Новости за 25.01.2023

Өзбекстандын президенти Шавкат Мирзиёевдин 26-27-январдагы мамлекеттик сапарына байланыштуу Бишкек шаарындагы айрым көчөлөрдө жол кыймылына чектөө киргизилет. Бул тууралуу Ички иштер министрлиги кабарлап, жарандарды буга түшүнүү менен кабыл алууга чакырды. Шаардык милиция башчысы ушул күндөрү Бишкектеги бардык мектептерде сабактардын убактысын кыскартууну сунуштаган каты жарыяланды. Анда чектөөлөрдөн улам балдардын мектепке, кайра үйгө жетишине тоскоолдуктар болушу мүмкүн экени жазылган. Өзбекстандын... Читать дальше...

Таласта жемкорлукка шектелип кармалган Бекмолдо айыл аймагынын башчысы менен "Календер-Курулуш" ишканасынын жетекчиси 25-февралга чейин камалды. Бул тууралуу "Азаттыкка" Талас облустук сотунун басма сөз катчысы Нурдин Байжигитов билдирди. Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитет (УКМК) Бекмолдо айыл аймагынын башчысы жергиликтүү инфраструктураны жакшыртууга бюджеттен бөлүнгөн акчаны "кымырып алган" деген шек менен кармалганын билдирген. Аны менен кошо "Календер-Курулуш" ишканасынын да жетекчиси кармалган. Читать дальше...

Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлиги “Азаттык Медианын” жалпыга маалымдоо каражаты катары ишмердигин токтотуу өтүнүчү менен Бишкектин Ленин райондук сотуна кайрылды. Муну менен буга чейин алгач сайтын, андан соң банк эсебин бөгөттөгөн мамлекеттик органдар эми “Азаттыкты” толугу менен жабууга аракет кылууда. Бийлик түзүмдөрүнүн мындай кадамы коомчулуктун, журналисттердин жана эл аралык уюмдардын терең тынчсыздануусун жаратууда. Кыргызстандын тарыхында эркин медиаларды, анын ичинен “Азаттыкка” кысым көрсөткөн учурлар болуп... Читать дальше...

Аскер прокуратурасынын тергөө кызматынын башчысы Акылбек Абдыраев 2022-жылы сентябрь айындагы кыргыз-тажик чек арасындагы окуя боюнча кылмыш иштерди тергөө уланып, айрымдары сотко өткөнүн билдирди. Бул тууралуу Абдыраев парламенттин 25-январдагы жыйынында айтты. “Былтыркы Тажикстан менен Кыргызстандын чек арасында болгон окуя боюнча кылмыш иши козголгон. Ал боюнча азыр тергөө тобу иликтеп жатат. Кылмыш ишинен бөлүнүп, сотко жиберилген адамдар дагы бар”, - деди Абдыраев. 2022-жылы 14-17-сентябрдагы... Читать дальше...

Айчүрөк Сулайманова тууралуу "Азаттык" 2016-жылы көрсөткөн. 13 жаштагы өспүрүм майыптыгы бар энесин жана инисин жалгыз багып, базарда желим баштык, кагаз кутунун калдыктарын чогултуп иштечү. “Азаттыктын” Айчүрөк тууралуу тасмасынан кийин ал үй-бүлөгө жардам бергендер көбөйгөн. Бул “Азаттык” аркылуу элге таанылган бир эле каармандын окуясы.

Жогорку Кеңештин 25-январындагы сессиясында “Волонтердук иш жɵнүндɵгү” мыйзам долбоору экинчи окууда кабыл алынды. Мыйзам долбоорун парламенттин бир нече депутаты даярдаган. Анда ыктыярчы, ыктыярчылык иштердин уюштурган уюмдардын укуктары, милдеттери жазылган. Айрым депутаттары чет өлкөлүк жарандардын дагы ыктыярчылык ишмердүүлүгү жөнүндө да эрежелер камтылышы керек экенин сунушташты. Кыргызстанда ыктыярчылар 2020-жылы коронавирус пандемиясы учурунда бейтаптарга чукул жардам берүү жагынан көп иш жасашкан. Читать дальше...

