریز په ياده سیمه کې د تېر جمهوري نظام د ورستي کال پر مهال د سردار داودخان د وخت د ماسټر پلان تطبیق چاري پیل شوې وې، چې د نظام له ړنګېدو ورسته تر اوسه همداسې نيمګړې پاتې دي. د خیرو کاریز د سیمې اوسېدونکي وايي، د دغه ماسټر پلان د نه تطبیق له امله اوس مهال کورنو ته تلونکې لارې تړلي، ملکیتونو يې ارزښت له لاس ورکړی او خپل تخریب شوي کورونه نه‌شي رغولی. د ارزګان ولایتي مسوولین وايي، دوی پلان لري چې دا ماسټر پلان تطبیق کړي او خلک له شته ستونزو خلاص کړي.... Читать дальше...

د لویدیزې افریقا په بینین کې د ووډو دین منونکو شمېر ۱۲ فیصده دی چې هر کال په جنورۍ کې دودیزه مېله جوړوي او پکې نڅاګانې کوي. د هغه هېواد بندر پخوا د غلامانو تجارت لپاره پېژندل کېده. مېلې ته له بېلابېلو هېوادونو څخه نندارچیان ورځي. د رویټرز اژانس له ویډیو جوړ رپورټ.

د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو د سازمان عالي کمېشنري وايي، په افغانستان کې د بشري ناورین د کمېدو نښې نښانې نه‌ښکاري. شميمه د ننګرهار په ښېوې ولسوالۍ کې د بل چا په یوه نیمه ورانه جونګړه کې اوسيږي. هغه کور چې خونې یې په دې سوړ ژمي کې نه دروازه لري او نه هم کړکۍ لري، خو د دې کونډې مېرمن چې زوی یې هم روږدی یا معتاد دی، د ۹ کسیزې کورنۍ ژوند یوازې سړه هوا نه ګواښي، بلکې د خوړو لپاره هم څه نه‌لري. وايي، د شپې وږي ویده کېږي. نوموړې وايي: "د ورځې که کوم شی پیدا شي هغه دی ګنې د شپي هیڅ‌ نه‌لرو. Читать дальше...

د اوکراین پولې ته څېرمه د بیلګورود سیمې په یوه پوځي مرکز کې د یوه روسي سرتېري له‌خوا د لاسي بم د چاودنې له کبله اور ولګېد. د روسیې دولتي او نورو خبري اژانسونو راپور ورکړی، چې په دې پېښه کې چې د شنبې په ورځ شوې، لږ تر لږه درې سرتېري وژل شوي دي. په دې پېښه کې چې پرون ناوخته شوې، ۱۶ سرتېري ټپیان او اته نور لادرکه دي. د بازا په نوم انلاین ژورنال خبر ورکړی، چې چاودنه په هغه کلتوري مرکز کې شوې، چې متحرک شوي سرتېري په‌کې دېره دي. د روسیې دولتي رسنیو ویلي، چې دا چاودنه تصادفي وه، خو د دې ادعا کره کول ګران برېښي.

د جاپان دفاع وزارت نن دوشنبه وویل، جاپان او هند د لومړي ځل لپاره د جنګي الوتکو په ګډون شریک پوځي تمرینات وکړل. دغه وزارت ویلي، چې توکیو تر دې مخکې دغه ډول دوه اړخیز تمرینات د امریکا له متحدو ایالتونو، اسټرالیا او بریتانیا سره ترسره کړي دي. ځینو هندۍ رسنیو د تېرې اوونۍ په لومړیو کې راپور ورکړی و، چې د هند او جاپان د پوځیانو ګډ پوځي تمرینات به د جنورۍ میاشتې له ۱۲مې د جنورۍ تر ۲۶مې دوام وکړي. دا تمرینات داسې وخت کېږي، چې د راپورونو له‌مخې چین هڅه کوي په هند-او-پسفیک ساحه کې خپل نفوذ پراخ کړي.

په ټولنیزو شبکو کې په دې ورستیو کې د نورو ګڼو موضوعاتو تر څنګ فوتي اعلانونه هم ډېر تر سترګو کېږي. دا اعلانونه لومړی د ملي راډيو له څپو خپرېدل او ورپسې چې سیمه‌يیزې راډيوګانې جوړې شوې، دوی یې هم د پیسو په بدل کې خپرول پیل کړل خو اوس د یو شمېر سیمه‌يیزو راډيوګانو څښتنان وايي، د پخوا په پرتله دا ډول کم اعلانونه ترلاسه کوي. په لوګر کې د یوې سیمه‌يیزې راډيو مسوول خان ولي احمدزي ازادي راډیو ته وویل، چې خلک اوس د اقتصادي ستونزو له امله فوتي اعلانونه د راډیو ګانو له لارې نه بلکې د خپلو ټولنیزو پاڼو له لارې خپروي. Читать дальше...

پټه دانه مو خوښيږي؟ پټه دانه يا پټه تيکه د پښتنو سيمو له مشهورو خوړو ده. ډيره نوم لرونکې یې د خيبر د لواړګي يا لنډيکوتل هغه ده چې خلک یې د خوراک لپاره له لیرې ليرې ځايونو ورځي. په دې ويډيو کې وګورئ چې د پټې دانې د پخولو طريقه څه ده او څومره خواري غواړي؟ ويډيو راپور: فرهاد شينواری

د ناټو عمومی منشي ینس ستولټنبرګ وایي، په نږدې راتلونکي کې به لوېدیځ هېوادونه له اوکراین سره د درنو پوځي تجهیزاتو او وسلو مرستې وکړي. ستولتنبرګ د جرمني له هاندیلس بلادیت ورځپاڼې سره په مرکه کې ویلي، چې له اوکراین سره د درنو پوځي تجهیزاتو مرسته مهمه ده او دی هیله‌من دی چې دغه مرستې په نږدې راتلونکې کې وشي. ټاکل شوې چې د ناټو د غړیو هېوادونو د دفاع وزیران راروانه جمعه له اوکراین سره د پوځي مرستو په اړه یوه غونډه جوړه کړي. جرمني به د دغې غونډې کوربه وي. په عین حال کې د اوکراین ولسمشر ولادمیر... Читать дальше...