Кышкы туризмди аксаткан тоскоолдуктар
Кышкы эс алуу күндөрү Кыргызстандын лыжа базалары элге толду. Өзгөчө Бишкектин чет жакасындагы менен Караколдогу кышкы лыжа базаларында эс алуучулар көп.
Аларды лыжа, сноуборд, чана тебүүдөн тышкары ден соолукту чыңдоочу терапиялар, кышкы турлар жана көңүл ачуу иш-чаралары да кызыктырууда.
Кыргызстандыктар 31-декабрдан 8-январга чейин эс алат. Бул күндөрү чоң шаарлардын көпчүлүк тургундары жылгаяк тээп келүүгө ашыгууда. Андыктан өлкөдөгү жыйырмадай кышкы эс алуу жайлардын дээрлик баарында тең эл толуп турат.
Өлкөдө лыжа, чана тебүү мезгили адатта декабрда башталып, апрелдин башына чейин созулат.
"Чуңкурчак" тоо лыжасы комплексинин администратору Анна Симонова декабрда кардын аздыгы бир аз кедергисин тийгизип жатканын айтты:
"Жаңы жылдык эс алуу күндөрү бардык жерде эл көп. Айрымдары активдүү эс алуу үчүн келсе, шаардагы ыштан качып, жөн гана таза аба жутууга келгендер да бар. Кышкы эс алуу барган сайын кеңири тарап жатат. Быйылкы кышкы мезгил эми гана башталды, дагы кар жаашы керек. Чет өлкөдөн келген туристтер да бар, алар көбүнчө Пакистан менен Индиядан келип окуп жаткан студенттер, араб өлкөлөрүнүн жана анча-мынча Орусиянын жарандары. Бирок басымдуу көпчүлүгү жергиликтүү тургундар".
Бишкек шаарынын тургуну Мелис Абдибаит уулу Жаңы жылды достору менен Каракол лыжа базасына барып тосту.
Анын айтымында, Каракол шаарында мурдагы жылдарга салыштырмалуу дүкөндөр, тейлөө жайлары, накталай эмес төлөмдөр көбөйүп калган. Ал лыжа базасына чыккан жол дагы мурдагыга караганда бир аз жакшырып калганын, бирок автоунаа токтотуучу жайлар жетишпей жатканын, тейлөөдө мүчүлүштүктөр бар экенин байкаган.
"Биз 31-декабрь күнү келгенибизде адам азыраак болчу. Бирок 1-январдан баштап адам аябай көбөйүп кетти. Былтыркыга салыштырмалуу адам көбүрөөк. Бирок көпчүлүгү Бишкектен, Кыргызстандын ичинен келгендер. Бул базада баа бир топ эле өсүп кетиптир. Биз беш-алты киши болуп барганбыз. Төрт күн жүрдүк, 150 миң сомдой кетип калды. Ошол эле убакта ККМ маселеси актуалдуу экен. Бир дагы ККМ берген жок. Мен "ККМ-чек бергиле" деп атайын сурасам, бирөө дагы берген жок. Асма жолдор дагы, кафелер дагы берген жок. Сурасам "ККМ жабдыгыбыз иштебей калды, бир нерсе болду" деген шылтоолорду көп айтып жатты. Өзүңүз элестетсеңиз беш-алты киши болуп туруп эле үч күндө 150 миң сомдой акча берсек, ошондон салык түшкөн жок да. Так айта албайм, бирок ошондой болушу ыктымал".
Быйыл Туризмди колдоо фонду Бишкек-Каракол багыты боюнча атайын автобус каттамын ачкан. Мындан тышкары, Каракол шаарында 5-7-январь күндөрү кышкы фестиваль өтөт.
Кыргызстан туроператорлор ассоциациясынын жетекчиси Сергей Глуховеров кышкы туризм үчүн тоо лыжасы башкы орунда тургандыктан, лыжа базалары кызуу иштеп жатканын айтууда.
Адис туристтер үчүн инфратүзүмдүк шарттарды түзүү зарыл болуп турганын белгилеп, бардык шарттары бар коомдук дааратканаларды куруу да кышкы туризмдин өнүгүшүнө олуттуу түрткү болот деп эсептейт.
"Жалпысынан алганда быйыл кышкы туризм жаатында чоң өзгөрүү деле жок. Кыргызстанда алгачкы коомдук дааратканалар курулуп бүтүп жатат. Биз баарыбыз Кыргызстанды туризмдин өлкөсү, меймандос эл деп даңазалаганыбыз менен, келген туристтер Бишкектен Караколго бараткан жолдо даараткана издегенге аргасыз болушат. Боомдогу дааратканалардын шарты абдан начар, кир болгондуктан аларга туристтер эле эмес, жергиликтүү эл дагы киргиси келбейт. Тилекке каршы, азырынча бүт өлкө боюнча жагдай ушундай. Учурда туризм фонду ушундай курулуштарды баштап жатат. Кыргызстан боюнча ондон ашык коомдук дааратканалар курулат. Алардын көпчүлүгүндө маалымат борборлору, кофе машиналары, намазканалар, жеңил тамак-аш сата турган, жуунуучу жана гаджеттер менен электромобилдерди кубаттоочу жайлары болот. Туристтер эс алып, тамактанып, жуунуп-чайынып ала турган жогорку деңгээлдеги ушундай чакан аралча ачабыз".
Адистер кышкы туристтик мезгилди Кыргызстандын экономикасынын негизги багыттарынын бири катары санашат. Бирок алар бул тармакта алдыда жасала турган иштер өтө көп экенин белгилеп келет. Байкоолор боюнча, кышкы спорттун түрүнө кызыккан чет элдик туристтердин Кыргызстанга агымы жыл санап өсүп жатат.
Эл аралык рейтинг агенттиктеринин сурамжылоолору боюнча, Кыргызстан 2022-жылы КМШ мамлекеттеринин ичинен кышкы эс алууга ыңгайлуу делген үч өлкөнүн бири деп табылган.
Рейтингди түзгөн ТурСтат маалымат тутуму "Кыргызстанда кышкысын туристтерди Каракол лыжа базасы менен Бишкектин чет жакасындагы тоолор, ошондой эле Ысык-Көлдүн Тамга айылы тарабы өзүнө тартып турат" деп жазган.