АКШнын Юстиция министрлиги жана сегиз штат Google компаниясын сотко берди. Алар компаниянын жарнамалык технологиялык бизнесин токтотууга чакырды. Корпорация "интернет-жарнама рыногундагы үстөмдүктөн улам атаандаштыкты үзгүлтүккө учуратты" деп айыпталууда. Бул тууралуу маалымат Юстиция министрлигинин сайтына жарыяланды. Доо арызда Google рынокто жигердүү жана мыйзамсыз үстөмдүк кылганы, атаандаштыкты ооздуктоо үчүн үгүт иштерин жүргүзгөнү айтылат. Доогер тараптын ырасташынча, 15 жылдын ичинде... Читать дальше...

Өзбекстандын өкмөтү орусиялык “Газпром” компаниясы менен кызматташуу боюнча кол коюлган “жол картасы” өлкөнүн эгемендигине коркунуч келтирбей турганын айтууда. Энергетика министрлиги 25-январда ушундай билдирүү таратты. Мекеменин басма сөз кызматы министр Журабек Мирзамахмудов менен "Газпромдун" жетекчиси Алексей Миллер Орусиядан Өзбекстанга жаратылыш газын жеткирүүнүн техникалык мүмкүнчүлүктөрүн талкуулашканын маалымдады. 24-январда кол коюлган "Жол картасына" ылайык, жумушчу топ Казакстан менен... Читать дальше...

Кумтөр боюнча түзүлгөн депутаттык комиссиянын төрагасы болуп Арсланбек Малиев шайланды. Жогорку Кеңештин 25-январындагы жыйынында анын талапкерлиги каралып, 64 депутат макулдугун берди. "Кумтөр Голд Компани" Кыргызстандын карамагына өткөндөн берки анын алтын казуу, сатуу ишин жана компаниянын ишмердүүлүгүн изилдей турган депутаттык комиссия 29-сентябрда түзүлгөн. Андан бир айдан кийин комиссиянын төрагалыгына Исхак Масалиев шайланып, 30-ноябрда ден соолугуна байланыштуу бул милдеттен баш тарткан. Читать дальше...

Дүйнөлүк саламаттык сактоо уюму (ДСУ) жөтөлгө каршы дарыдан үч өлкөдө кеминде 300 бала чарчап калганына байланыштуу жагдайды иликтеп жатат. Бул тууралуу Reuters агенттиги тергөө жараяны менен тааныш булакка таянып билдирди. Индияда жасалган “Док-1 Макс” препаратын ичкен балдардын каза болгону алгач 2022-жылдын июль айында Гамбияда катталган. Бул дарыны ичкен балдардын бөйрөгү жабыркаганы айтылган. Кийинчерээк Индонезияда жана Өзбекстанда ушундай фактылар болгон. ДСУ Индия менен Индонезияда бул... Читать дальше...

Дене тарбия жана спорт департаментинин директору Канат Шабданбаев Кыргызстанда паралимпиадачыларга жакшы көңүл бурулбай жатканын билдирди. Ал 25-январда парламентте депутат Дастан Бекешевдин сынына жооп берип жатып, келечекте паралимпиадачыларга шарт түзүү боюнча жаңы долбоорлор ишке кирерин айтты. “Бүгүнкү күндө параспортчуларга шарт жок. Биз азыр кышкы спортко көңүл бура баштадык. Параспортчуларга ушул жылга планыбыз бар. Жакында Кант шаарында арабдар менен база салганы жатабыз”, - деди Шабданбаев. Читать дальше...

Кыргызстандын Тышкы иштер министрлиги Ооганстандын Памир аймагында жашаган кыргыздарга медициналык жардам көрсөтүлө баштаганын билдирди. Мекеменин 25-январда берген маалыматында ооганстандык дарыгерлер тобу Памирге барып, дарылоо иштерин баштаганы айтылат. 17-январда ТИМдин Консулдук департаментинде Ооганстандын Кыргызстандагы өкүлү менен жолугушуу болуп, анда Кичи жана Чоң Памирде жашаган этностук кыргыздарга медициналык жардам көрсөтүү макулдашылган. Министрлик Ооганстандын бийлиги менен байланышта болуп жатканын кошумчалады. Читать дальше...

Жогорку Кеңештин 25-январдагы жыйынында депутат Искендер Матраимов Чек ара кызматынын башчысы Уларбек Шаршеевди ал кызматта турганда төрт жолу куралдуу чатак чыкканы үчүн сынга алды. Матраимов чалгын кызматы чек ара чатагын алдын алышы керек деп эсептейт. Чек ара кызматынын башчысы Уларбек Шаршеев чек арачылар чыр-чатактарга даяр болуп, аймактык бүтүндүктү сактап калганын билдирди. “Ар бир командирдин милдети өздүк курамга тарбия берип, кызматы аяктагандан кийин жоокерди ата-энесине тирүү тапшырып берүү. Читать дальше...

Жаш ишкерлер Эржан Эмилбаев менен Эрмек Алтымышбаев “Чопо арт” борборун негиздешти. Бул жерде каалоочулар өз колу менен чоподон каалаган буюмун жасап, эс алса болот. Карапачылык өнөрдү заманбап турмушка алып келүүнү максат кылган негиздөөчүлөрдүн айтымында бул ден соолукка да пайдалуу.

Жогорку Кеңештин депутаты Дастан Бекешев эгер “Азаттык” жабыла турган болсо өлкөдөгү бардык жалпыга маалымдоо каражаттары (ЖМК) коррупцияны ашкерелеген макала жарыялоодо этияттап калышат деп эсептейт. Мындай пикирин депутат бүгүн 25-январда “Фейсбуктагы” баракчасына жазды. Депутаттын пикиринде, ушундай эле ыкма дагы бир ЖМКга каршы колдонулгандан кийин баары унчукпай калат. “Жада калса социалдык түйүндөргө жазып жүргөндөр да унчукпай калышат. Медианы оңой эле жаап жатышкан жерде эркиндик менен мүлктү да оңой эле тартып ала беришет”... Читать дальше...

Монополияны жөнгө салуу мамлекеттик агенттиги күйүүчү майды арзандатуу боюнча иш-аракет жүрүп жатканын кабарлады. Агенттиктин маалыматына ылайык, 2023-жылдын башынан тартып бензиндин дүң баасы арзандап жатат. Мындан улам жакынкы айларда бензин 5-6 сомго арзандайт деп божомол бар. Кыргызстандын нефтетрейдерлер ассоциациясы азырынча арзандоо жөнүндө маалымат тарата элек. Учурда Бишкек шаарында бензиндин А-95 үлгүсүндөгү бензиндин литринин орточо баасы 62 сомдун тегерегинде. А-92  бензининин литри 57 сомдун тегерегинде сатылып жатат. Читать дальше...

"Кемпир-Абадды коргоо комитети" Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлигинин “Азаттык Медианы” жабуу боюнча доо арызын айыптаган билдирүү таратты. Комитеттин кайрылуусу 25-январда Фейсбуктагы баракчасына жарыяланды. Анда “Азаттык” радиосу ондогон жылдар бою элдин эң көйгөйлүү маселелерин көтөрүп, коомго такталган маалымат жеткирип, социалдык-экономикалык, маданий маселелерди системалуу түрдө чагылдырып, бийлик өкүлдөрүнүн коррупциялык иштерин ачыктап келгени жазылган. “Азаттык”... Читать дальше...

Автоунааларын милдеттүү камсыздандыруудан өткөрбөгөн айдоочуларга айып салуунун мөөнөтү жылдырылат. Жогорку Кеңештин төрагасы Нурланбек Шакиев бул маселе боюнча Министрлер кабинетинин төрагасы Акылбек Жапаров менен жолугушканын парламенттин 26-январдагы жыйынында билдирди. “Акылбек Жапаров менен кеңешип, 1-апрелден тарта айып салуунун мөөнөтүн жылдырдык. Президент да ушундай тапшырма берген экен”, - деди төрага. Шакиев канча мөөнөткө жылдырыла турганын тактаган жок. Депутаттардын эскертүүсү... Читать дальше...

Жогорку Кеңеште машинелерди милдеттүү түрдө камсыздандырууга байланыштуу маселе көтөрүлдү. Бир катар депутаттар апрелге чейин күнүгө миңдеген айдоочу полис алып үлгүрбөй турганын, камсыздандырган компаниялар дагы шайма-шай эместигин айтышты. Бул жагдай социалдык чыңалууга алып келерин эскерткен эл өкүлдөрү дагы болду. Кыргызстанда ушул жылдын башынан тарта айдоочуларды камсыздандыруу полисин алууга милдеттендирген мыйзам күчүнө кирген. Анда талапты аткарбагандарга апрелден баштап айып пул салуу каралган. Читать дальше...

Иранда бийлик төрт айга созулган өкмөткө каршы демонстрацияларды күч менен басканда кармалган же өлтүрүлгөн активисттердин жакындарына басым жасап, аларды унчукпоого мажбурлап жатат. Бул тууралуу Ирандагы Адам укуктары борбору билдирди. Борбордун 25-январдагы баяндамасына караганда, активисттердин үй-бүлө мүчөлөрү да ур-токмокко кабылууда. Мындай тыянак бир канча мисалдардын негизинде чыгарылган. Иранда өкмөткө каршы нааразылык былтыр сентябрда тутанган. 22 жаштагы Махса Амини "хижаб кийүү эрежесин бузган" деп кармалып... Читать дальше...

Ооганстандагы катуу суукта акыркы эки жумада 120дан ашуун адам каза болду.  Табигый кырсыктардын алдын алуу боюнча улуттук башкармалыктын жетекчиси Шафиулла Рахими 23-январда билдиргендей, ызгаарда тумоо күчөп, негизинен балдар жана аялдар дартка чалдыгууда.  Андан тышкары, аязда 70 000 үй жаныбары өлгөн. Сууктун күчү айрым аймактардагы калктуу конуштарда -34 градуска чейин төмөндөп жатат.  Жыл башында Ооганстандагы эки миңге чукул кыргыз байырлаган Памир өрөөнүндө сасык тумоонун оор түрү күч алганы, айрымдары көз жумганы маалым болгон. Читать дальше...

Эки кыз, бир уулдун атасы Сыйматбек Таластагы Кара-Буура районунун Кызыл-Адыр айылында турат. Жубайы менен эки жыл мурда ажырашкандан кийин балдарын алып калган. Азыр ал айылда бирөөнүн бош турган үйүндө балдары менен убактылуу жашап жатат.

24-январда Казакстандын президенти Касым-Жомарт Токаев Маулен Ашимбаевди Сенат төрагасы кызматынан алды. Бул тууралуу Акордонун сайты кабарлады. Ашимбаев бул кызматка 2020-жылдын май айында дайындалган. Ал кезде президенттик администрациянын башчысынын орун басары болуп иштеп жаткан Ашимбаев Сенат төрайымы Дарига Назарбаеванын депутаттык ыйгарым укуктары токтотулгандан кийин мандат алган. Токаевдин 24-январдагы жарлыгы менен Маулен Ашимбаев баштаган дагы үч эл өкүлү кайрадан депутат болуп дайындалды. Читать дальше...

26-январда өлкөдө жаан-чачын жаабайт. Жолдор тоңголок жана тайгак болот. Шамалдын багыты өзгөрүлүп турат, ылдамдыгы секундасына 1-6 метрге жетет. Абанын температурасы: Чүй облусунда түнкүсүн -8…-13, күндүз -1…+4; Таласта түнкүсүн --12…-17, күндүз -2…+3; Баткен, Ош, Жалал-Абад дубандарында ​түнкүсүн -5…-10, күндүз 0…5; Ысык-Көл кылаасында түнкүсүн -6…-11, күндүз 1…6; Нарын аймагында түнкүсүн --18…-23, күндүз -6…-11; Бийик тоолуу райондордо түнкүсүн -25…-30, күндүз -7…-12 градус суук болот. Читать дальше...

2022-жылы Өзбекстандын тышкы соода жүгүртүүсүндө Орусия биринчи орунга чыкты. Өзбекстандын Мамлекеттик статистика комитетинин маалыматына караганда, былтыр Орусия менен соода жүгүртүү 22,9% көбөйүп, 9 миллиард 279 миллион 700 миң долларды түзгөн. Орусияга экспорт көлөмү 46,8% көбөйгөн. Импорт 13,7% көбөйүп, 6,2 миллиард долларга жеткен. Өзбекстандын тышкы соода жүгүртүүсүндө 8 миллиард 923 миллион 800 миң доллар үлүшү менен экинчи орунду Кытай ээледи. Экспорт 2,5 миллиард долларды, импорт 6,4 миллиард долларды түздү. Читать дальше...